فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام حرف (آ) صفحه 84

ص:86

آزادگی

اشاره

امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود:

اَلاحُرٌّ یَدَعُ هذِه اللّماظهَ لِأهْلِها إنَّه لَیْسَ لِاَنْفُسِکُمْ ثَمَنٌ إلاّ الْجَنَّه فلا تَبیعُوها إلاّ بِها. (1)

آیا آزاده ای نیست که این دنیا را به اهلش واگذارد؟ همانا بهایی برای جان های شما جز بهشت وجود ندارد. پس آن را جز به بهشت مفروشید.

«حرّ» در فرهنگ زبان ما کلامی آشناست. انسان وارسته و دل نبسته که آن را به پارسی، آزاده می نامند. با این حال، باید دید حقیقت آزادگی چیست؟ چگونه می توان آزاده شد؟ آیا آزادی با آزادگی مناسبتی دارد؟

باید گفت انسان در طول تاریخ همواره به دنبال آزادی و آزادگی بوده است. حتی شنیدن لفظ این دو گوهر گم شده نیز انسان را به وجد می آورد، ولی باید دانست که هر دوی این ها سرگذشتی غم انگیز دارند.

شیاطین همواره در طول تاریخ، آزادی و آزادگی را تهدید کرده اند؛ چه شیاطین بیرونی و چه شیاطین درونی، البته آزادی مبحثی جداگانه دارد که از حوزه بحث ما خارج است. خوب است همین قدر بدانیم که در عالم خاکی بوده و هستند افرادی که هم نوعان خویش را به بند اسارت کشیده و می کشند. البته این عمل آن ها بی پاسخ نمانده است؛ زیرا در مقابل، بردگان نیز برای آزادی خود قیام می کنند.