فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام حرف (آ) صفحه 40

ص:42

ور بود اشتر، چه قسمت پشم را (1)

4. خردمند

یکی از نکته های جالب در روایات، پاسخ به این پرسش مهم است که خردمند چه کسی است؟

حضرت امیر المؤمنین علی علیه السلام در این باره فرمود: «خردمند آن است که هر چیزی را در جای خود می نهد». از حضرت خواستند که جاهل را نیز معرفی کند. حضرت فرمود: «با معرّفی خردمند، جاهل را نیز شناساندم». (2)

پرسش اساسی دیگر آن است که مصداق کامل خردمند کیست؟ پاسخ این پرسش را نیز در لابه لای سخنان نورانی امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام ، می یابیم آن جاکه می فرماید:

مَنْ عَمَّر دارَ إقامَتهِ فَهُوَ الْعاقِلُ. (3)

هر آن کس که خانه ماندگارش را آباد سازد، تنها او سزاوار است که خردمند نامیده می شود.

در قرآن کریم، انسان ها تشویق شده اند که از قوه عقل خود برای اندیشیدن در امر دنیا و آخرت استفاده کنند:

کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ لَکُمُ الْایاتِ لَعَلَّکُمْ تَتَفَکَّرونَ فِی الدُّنیا وَ الْاخِرَهِ. (بقره: 219 _ 220)

5. ایمان و یاد آخرت

طُوبی لِمَنْ ذَکَرَ الْمَعادَ. (4)

1- مرتضی مطهری، سیری در نهج البلاغه، چاپ رودکی، 1354، چ 2، ص 310. گفتنی است که در مثنوی معنوی، اشعار به شرح زیر آمده است: ید دین کن تا رسد اندر تَبَع حُسن و مال و جاه و بختِ مُنتفعآخرت قِطّار اُشتردان به مُلْک در تَبَع دنیاش هم چون پَشم و پُشکپشم بگزینی، شتر نَبْوَدْ تو را وَ رَبُوَدْ اشتر، چه قیمت پشم را مثنوی معنوی، دفتر چهارم، ص 692، بیت 3142.
2- نهج البلاغه، حکمت 235.
3- میزان الحکمه، ج 1، ص 54، ح 104.
4- نهج البلاغه، حکمت 44.