- مقدّمه حضرت آیه الله العظمی مکارم شیرازی (مدّظلّه) 1
- ضرورت ویرایش و تحقیق کتاب حلیه المتّقین 4
- نکاتی درباره کارهای انجام شده 6
- ولادت وخاندان 8
- نگاهی گذرا به زندگی علّامه مجلسی رحمه الله 8
- دوران تحصیل 9
- اساتید و شیوخ اجازه 9
- شاگردان وراویان 10
- جانشینی پدر 10
- تألیفات 11
- علّامه در سفر 12
- حلیه المتّقین 12
- علّامه مجلسی وسیاست 13
- علّامه از منظر اهل نظر 14
- وفات علّامه مجلسی رحمه الله 15
- مقدّمه علّامه مجلسی 17
- اشاره 20
- فصل اوّل: آداب پوشیدن لباس و کفش 20
- اشاره 21
- فضیلت آراستن 21
- اظهار نعمت های پروردگار 21
- خود را برای خودی ها بیارایید 22
- لباس خوب از مال حلال 22
- لباس زیرین ورویین 23
- آراسته بودن در بیرون خانه 24
- فلسفه سختی های دنیا 24
- اشاره 25
- لباس های حرام 25
- لباس ابریشمین 26
- زیورآلات طلا ونقره 26
- لباس پنبه ای وپشمین 27
- بهترین لباس 27
- اشاره 27
- رنگ لباس 29
- لباس کتان وخز 29
- اشاره 29
- لباس قرمز وکبود 30
- لباس سفید وزرد 30
- لباس سبز سیر وسیاه 31
- برخی آداب لباس پوشیدن 32
- حرمت پوشیدن لباس مخصوص زنان یا کافران 34
- اشاره 35
- عِمامه بر سر گذاشتن 35
- عِمامه بستن وکلاه پوشیدن 35
- کلاه پوشیدن 37
- آداب پوشیدن پاجامه (شلوار راحتی) 37
- آداب لباس نو بریدن وپوشیدن 38
- دعاهای هنگام بریدن وپوشیدن لباس نو 38
- شکرانه پوشیدن لباس نو 40
- پوشیدن لباس نو ورهایی یافتن از آفات 40
- ویژگی های پوشش بانوان 41
- دیگر آداب پوشیدن وبیرون آوردن لباس 41
- هیچ گاه به طور کامل برهنه نشوید 41
- اسراف در پوشش 42
- پاکیزگی ونظافت لباس 42
- وصله زدن به لباس 43
- رنگ کفش وویژگی های دیگر آن 43
- اشاره 43
- چه کفشی بپوشیم 44
- اهمیّت پوشیدن کفش 44
- آداب پوشیدن کفش 46
- اشاره 46
- استراحت دادن به پاها 47
- دعای پوشیدن کفش 47
- فصل دوم: زیورآلات ونوع زینت مردان وزنان 49
- اشاره 49
- استحباب انگشتر در دست راست کردن 50
- فضیلت انگشتر به دست کردن وآداب آن 50
- اشاره 50
- انگشتر در کدام دست کنیم 52
- دعای انگشتر در دست کردن 52
- انگشتر در کدام انگشت نکنیم 52
- جنس انگشتر 53
- اشاره 53
- چگونگی انگشتر 53
- انگشترهای نامناسب 53
- اهمیّت عقیق در دست کردن 54
- فضیلت عقیق 54
- آثار وخواصّ عقیق در دست کردن 55
- فضیلت یاقوت وزبرجد وزمرّد 58
- انگشتر یاقوت ورفع فقر وپریشانی 58
- انگشتر زبرجد در دست کردن 59
- اشاره 59
- خواصّ انگشتر فیروزه 59
- انگشتر زمرّد وراحتی وتوانگری 59
- فضیلت فیروزه وجزع 59
- خواصّ انگشتر جزع یمانی 60
- فضیلت دُرّ نجف وحدید چینی وبلور ودیگر نگین ها 61
- اهمیّت نقش نگین انگشتر 63
- نقش نگین انگشتر پیامبران 63
- نقش نگین 63
- نقش نگین انگشتر امامان علیهم السلام 65
- آثار وخواصّ نقش نگین 69
- پوشیدن طلا ونقره برای زنان وکودکان 72
- زیور کودکان 72
- زیور زنان 72
- آراستن دیگر چیزها با طلا 73
- آداب سرمه کشیدن 74
- اهمیّت سرمه کشیدن 74
- دعای هنگام سرمه کشیدن 75
- آثار وفواید سرمه کشیدن 76
- آداب نگاه کردن در آیینه 77
- دعاهای هنگام نگاه کردن در آیینه 77
- اهمیّت وفواید نگاه کردن در آیینه 77
- اهمیّت رنگ کردن با حنا 79
- اشاره 79
- رنگ کردن موها 79
- فواید و آثار رنگ کردن 80
- فلسفه رنگ کردن 80
- چگونگی وآثار رنگ کردن 82
- اشاره 84
- فصل سوم: آداب خوردن وآشامیدن 84
- ظرف خوردن وآشامیدن 85
- غذاهای مجاز وافراط در غذا 86
- اشاره 86
- شریک کردن دیگران در غذای خود 87
- از غذای حلال نمی پرسند 87
- غذا خوردن در حال سیری 88
- کم خوری وسلامت تن 89
- پاره ای از آداب واوقات غذا خوردن 91
- کمترین اسراف در غذا خوردن 91
- اشاره 91
- وعده های غذایی 92
- غذای داغ نخورید 93
- در غذا فوت نکنید 94
- از جلوی خود شروع به خوردن کنید 94
- روش غذا خوردن پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 95
- بهترین راه جلوگیری از ضررهای غذا خوردن 95
- سفارشات امام حسن علیه السلام در مورد غذا خوردن 96
- تنها غذا خوردن 97
- سایر آداب غذا خوردن 97
- اشاره 97
- سهم نیازمندان از غذاها 98
- موارد ممنوع یا مکروه، هنگام غذا خوردن 98
- سیره پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در غذا خوردن 100
- آداب غذا خوردن 101
- شستن دست ها پیش از غذا خوردن 101
- شستن دست ها پس از غذا خوردن 102
- با چه چیز غذا خوردن را شروع وتمام کنیم؟ 103
- شستن دهان پس از غذا خوردن 103
- کیفیّت نشستن هنگام غذا خوردن 103
- نشستن طولانی بر سر سفره 105
- غذا خوردن با زیردستان 105
- پای بر سفره نگذارید 105
- صاحبخانه پیش از میهمان شروع به غذا خوردن کند 106
- اوّل نماز خواندن یا غذا خوردن 106
- غذا خوردن با دست 106
- بیرون کردن کفش به هنگام غذا خوردن 106
- دعای سفره وآثار آن 107
- آغاز وانجام غذا با نام وحمد خدا 107
- آثار شروع به «بسم الله» وختم به «الحمد لله» 108
- آثار دعا خواندن هنگام غذا خوردن 109
- دعای سفره حضرت رسول صلی الله علیه و آله وائمّه اطهار علیهم السلام 110
- غذاهای ریخته شده اطراف سفره 112
- آداب پس از غذا خوردن 112
- حرمت نان وآثار کفران نعمت 113
- موادّ غذایی 114
- نان 114
- در فضیلت برخی غذاها 114
- ترک خدمت کردن به احترام غذا 114
- خوابیدن بعد از غذا 114
- نان جو 116
- نان برنجی 117
- سویق یا آرد تافته شده 117
- اشاره 118
- گوشت وانواع آن 118
- گوشت گوسفند 119
- گوشت گاو و گاومیش 120
- گوشت اِسفَرود، هَوبَرَه وگورخر 121
- گوشت کبوتر، درّاج وکبک 121
- گوشت خشک 122
- گوشت خام 122
- گوشت ماهی ومرغ 123
- شیر گوشت وآبگوشت 124
- کباب وخوراک کلّه 124
- غذاهای گوشتی 124
- غذاهای غیر گوشتی 125
- آش انار وحلیم 125
- تخم مرغ 126
- مثلثه وحلوا وپالوده 126
- لبنیات 127
- شیر 127
- شیر گاو وشتر 128
- ماست وپنیر 128
- سرکه 129
- دیگر موادّ غذایی 129
- روغن زیتون 130
- روغن گاو وعسل 130
- دعای پس از خوردن وآشامیدن 131
- شکر وگردو 131
- سبزی ها ومیوه ها ودیگر خوراکی ها 132
- اشاره 132
- سبزی ها 132
- کاسنی 132
- بادروج 133
- تره 134
- تره تیزک (سبزی شاهی) وکرفس 134
- گشنیز وبرگ خرفه 135
- کاهو وبرگ چغندر 135
- کدو و ترب 136
- چغندر 136
- گزر (هویج، زردک) وشلغم 137
- پیاز 137
- خیار وبادمجان 137
- سیر وآویشن 138
- قارچ 138
- انگور 139
- میوه ها 139
- انار 140
- مویز (کشمش) 140
- سیب 141
- بِه 142
- انجیر 143
- گلابی وآلو 143
- ترنج وسنجد 144
- خرما 145
- خربزه 146
- آداب میوه خوردن 147
- برنج 148
- حبوبات 148
- باقلا و لوبیا وماش 149
- نخود بریان وعدس 149
- خوردن خاک وگِل 150
- فضیلت ضیافت مؤمنین وآداب آن 151
- میهمانداری وفضیلت آن 151
- قبول کردن دعوت مؤمنین 152
- آداب پذیرایی از میهمان 153
- بی دعوت به میهمانی رفتن 153
- ولیمه ومیهمانی دادن 153
- وظایف میزبان 154
- میهمان سرزده ودعوت نشده 154
- به خدمت گرفتن میهمان 155
- وظایف میزبان در سر سفره 155
- وظایف میهمان 156
- استقبال وبدرقه میهمان 156
- اشاره 156
- فضیلت وفایده خلال کردن 157
- فضیلت خلال کردن وآداب آن 157
- اندازه میهمانی 157
- اشاره 157
- چوب خلال 158
- فضیلت نوشیدن آب و خواصّ آن 159
- آداب خلال کردن 159
- فضیلت نوشیدن آب وانواع آن 159
- آب زمزم 160
- آب هایی که نوشیدن آن سفارش شده 160
- آب فرات 161
- آب خنک 162
- آب باران وآب ناودان کعبه 162
- آب هایی که نوشیدن آن مذموم است 163
- آب جوشیده 163
- آداب خوردن آب 164
- فلسفه شیرین یا تلخ بودن آب 164
- طرز نوشیدن آب 164
- آب خوردن در حال ایستاده یا نشسته 164
- چگونگی آب خوردن 165
- ابتدا به نام خدا وانتها به حمد او 166
- دعاهای قبل وبعد از نوشیدن آب 166
- ظرف آب 166
- دعا برای دفع ضرر نوشیدن آب در شب 168
- مقدار نوشیدن آب 168
- سلام بر حسین شهید 168
- فصل چهارم: ازدواج، آداب ازدواج، تربیت فرزندان 170
- اشاره 170
- ازدواج ودینداری 171
- فضیلت ازدواج کردن ونهی از رهبانیّت 171
- دوست داشتن همسر 172
- ترک ازدواج برای مسائل مالی 172
- لزوم آمیزش با همسر 173
- رهبانیّت ممنوع 173
- صفات پسندیده وناپسند زنان 174
- اهمیّت همسر 174
- معیارهای معنوی همسر خوب 176
- معیارهای جسمی همسر شایسته 177
- بهترین وبدترین زنان 178
- زنی که از کارکنان خداست 179
- زمان عقد وزفاف 180
- خواستگاری 180
- آداب خواستگاری وزمان مناسب آن 180
- ولیمه ازدواج 181
- خواندن خطبه عقد 181
- اشاره 182
- آداب زفاف وآمیزش 182
- شب چهارشنبه وهنگام تحت الشعاع 183
- آمیزش در اوّل ووسط وآخر ماه 183
- اوقات مکروه آمیزش 183
- آمیزش هنگام طلوع وغروب آفتاب 184
- آمیزش در شب عید فطر وعید قربان ودر برابر آفتاب 184
- اوقات مستحبّ آمیزش 185
- اوقات حرام آمیزش 185
- مکان هایی که آمیزش در آن مکروه است 186
- کارهای مکروه به هنگام آمیزش 187
- حالت های مکروه به هنگام آمیزش 188
- آداب پیش از آمیزش 189
- آداب عروسی 190
- آمیزش در حمّام یا بدون روانداز 191
- آداب شب زفاف 191
- دعا ونماز در شب زفاف وهنگام آمیزش 191
- چگونه شیطان شریک نطفه می شود 193
- دعای هنگام آمیزش 194
- حقوق شوهر بر زن 195
- حقوق زن وشوهر بر یکدیگر 195
- حقوق زن بر شوهر 196
- فرزندان در کلام معصومان علیهم السلام 197
- اهمیّت وتعداد فرزند 197
- دعاهای طلب فرزند وفضیلت آن 197
- تأثیر اعمال فرزند در کارنامه والدین 198
- پاداش زحمات پدر ومادر 198
- دختر یا پسر 199
- ثواب دوران بارداری وشیردهی 199
- دعاهای مخصوص 200
- دعا برای فرزنددار شدن 200
- استغفار 201
- تلاوت آیاتی از قرآن برای زاد و ولد 203
- نماز مخصوص، اذان ونام علی 204
- احکام دوران حمل وزایمان وپس از آن 205
- هنگام زایمان 205
- پیش از زایمان 205
- غذای مادر 208
- تبریک ولادت ورنگ لباس نوزاد 208
- پس از وضع حمل 208
- برداشتن کام طفل 209
- قطره ریختن در بینی، اذان واقامه گفتن در گوش وغسل دادن نوزاد 210
- نامگذاری 211
- اشاره 211
- نام های نیک 211
- عقیقه 213
- عقیقه کردن و سر تراشیدن نوزاد وآداب آن 213
- نام های نامناسب 213
- عقیقه برای بزرگسالان 214
- اهمّیّت عقیقه 214
- فلسفه وزمان عقیقه 214
- عقیقه کودک هفت روزه 215
- صدقه یا قربانی به جای عقیقه 215
- شرایط عقیقه 215
- دعای هنگام ذبح گوسفند 216
- آداب طبخ کردن وخوردن عقیقه 218
- حکم مالیدن خون عقیقه بر نوزاد وهدیه دادن به قابله 218
- تراشیدن موی سر نوزاد 219
- چه کسانی از گوشت عقیقه نخورند؟ 219
- زمان ختنه کردن 219
- ختنه کردن 219
- دعای ختنه کردن، تکرار ختنه واحکام ترک ختنه 220
- فلسفه ختنه کردن 220
- اشاره 221
- آداب شیر دادن وتربیت فرزند 221
- آداب شیر دادن 222
- شیرهای ممنوع 223
- حدّاقل مدّت شیردهی 223
- اهمیّت تربیت فرزند وسنّ بازی وتربیت 223
- تعلیم وتربیت فرزند 223
- آموختن حدیث ومراحل تربیت فرزند 224
- اجتناب کردن از خرافات 225
- رختخواب مستقل ونظافت شبانه 225
- حقوق فرزند بر والدین 226
- نفقه فرزندان 229
- سنّ نامحرم شدن دختران و پسران 230
- چگونه آرامش پیدا کنیم 230
- رعایت کردن حرمت والدین وحقوق آنها بر فرزندان 231
- اشاره 231
- شیطنت در کودکی، نشانه بردباری در بزرگسالی 231
- بخشی از حقوق والدین 232
- احترام به والدین 232
- احسان ونیکی به والدین 232
- نیکی به مادر وحقّ پدر 233
- عاقّ والدین 234
- پرداخت هزینه های والدین 234
- آثار وپاداش احسان به والدین 235
- مجازات بی حرمتی به والدین 236
- فصل پنجم: مسواک زدن، شانه کردن، ناخن گرفتن، کوتاه کردن شارب وتراشیدن سر 238
- اشاره 238
- مسواک زدن 239
- فضیلت مسواک زدن 239
- سنّت پیامبران 239
- سفارش جبرئیل 240
- مسواک ونماز 240
- سرزنش ترک کننده مسواک 241
- فلسفه مسواک زدن 241
- زمان ومکان مسواک زدن 242
- آثار وفواید مسواک زدن 242
- چگونگی مسواک زدن 243
- ترک کردن مسواک 243
- تراشیدن موی سر 244
- زمان تراشیدن موی سر وآداب آن 244
- اهمّیّت تراشیدن موی سر وفواید آن 244
- آداب نگهداری موی سر 245
- اشاره 245
- آداب نگهداری موی سر مردان 246
- آداب نگهداری موی سر زنان 246
- فلسفه تراشیدن سبیل وفواید آن 247
- فضیلت تراشیدن سبیل 247
- وقت و مقدار گرفتن شارب 247
- آداب ریش گذاشتن 248
- دعای هنگام گرفتن شارب 248
- اشاره 248
- درازای ریش 248
- چگونگی اصلاح ریش 249
- فضیلت موی سفید 250
- محاسن سبب زیبایی است 250
- مجازات تراشیدن ریش 250
- نخستین موی سفید وفلسفه آن 250
- فایده موی سفید وحکم کندن آن 251
- بازی کردن با ریش وکندن موی بینی 252
- فضیلت ناخن گرفتن 253
- آداب واوقات ناخن گرفتن 254
- زمان ناخن گرفتن 254
- روز جمعه 254
- روز پنجشنبه 255
- سایر روزهای هفته 256
- چگونه ناخن بگیریم؟ 257
- دفن مو وناخن 258
- دعای هنگام ناخن گرفتن 258
- فضیلت شانه کردن موی سر وصورت 259
- چگونگی شانه کردن 260
- وقت شانه کردن 260
- آداب واوقات شانه کردن 260
- دعای هنگام شانه کردن 261
- فصل ششم: آداب استفاده از بوی خوش وگل ها وکرم ها وروغن ها 263
- اشاره 263
- سبب پیدایش بوهای خوش در زمین 264
- فضیلت بوی خوش 265
- فضیلت بوی خوش وآداب آن 265
- وقت استفاده از بوی خوش 266
- بوی خوش برای زنان 267
- فواید بوی خوش 267
- کراهت ردّ عطریات 268
- فضیلت مشک وعنبر وزعفران 269
- مشک 269
- خلوق 270
- فضیلت عنبر وزعفران وعود 270
- فضیلت غالیه 271
- فضیلت وآداب روغن زدن 272
- فواید روغن زدن 272
- زمان روغن زدن 272
- آداب روغن زدن 273
- روغن بنفشه 274
- فواید روغن بنفشه 274
- فضیلت روغن بنفشه 274
- فضیلت روغن بان 275
- روغن بان وزنبق 275
- فضیلت روغن زنبق 276
- بخور وانواع وآداب آن 277
- روغن زیتون وگل خیری 277
- فواید سایر روغن ها 277
- فضیلت بخور 277
- روغن کنجد 277
- بخور با عود 278
- آداب ودعای بخور دادن 279
- فضیلت گلاب، گل سرخ ودیگر گل ها 280
- خواصّ گلاب 280
- گل نرگس وگل مورد 280
- گل سرخ 281
- گل مَرْزنگوش 282
- آداب بوییدن گل 282
- فصل هفتم: نظافت شخصی 284
- اشاره 284
- اهمیّت حمّام رفتن 285
- فواید حمّام کردن 285
- فضیلت حمّام کردن 285
- آداب ورود وخروج ودعاهای حمّام 286
- وقت حمّام رفتن 286
- پوشش عورتین 287
- شستن پا به هنگام خروج از حمّام 287
- پوشش سر 288
- دعاها واذکار حمّام رفتن 288
- بایدها ونبایدهای حمّام 289
- نبایدها 289
- شستن وخوشبو کردن بدن 291
- فضیلت شستن سر وبدن وزدودن بوهای بد 291
- کارهای مجاز 291
- شستن لباس 292
- درمان کچلی 292
- فضیلت شستن سر با سدر وگل خطمی 293
- فواید شست وشو با گل خطمی 293
- شست وشوی سر با سدر 293
- اهمیّت وفواید دارو کشیدن 294
- فضیلت برطرف کردن موهای زاید (زهار) 294
- فلسفه دارو کشیدن 295
- وقت دارو کشیدن 296
- ازاله کردن موی زیر بغل 296
- دعاهای هنگام دارو کشیدن 298
- اوقات مناسب ونامناسب 299
- وقت دارو کشیدن ودیگر آداب آن 299
- دارو کشیدن در حال جنابت ونشسته 300
- روش برطرف کردن بوی ناپسند دارو 300
- فضیلت حنا مالیدن بعد از نوره 301
- آداب غسل جمعه ودیگر غسل ها 302
- غسل های واجب 302
- غسل های مستحب 303
- اشاره 303
- اوّل: غسل های زمانی 303
- اشاره 303
- غسل جمعه 304
- غسل شب های فرد ماه رمضان 305
- غسل روز عید فطر وقربان وشب عید فطر 306
- غسل شب های دهه آخر ماه رمضان 306
- غسل روز غدیر خم (هیجدهم ذوالحجّه) 307
- غسل روز مبعث 307
- غسل هشتم ونهم ماه ذوالحجّه واوّل ووسط وآخر ماه رجب 307
- غسل شب نیمه شعبان 307
- غسل روز دحو الأرض (25 ذوالقعده) 308
- غسل روز نوروز 308
- دوم: غسل های مستحبّ مکانی 308
- غسل روز مباهله (24 ذوالحجّه) 308
- سوم: غسل های مستحبّ مربوط به برخی اعمال 309
- فصل هشتم: آداب خوابیدن، بیدار شدن ورفتن به حاجتگاه 312
- اشاره 312
- اشاره 313
- اوقات خوابیدن 313
- خواب بین الطّلوعین 313
- خواب قیلوله 315
- شب زنده داری سالانه 316
- وضو گرفتن قبل از خواب 316
- فضیلت وفلسفه وضو گرفتن قبل از خواب 316
- مکان خوابیدن وآداب پیش از خواب 318
- مکان هایی که خوابیدن در آنها کراهت دارد 318
- اشاره 318
- رفتن به حاجتگاه پیش از خواب 319
- اوقاتی که خوابیدن کراهت دارد 319
- دیگر آداب خوابیدن 319
- از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله 320
- آداب ودعاهای قبل از خواب 320
کودک گردد وحالت اضطراری ایجاد شود.
از سوی دیگر، کمتر از بیست ویک ماه شیر ندهند، مگر در صورت ضرورت، مثل اینکه مادر شیر نداشته باشد، یا شیر مادر برای کودک مضر باشد، یا دایه ای یافت نشود، یا قادر بر پرداخت اجرت دایه نباشد. وجمعی از علما معتقدند که برمادر واجب است نخستین شیری که به پستانش می آید به نوزادش بخوراند (1) ، شیری که اگر به بچّه ندهد زنده نخواهد ماند، یا قدرت کافی نخواهد
داشت.
آداب شیر دادن
1. از حضرت علی علیه السلام روایت شده است که فرمود: «سودمندترین ومبارک ترین شیرها برای فرزند، شیر مادر است». (2)
2. در حدیث است که روزی امام صادق علیه السلام مشاهده کرد امّ اسحاق به فرزندش شیر می دهد، به او فرمود: «ای مادر اسحاق، از یک پستان به کودک شیر نده بلکه از هر دو پستان بده که یکی به جای غذا ودیگری به جای آب است». (3)
3. از حضرت علی علیه السلام روایت شده است که فرمود: «دایه ای انتخاب کنید که هم صورتی زیبا وهم سیرتی نیک داشته باشد، زیرا در نوزاد تأثیر دارد وکودک در صورت وسیرت شبیه به دایه می شود». (4)
1- جواهر الکلام، ج 31، ص 277.
2- کافی، ج 6، ص 40، باب الرضاع، ح 1؛ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 305، ح 1465.
3- کافی، ج 6، ص 40، باب الرضاع، ح 2؛ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 305، ح 1466.
4- کافی، ج 6، ص 44، ح 12 و13؛ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 307، ح 1479.