- مقدّمه حضرت آیه الله العظمی مکارم شیرازی (مدّظلّه) 1
- ضرورت ویرایش و تحقیق کتاب حلیه المتّقین 4
- نکاتی درباره کارهای انجام شده 6
- نگاهی گذرا به زندگی علّامه مجلسی رحمه الله 8
- ولادت وخاندان 8
- دوران تحصیل 9
- اساتید و شیوخ اجازه 9
- جانشینی پدر 10
- شاگردان وراویان 10
- تألیفات 11
- حلیه المتّقین 12
- علّامه در سفر 12
- علّامه مجلسی وسیاست 13
- علّامه از منظر اهل نظر 14
- وفات علّامه مجلسی رحمه الله 15
- مقدّمه علّامه مجلسی 17
- فصل اوّل: آداب پوشیدن لباس و کفش 20
- اشاره 20
- اشاره 21
- فضیلت آراستن 21
- اظهار نعمت های پروردگار 21
- خود را برای خودی ها بیارایید 22
- لباس خوب از مال حلال 22
- لباس زیرین ورویین 23
- آراسته بودن در بیرون خانه 24
- فلسفه سختی های دنیا 24
- اشاره 25
- لباس های حرام 25
- لباس ابریشمین 26
- زیورآلات طلا ونقره 26
- لباس پنبه ای وپشمین 27
- اشاره 27
- بهترین لباس 27
- رنگ لباس 29
- لباس کتان وخز 29
- اشاره 29
- لباس قرمز وکبود 30
- لباس سفید وزرد 30
- لباس سبز سیر وسیاه 31
- برخی آداب لباس پوشیدن 32
- حرمت پوشیدن لباس مخصوص زنان یا کافران 34
- عِمامه بستن وکلاه پوشیدن 35
- اشاره 35
- عِمامه بر سر گذاشتن 35
- آداب پوشیدن پاجامه (شلوار راحتی) 37
- کلاه پوشیدن 37
- دعاهای هنگام بریدن وپوشیدن لباس نو 38
- آداب لباس نو بریدن وپوشیدن 38
- شکرانه پوشیدن لباس نو 40
- پوشیدن لباس نو ورهایی یافتن از آفات 40
- دیگر آداب پوشیدن وبیرون آوردن لباس 41
- ویژگی های پوشش بانوان 41
- هیچ گاه به طور کامل برهنه نشوید 41
- اسراف در پوشش 42
- پاکیزگی ونظافت لباس 42
- رنگ کفش وویژگی های دیگر آن 43
- وصله زدن به لباس 43
- اشاره 43
- چه کفشی بپوشیم 44
- اهمیّت پوشیدن کفش 44
- آداب پوشیدن کفش 46
- اشاره 46
- دعای پوشیدن کفش 47
- استراحت دادن به پاها 47
- اشاره 49
- فصل دوم: زیورآلات ونوع زینت مردان وزنان 49
- استحباب انگشتر در دست راست کردن 50
- فضیلت انگشتر به دست کردن وآداب آن 50
- اشاره 50
- انگشتر در کدام دست کنیم 52
- دعای انگشتر در دست کردن 52
- انگشتر در کدام انگشت نکنیم 52
- اشاره 53
- جنس انگشتر 53
- چگونگی انگشتر 53
- انگشترهای نامناسب 53
- اهمیّت عقیق در دست کردن 54
- فضیلت عقیق 54
- آثار وخواصّ عقیق در دست کردن 55
- فضیلت یاقوت وزبرجد وزمرّد 58
- انگشتر یاقوت ورفع فقر وپریشانی 58
- اشاره 59
- انگشتر زبرجد در دست کردن 59
- خواصّ انگشتر فیروزه 59
- انگشتر زمرّد وراحتی وتوانگری 59
- فضیلت فیروزه وجزع 59
- خواصّ انگشتر جزع یمانی 60
- فضیلت دُرّ نجف وحدید چینی وبلور ودیگر نگین ها 61
- نقش نگین انگشتر پیامبران 63
- اهمیّت نقش نگین انگشتر 63
- نقش نگین 63
- نقش نگین انگشتر امامان علیهم السلام 65
- آثار وخواصّ نقش نگین 69
- پوشیدن طلا ونقره برای زنان وکودکان 72
- زیور کودکان 72
- زیور زنان 72
- آراستن دیگر چیزها با طلا 73
- آداب سرمه کشیدن 74
- اهمیّت سرمه کشیدن 74
- دعای هنگام سرمه کشیدن 75
- آثار وفواید سرمه کشیدن 76
- دعاهای هنگام نگاه کردن در آیینه 77
- آداب نگاه کردن در آیینه 77
- اهمیّت وفواید نگاه کردن در آیینه 77
- اهمیّت رنگ کردن با حنا 79
- اشاره 79
- رنگ کردن موها 79
- فواید و آثار رنگ کردن 80
- فلسفه رنگ کردن 80
- چگونگی وآثار رنگ کردن 82
- اشاره 84
- فصل سوم: آداب خوردن وآشامیدن 84
- ظرف خوردن وآشامیدن 85
- غذاهای مجاز وافراط در غذا 86
- اشاره 86
- شریک کردن دیگران در غذای خود 87
- از غذای حلال نمی پرسند 87
- غذا خوردن در حال سیری 88
- کم خوری وسلامت تن 89
- کمترین اسراف در غذا خوردن 91
- پاره ای از آداب واوقات غذا خوردن 91
- اشاره 91
- وعده های غذایی 92
- غذای داغ نخورید 93
- از جلوی خود شروع به خوردن کنید 94
- در غذا فوت نکنید 94
- بهترین راه جلوگیری از ضررهای غذا خوردن 95
- روش غذا خوردن پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 95
- سفارشات امام حسن علیه السلام در مورد غذا خوردن 96
- تنها غذا خوردن 97
- سایر آداب غذا خوردن 97
- اشاره 97
- سهم نیازمندان از غذاها 98
- موارد ممنوع یا مکروه، هنگام غذا خوردن 98
- سیره پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در غذا خوردن 100
- آداب غذا خوردن 101
- شستن دست ها پیش از غذا خوردن 101
- شستن دست ها پس از غذا خوردن 102
- با چه چیز غذا خوردن را شروع وتمام کنیم؟ 103
- کیفیّت نشستن هنگام غذا خوردن 103
- شستن دهان پس از غذا خوردن 103
- پای بر سفره نگذارید 105
- غذا خوردن با زیردستان 105
- نشستن طولانی بر سر سفره 105
- صاحبخانه پیش از میهمان شروع به غذا خوردن کند 106
- اوّل نماز خواندن یا غذا خوردن 106
- بیرون کردن کفش به هنگام غذا خوردن 106
- غذا خوردن با دست 106
- آغاز وانجام غذا با نام وحمد خدا 107
- دعای سفره وآثار آن 107
- آثار شروع به «بسم الله» وختم به «الحمد لله» 108
- آثار دعا خواندن هنگام غذا خوردن 109
- دعای سفره حضرت رسول صلی الله علیه و آله وائمّه اطهار علیهم السلام 110
- غذاهای ریخته شده اطراف سفره 112
- آداب پس از غذا خوردن 112
- حرمت نان وآثار کفران نعمت 113
- در فضیلت برخی غذاها 114
- موادّ غذایی 114
- نان 114
- خوابیدن بعد از غذا 114
- ترک خدمت کردن به احترام غذا 114
- نان جو 116
- سویق یا آرد تافته شده 117
- نان برنجی 117
- اشاره 118
- گوشت وانواع آن 118
- گوشت گوسفند 119
- گوشت گاو و گاومیش 120
- گوشت کبوتر، درّاج وکبک 121
- گوشت اِسفَرود، هَوبَرَه وگورخر 121
- گوشت خشک 122
- گوشت خام 122
- گوشت ماهی ومرغ 123
- شیر گوشت وآبگوشت 124
- کباب وخوراک کلّه 124
- غذاهای گوشتی 124
- غذاهای غیر گوشتی 125
- آش انار وحلیم 125
- تخم مرغ 126
- مثلثه وحلوا وپالوده 126
- لبنیات 127
- شیر 127
- شیر گاو وشتر 128
- ماست وپنیر 128
- دیگر موادّ غذایی 129
- سرکه 129
- روغن زیتون 130
- روغن گاو وعسل 130
- دعای پس از خوردن وآشامیدن 131
- شکر وگردو 131
- اشاره 132
- سبزی ها ومیوه ها ودیگر خوراکی ها 132
- کاسنی 132
- سبزی ها 132
- بادروج 133
- تره تیزک (سبزی شاهی) وکرفس 134
- تره 134
- کاهو وبرگ چغندر 135
- گشنیز وبرگ خرفه 135
- کدو و ترب 136
- چغندر 136
- گزر (هویج، زردک) وشلغم 137
- پیاز 137
- خیار وبادمجان 137
- سیر وآویشن 138
- قارچ 138
- انگور 139
- میوه ها 139
- مویز (کشمش) 140
- انار 140
- سیب 141
- بِه 142
- گلابی وآلو 143
- انجیر 143
- ترنج وسنجد 144
- خرما 145
- خربزه 146
- آداب میوه خوردن 147
- حبوبات 148
- برنج 148
- نخود بریان وعدس 149
- باقلا و لوبیا وماش 149
- خوردن خاک وگِل 150
- فضیلت ضیافت مؤمنین وآداب آن 151
- میهمانداری وفضیلت آن 151
- قبول کردن دعوت مؤمنین 152
- بی دعوت به میهمانی رفتن 153
- آداب پذیرایی از میهمان 153
- ولیمه ومیهمانی دادن 153
- وظایف میزبان 154
- میهمان سرزده ودعوت نشده 154
- به خدمت گرفتن میهمان 155
- وظایف میزبان در سر سفره 155
- وظایف میهمان 156
- استقبال وبدرقه میهمان 156
- اشاره 156
- فضیلت خلال کردن وآداب آن 157
- فضیلت وفایده خلال کردن 157
- اشاره 157
- اندازه میهمانی 157
- چوب خلال 158
- فضیلت نوشیدن آب و خواصّ آن 159
- آداب خلال کردن 159
- فضیلت نوشیدن آب وانواع آن 159
- آب زمزم 160
- آب هایی که نوشیدن آن سفارش شده 160
- آب فرات 161
- آب خنک 162
- آب باران وآب ناودان کعبه 162
- آب جوشیده 163
- آب هایی که نوشیدن آن مذموم است 163
- آداب خوردن آب 164
- فلسفه شیرین یا تلخ بودن آب 164
- آب خوردن در حال ایستاده یا نشسته 164
- طرز نوشیدن آب 164
- چگونگی آب خوردن 165
- دعاهای قبل وبعد از نوشیدن آب 166
- ابتدا به نام خدا وانتها به حمد او 166
- ظرف آب 166
- دعا برای دفع ضرر نوشیدن آب در شب 168
- مقدار نوشیدن آب 168
- سلام بر حسین شهید 168
- فصل چهارم: ازدواج، آداب ازدواج، تربیت فرزندان 170
- اشاره 170
- ازدواج ودینداری 171
- فضیلت ازدواج کردن ونهی از رهبانیّت 171
- دوست داشتن همسر 172
- ترک ازدواج برای مسائل مالی 172
- لزوم آمیزش با همسر 173
- رهبانیّت ممنوع 173
- اهمیّت همسر 174
- صفات پسندیده وناپسند زنان 174
- معیارهای معنوی همسر خوب 176
- معیارهای جسمی همسر شایسته 177
- بهترین وبدترین زنان 178
- زنی که از کارکنان خداست 179
- خواستگاری 180
- زمان عقد وزفاف 180
- آداب خواستگاری وزمان مناسب آن 180
- ولیمه ازدواج 181
- خواندن خطبه عقد 181
- اشاره 182
- آداب زفاف وآمیزش 182
- شب چهارشنبه وهنگام تحت الشعاع 183
- آمیزش در اوّل ووسط وآخر ماه 183
- اوقات مکروه آمیزش 183
- آمیزش هنگام طلوع وغروب آفتاب 184
- آمیزش در شب عید فطر وعید قربان ودر برابر آفتاب 184
- اوقات مستحبّ آمیزش 185
- اوقات حرام آمیزش 185
- مکان هایی که آمیزش در آن مکروه است 186
- کارهای مکروه به هنگام آمیزش 187
- حالت های مکروه به هنگام آمیزش 188
- آداب پیش از آمیزش 189
- آداب عروسی 190
- آداب شب زفاف 191
- آمیزش در حمّام یا بدون روانداز 191
- دعا ونماز در شب زفاف وهنگام آمیزش 191
- چگونه شیطان شریک نطفه می شود 193
- دعای هنگام آمیزش 194
- حقوق شوهر بر زن 195
- حقوق زن وشوهر بر یکدیگر 195
- حقوق زن بر شوهر 196
- فرزندان در کلام معصومان علیهم السلام 197
- اهمیّت وتعداد فرزند 197
- دعاهای طلب فرزند وفضیلت آن 197
- تأثیر اعمال فرزند در کارنامه والدین 198
- پاداش زحمات پدر ومادر 198
- ثواب دوران بارداری وشیردهی 199
- دختر یا پسر 199
- دعا برای فرزنددار شدن 200
- دعاهای مخصوص 200
- استغفار 201
- تلاوت آیاتی از قرآن برای زاد و ولد 203
- نماز مخصوص، اذان ونام علی 204
- هنگام زایمان 205
- پیش از زایمان 205
- احکام دوران حمل وزایمان وپس از آن 205
- تبریک ولادت ورنگ لباس نوزاد 208
- غذای مادر 208
- پس از وضع حمل 208
- برداشتن کام طفل 209
- قطره ریختن در بینی، اذان واقامه گفتن در گوش وغسل دادن نوزاد 210
- اشاره 211
- نامگذاری 211
- نام های نیک 211
- نام های نامناسب 213
- عقیقه 213
- عقیقه کردن و سر تراشیدن نوزاد وآداب آن 213
- فلسفه وزمان عقیقه 214
- اهمّیّت عقیقه 214
- عقیقه برای بزرگسالان 214
- صدقه یا قربانی به جای عقیقه 215
- عقیقه کودک هفت روزه 215
- شرایط عقیقه 215
- دعای هنگام ذبح گوسفند 216
- آداب طبخ کردن وخوردن عقیقه 218
- حکم مالیدن خون عقیقه بر نوزاد وهدیه دادن به قابله 218
- زمان ختنه کردن 219
- تراشیدن موی سر نوزاد 219
- چه کسانی از گوشت عقیقه نخورند؟ 219
- ختنه کردن 219
- فلسفه ختنه کردن 220
- دعای ختنه کردن، تکرار ختنه واحکام ترک ختنه 220
- اشاره 221
- آداب شیر دادن وتربیت فرزند 221
- آداب شیر دادن 222
- حدّاقل مدّت شیردهی 223
- شیرهای ممنوع 223
- اهمیّت تربیت فرزند وسنّ بازی وتربیت 223
- تعلیم وتربیت فرزند 223
- آموختن حدیث ومراحل تربیت فرزند 224
- اجتناب کردن از خرافات 225
- رختخواب مستقل ونظافت شبانه 225
- حقوق فرزند بر والدین 226
- نفقه فرزندان 229
- سنّ نامحرم شدن دختران و پسران 230
- چگونه آرامش پیدا کنیم 230
- اشاره 231
- رعایت کردن حرمت والدین وحقوق آنها بر فرزندان 231
- شیطنت در کودکی، نشانه بردباری در بزرگسالی 231
- احترام به والدین 232
- بخشی از حقوق والدین 232
- احسان ونیکی به والدین 232
- نیکی به مادر وحقّ پدر 233
- پرداخت هزینه های والدین 234
- عاقّ والدین 234
- آثار وپاداش احسان به والدین 235
- مجازات بی حرمتی به والدین 236
- فصل پنجم: مسواک زدن، شانه کردن، ناخن گرفتن، کوتاه کردن شارب وتراشیدن سر 238
- اشاره 238
- فضیلت مسواک زدن 239
- سنّت پیامبران 239
- مسواک زدن 239
- سفارش جبرئیل 240
- مسواک ونماز 240
- فلسفه مسواک زدن 241
- سرزنش ترک کننده مسواک 241
- زمان ومکان مسواک زدن 242
- آثار وفواید مسواک زدن 242
- چگونگی مسواک زدن 243
- ترک کردن مسواک 243
- تراشیدن موی سر 244
- زمان تراشیدن موی سر وآداب آن 244
- اهمّیّت تراشیدن موی سر وفواید آن 244
- آداب نگهداری موی سر 245
- اشاره 245
- آداب نگهداری موی سر زنان 246
- آداب نگهداری موی سر مردان 246
- فلسفه تراشیدن سبیل وفواید آن 247
- وقت و مقدار گرفتن شارب 247
- فضیلت تراشیدن سبیل 247
- اشاره 248
- آداب ریش گذاشتن 248
- دعای هنگام گرفتن شارب 248
- درازای ریش 248
- چگونگی اصلاح ریش 249
- محاسن سبب زیبایی است 250
- فضیلت موی سفید 250
- مجازات تراشیدن ریش 250
- نخستین موی سفید وفلسفه آن 250
- فایده موی سفید وحکم کندن آن 251
- بازی کردن با ریش وکندن موی بینی 252
- فضیلت ناخن گرفتن 253
- آداب واوقات ناخن گرفتن 254
- زمان ناخن گرفتن 254
- روز جمعه 254
- روز پنجشنبه 255
- سایر روزهای هفته 256
- چگونه ناخن بگیریم؟ 257
- دفن مو وناخن 258
- دعای هنگام ناخن گرفتن 258
- فضیلت شانه کردن موی سر وصورت 259
- وقت شانه کردن 260
- چگونگی شانه کردن 260
- آداب واوقات شانه کردن 260
- دعای هنگام شانه کردن 261
- فصل ششم: آداب استفاده از بوی خوش وگل ها وکرم ها وروغن ها 263
- اشاره 263
- سبب پیدایش بوهای خوش در زمین 264
- فضیلت بوی خوش 265
- فضیلت بوی خوش وآداب آن 265
- وقت استفاده از بوی خوش 266
- بوی خوش برای زنان 267
- فواید بوی خوش 267
- کراهت ردّ عطریات 268
- فضیلت مشک وعنبر وزعفران 269
- مشک 269
- فضیلت عنبر وزعفران وعود 270
- خلوق 270
- فضیلت غالیه 271
- فواید روغن زدن 272
- فضیلت وآداب روغن زدن 272
- زمان روغن زدن 272
- آداب روغن زدن 273
- فواید روغن بنفشه 274
- روغن بنفشه 274
- فضیلت روغن بنفشه 274
- روغن بان وزنبق 275
- فضیلت روغن بان 275
- فضیلت روغن زنبق 276
- روغن زیتون وگل خیری 277
- بخور وانواع وآداب آن 277
- فضیلت بخور 277
- فواید سایر روغن ها 277
- روغن کنجد 277
- بخور با عود 278
- آداب ودعای بخور دادن 279
- گل نرگس وگل مورد 280
- فضیلت گلاب، گل سرخ ودیگر گل ها 280
- خواصّ گلاب 280
- گل سرخ 281
- گل مَرْزنگوش 282
- آداب بوییدن گل 282
- اشاره 284
- فصل هفتم: نظافت شخصی 284
- اهمیّت حمّام رفتن 285
- فضیلت حمّام کردن 285
- فواید حمّام کردن 285
- آداب ورود وخروج ودعاهای حمّام 286
- وقت حمّام رفتن 286
- شستن پا به هنگام خروج از حمّام 287
- پوشش عورتین 287
- پوشش سر 288
- دعاها واذکار حمّام رفتن 288
- نبایدها 289
- بایدها ونبایدهای حمّام 289
- شستن وخوشبو کردن بدن 291
- فضیلت شستن سر وبدن وزدودن بوهای بد 291
- کارهای مجاز 291
- شستن لباس 292
- درمان کچلی 292
- فضیلت شستن سر با سدر وگل خطمی 293
- فواید شست وشو با گل خطمی 293
- شست وشوی سر با سدر 293
- اهمیّت وفواید دارو کشیدن 294
- فضیلت برطرف کردن موهای زاید (زهار) 294
- فلسفه دارو کشیدن 295
- وقت دارو کشیدن 296
- ازاله کردن موی زیر بغل 296
- دعاهای هنگام دارو کشیدن 298
- اوقات مناسب ونامناسب 299
- وقت دارو کشیدن ودیگر آداب آن 299
- دارو کشیدن در حال جنابت ونشسته 300
- روش برطرف کردن بوی ناپسند دارو 300
- فضیلت حنا مالیدن بعد از نوره 301
- آداب غسل جمعه ودیگر غسل ها 302
- غسل های واجب 302
- اشاره 303
- غسل های مستحب 303
- اوّل: غسل های زمانی 303
- اشاره 303
- غسل جمعه 304
- غسل شب های فرد ماه رمضان 305
- غسل روز عید فطر وقربان وشب عید فطر 306
- غسل شب های دهه آخر ماه رمضان 306
- غسل هشتم ونهم ماه ذوالحجّه واوّل ووسط وآخر ماه رجب 307
- غسل روز غدیر خم (هیجدهم ذوالحجّه) 307
- غسل شب نیمه شعبان 307
- غسل روز مبعث 307
- غسل روز دحو الأرض (25 ذوالقعده) 308
- دوم: غسل های مستحبّ مکانی 308
- غسل روز نوروز 308
- غسل روز مباهله (24 ذوالحجّه) 308
- سوم: غسل های مستحبّ مربوط به برخی اعمال 309
- اشاره 312
- فصل هشتم: آداب خوابیدن، بیدار شدن ورفتن به حاجتگاه 312
- اشاره 313
- خواب بین الطّلوعین 313
- اوقات خوابیدن 313
- خواب قیلوله 315
- شب زنده داری سالانه 316
- وضو گرفتن قبل از خواب 316
- فضیلت وفلسفه وضو گرفتن قبل از خواب 316
- مکان هایی که خوابیدن در آنها کراهت دارد 318
- مکان خوابیدن وآداب پیش از خواب 318
- اشاره 318
- دیگر آداب خوابیدن 319
- رفتن به حاجتگاه پیش از خواب 319
- اوقاتی که خوابیدن کراهت دارد 319
- از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله 320
- آداب ودعاهای قبل از خواب 320
میوه ها
انگور
1. در روایتی آمده است که یکی از پیامبران از اندوه به خدا شکایت کرد. وحی آمد که انگور بخور. (1)
2. در احادیث معتبر آمده است که امام صادق علیه السلام فرمود: «هنگامی که حضرت نوح علیه السلام از کشتی فرود آمد مشاهده استخوان مرده ها، اندوهی بزرگ در وجودش پدید آورد. از این غم به خدا شکایت کرد. به او وحی رسید که انگور سیاه بخور تا اندوه تو زایل شود». (2)
3. در روایتی آمده است که امام سجّاد انگور را بسیار دوست می داشت. روزی روزه بود، هنگام افطار همسرش خوشه ای انگور برای آن حضرت آورد، در حالی که ابتدای فصل انگور بود. فقیری رسید وحضرت انگور را به او داد. زن به دنبال فقیر رفت وخوشه انگور را از وی خرید ونزد حضرت گذاشت. نیازمند دیگری از راه رسید وحضرت انگور را به او داد. بار دیگر آن زن در پی سائل رفت وانگور را از وی خرید ونزد حضرت نهاد. این کار چهار بار تکرار شد، تا امام در مرتبه چهارم انگور را تناول فرمود. (3)
4. در حدیث است که ابو عکاشه خدمت امام باقر علیه السلام رسید، انگوری نزد وی نهادند. حضرت فرمود: «کهنسالان وکودکان انگور را دانه دانه بخورند وهر که بترسد سیر نشود سه دانه وچهار دانه بخورد وتو دو دانه دو دانه بخور که مستحبّ است». (4)
1- کافی، ج 6، ص 351، ح 4؛ مکارم الأخلاق، ص 174.
2- محاسن، ص 548، ح 870، کافی، ج 6، ص 350، ح 2.
3- کافی، ج 6، ص 350، ح 3؛ مکارم الأخلاق، ص 174.
4- کافی، ج 6، ص 351، ح 6.