فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام حرف (آ) صفحه 88

ص:90

اگر مصیبت ها بر سرش فرو ریزد، او را نشکنند؛ هر چند به اسیری افتد و مقهور شود و آسایش را از دست نهاده، به سختی و تنگ دستی افتد. چنان که یوسف صدیق امین صلوات اللّه علیه، به بندگی گرفته شد و مقهور و اسیر گشت، ولی این همه به آزادگی او آسیب نرساند.

3. امام صادق علیه السلام فرمود:

خَمْسُ خِصالٍ مَنْ لَمْ تَکُنْ فِیه خَصْلَهٌ مِنْهافَلَیْسَ فیهِ کثیرُ مُسْتَمْتَعٍ أوَّلُها: الْوَفاءُ، وَالثّانِیهُ: التَّدْبیرُ، و الثّالِثهُ: الْحَیاءُ وَ الرّابِعَهُ: حُسْنُ الْخُلقِ، و الْخامِسَهُ: وَ هِیَ تَجْمَعُ هذه الخِصالَ: الحُرِّیَّهُ. (1)

پنج خصلت است که در هر کس یکی از آن ها نباشد، خیر و بهره زیادی در او نیست: اول، وفاداری؛ دوم، تدبیر؛ سوم، شرم و حیا؛ چهارم، خوش خویی و پنجم که چهار خصلت دیگر را نیز در خود دارد، آزادگی است.

4. امام علی علیه السلام فرمود:

إنّ الحَیاءَ وَ العِفّهَ مِن خَلائِقِ الایمانِ وَ إِنَّهُما لَسَجِیَّهُ الْأحْرارِ وَشیمهُ الأَبرارِ. (2)

حیا و عفت از خصلت های ایمان است. این دو، سرشتِ آزادگان و خوی نیکان است.

5. امام علی علیه السلام فرمود:

جَمالُ الحُرِّ تَجنُّبُ الْعارِ. (3)

زیبایی آزاده مرد، دوری کردن از عیب و ننگ است.

6 . امام علی علیه السلام فرمود:

مَن قَضی ما اُسْلِفَ مِنَ الاحسان فَهُو کامِلُ الحُرِّیَّهِ. (4)

هر که به وعده نیکی و احسانی که در گذشته داده شده است، عمل کند،

1- میزان الحکمه، ج 3، ص 1096، ح 3554.
2- میزان الحکمه، ج 3، ص 1096، ح 3565
3- میزان الحکمه، ج 3، ص 1096، ح 3566.
4- میزان الحکمه، ج 3، ص 1096، ح 3568.