- پیشگفتار 1
- اشاره 3
- مقام رضا 4
- مقام تفویض 4
- مقام تسلیم 5
- اشاره 11
- چگونه فکر کنیم؟ 11
- آثار تفکّر 13
- اشاره 23
- غیرت 27
- اشاره 29
- 1. توکّل 29
- 2. یقین 30
- 3. نترسیدن از غیر خدا 31
- معنی عدل و قسط 34
- اشاره 34
- عوامل آسایش و راحتی 35
- منشأ ناآرامی ها و مشکلات 36
- مشکل مهم بشر در عصر ما 37
- ویژگی یقین 39
- اشاره 39
- راه های تحصیل یقین 40
- آثار یقین 42
- ویژگی های دوام 43
- اشاره 45
- آن گنج چه بود؟ 46
- 1. مرگ و هستی! 47
- 3. بی اعتباری دنیا و تکیه زدن بر آن! 48
- 2. ایمان به قدرت خدا و نگرانی از آینده! 48
- ادامه روایت 49
- اشاره 51
- قنبر کیست؟ 52
- مقام عالی یقین مولی علی علیه السلام 53
- اشاره 57
- چگونه راضی به قضاءالله باشیم؟ 59
- فواید راضی بودن به قضاءالله 60
- سختی های اجتناب ناپذیر زندگی 62
- اشاره 62
- پرهیز از مشکلات خودساخته 63
- اشاره 66
- آثار توکل بر خدا 69
- اشاره 71
- 1. مرد سفیدپوش که بود؟ 72
- 2. فتنه ابن زبیر 73
- اشاره 76
- منبع علوم ائمه علیهم السلام 77
- 1. دعا و اجابت 78
- شرح و تفسیر روایت 78
- 2. شکر و زیادی نعمت 79
- 3. توکّل و کفایت 80
- 1. عزّت نفس 81
- اشاره 81
- 2. فرونشاندن خشم 84
- اشاره 86
- 1. توحید افعالی 87
- 3. از هرکسی تقاضای کمک مکن 88
- 2. کمک گرفتن از دیگران 88
- اشاره 91
- خوف و رجا در عالم تکوین و تشریع 92
- اشاره 95
- نکته دوم: علم گسترده خدا 97
- نکته سوم: نظارت الهی 98
- اشاره 100
- رابطه بین ترس از خدا و نترسیدن از غیرخدا 100
- خوف از خدا یعنی چه؟ 101
- اشاره 105
- 1. تحریف در مفاهیم اسلامی 106
- 2. عوامل تحریف 107
- 3. استدلال زیبای امام علیه السلام 108
- اشاره 109
- ارتباط خوف و تقوا 110
- عشق به مقام و شهرت 113
- اشاره 115
- 1. خطبه های باقی مانده 116
- 3. خوف از گذشته و آینده 116
- 2. اهمیّت خطبه در مقایسه با حدیث 116
- 4. دستورالعمل پیامبر صلی الله علیه و آله 118
- 5. هشدار 119
- داود رِقّی کیست؟ 120
- اشاره 120
- تفسیر قرآن به قرآن 121
- مقام رب چیست؟ 122
- اشاره 124
- حقیقت پاداش اعمال 125
- ثمرات این دیدگاه 128
- اشاره 129
- برید بن معاویه کیست؟ 129
- کتاب علی علیه السلام! 130
- معنای حسن ظن به خدا 130
- ارتباط این چهار رکن 140
- اشاره 140
- چرا این چهار چیز ارکان ایمان اند؟ 142
- حوادث تلخ و شیرین دنیا 143
- اشاره 145
- معنای هیهات 145
- ریشه تعصّب 146
- راز گمراهی بسیاری از مسلمانان 147
- اولوا الامر از منظر شیعه 149
- 1. صبر و بردباری 152
- اشاره 152
- 2. شکر و قدردانی 153
- 3. راضی به قضای الهی 154
- اشاره 156
- برتری ایمان بر اسلام 156
- برتری یقین بر ایمان 157
- تفسیر یقین در کلام امام مجتبی علیه السلام 160
- اشاره 161
- 2. قناعت 162
- 1. یقین 162
- 4. شکر 163
- 5. بردباری 163
- 6. حسن خلق 164
- 9. شجاعت 165
- 8. غیرت 165
- 11 و 12. صداقت و امانت 166
- اشاره 167
- قضای قطعی و معلّق 167
- آثار و برکات این باور 169
- اشاره 171
- 1. پشه، قاتل نمرود! 172
- 2. کلوخ، عامل شکست فیل سواران! 172
- 3. موش ها مأمور نابودی تمدّنی بزرگ! 173
- اشاره 175
- تفضّل یا استحقاق؟ 178
- غرور، ممنوع! 179
- اشاره 181
- مهم ترین مشکل دنیای امروز 181
- نمونه هایی از قرآن 182
- یوسف علیه السلام در درون چاه 183
- مادر حضرت موسی علیه السلام 183
- حضرت موسی علیه السلام 184
- پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله 185
- 1. درباره گذشته افسوس مخور 187
- اشاره 187
- 2. آثار ایمان به صفات خدا 188
- 3. به فکر آینده باش 188
- ارتباط غذاها با مسائل اخلاقی 190
- اشاره 190
3. تفسیر عبادت
اشاره
امام رضا علیه السلام فرمود :
«لَیْسَ الْعِبادَهُ کَثْرَهَ الصَّلاهِ وَ الصَّوْمِ، اِنَّمَا الْعِبادَهُ التَّفَکُّرُ فی اَمْرِ اللّه عَزَّوَجَلَّ؛ عبادت، (تنها) به کثرت نماز و زیاد روزه گرفتن نیست (هرچند این ها بسیار خوب است)، بلکه عبادت حقیقتاً و منحصراً تفکر و اندیشه در امر خدای عزّوجلّ است».(1)
منظور از کلمه «امر» در این روایت ممکن است اوامر تشریعی باشد یا اوامر تکوینی و یا هر دو. باید هرچه بیشتر در اسرار اوامر تکوینی و فلسفه عبادات مطالعه شود.
روشن است که تفکّر درباره خدا و اسرار آفرینش به عنوان مصداق اعلی و روشن است والّا اختصاص به آن ندارد و تفکّر در همه زمینه ها مطلوب است.
چگونه فکر کنیم؟
آنچه در روایت فوق گذشت درباره اصل اهمیّت تفکّر بود، امّا
1- اصول کافی، ج2، ص55، باب التفکر، ح4.