- مقدّمه حضرت آیه الله العظمی مکارم شیرازی (مدّظلّه) 1
- ضرورت ویرایش و تحقیق کتاب حلیه المتّقین 4
- نکاتی درباره کارهای انجام شده 6
- ولادت وخاندان 8
- نگاهی گذرا به زندگی علّامه مجلسی رحمه الله 8
- دوران تحصیل 9
- اساتید و شیوخ اجازه 9
- شاگردان وراویان 10
- جانشینی پدر 10
- تألیفات 11
- علّامه در سفر 12
- حلیه المتّقین 12
- علّامه مجلسی وسیاست 13
- علّامه از منظر اهل نظر 14
- وفات علّامه مجلسی رحمه الله 15
- مقدّمه علّامه مجلسی 17
- فصل اوّل: آداب پوشیدن لباس و کفش 20
- اشاره 20
- فضیلت آراستن 21
- اشاره 21
- اظهار نعمت های پروردگار 21
- خود را برای خودی ها بیارایید 22
- لباس خوب از مال حلال 22
- لباس زیرین ورویین 23
- فلسفه سختی های دنیا 24
- آراسته بودن در بیرون خانه 24
- اشاره 25
- لباس های حرام 25
- زیورآلات طلا ونقره 26
- لباس ابریشمین 26
- اشاره 27
- لباس پنبه ای وپشمین 27
- بهترین لباس 27
- اشاره 29
- رنگ لباس 29
- لباس کتان وخز 29
- لباس سفید وزرد 30
- لباس قرمز وکبود 30
- لباس سبز سیر وسیاه 31
- برخی آداب لباس پوشیدن 32
- حرمت پوشیدن لباس مخصوص زنان یا کافران 34
- عِمامه بر سر گذاشتن 35
- اشاره 35
- عِمامه بستن وکلاه پوشیدن 35
- کلاه پوشیدن 37
- آداب پوشیدن پاجامه (شلوار راحتی) 37
- آداب لباس نو بریدن وپوشیدن 38
- دعاهای هنگام بریدن وپوشیدن لباس نو 38
- پوشیدن لباس نو ورهایی یافتن از آفات 40
- شکرانه پوشیدن لباس نو 40
- هیچ گاه به طور کامل برهنه نشوید 41
- ویژگی های پوشش بانوان 41
- دیگر آداب پوشیدن وبیرون آوردن لباس 41
- پاکیزگی ونظافت لباس 42
- اسراف در پوشش 42
- وصله زدن به لباس 43
- اشاره 43
- رنگ کفش وویژگی های دیگر آن 43
- چه کفشی بپوشیم 44
- اهمیّت پوشیدن کفش 44
- آداب پوشیدن کفش 46
- اشاره 46
- استراحت دادن به پاها 47
- دعای پوشیدن کفش 47
- فصل دوم: زیورآلات ونوع زینت مردان وزنان 49
- اشاره 49
- استحباب انگشتر در دست راست کردن 50
- فضیلت انگشتر به دست کردن وآداب آن 50
- اشاره 50
- دعای انگشتر در دست کردن 52
- انگشتر در کدام دست کنیم 52
- انگشتر در کدام انگشت نکنیم 52
- انگشترهای نامناسب 53
- اشاره 53
- چگونگی انگشتر 53
- جنس انگشتر 53
- فضیلت عقیق 54
- اهمیّت عقیق در دست کردن 54
- آثار وخواصّ عقیق در دست کردن 55
- فضیلت یاقوت وزبرجد وزمرّد 58
- انگشتر یاقوت ورفع فقر وپریشانی 58
- فضیلت فیروزه وجزع 59
- انگشتر زمرّد وراحتی وتوانگری 59
- انگشتر زبرجد در دست کردن 59
- اشاره 59
- خواصّ انگشتر فیروزه 59
- خواصّ انگشتر جزع یمانی 60
- فضیلت دُرّ نجف وحدید چینی وبلور ودیگر نگین ها 61
- اهمیّت نقش نگین انگشتر 63
- نقش نگین انگشتر پیامبران 63
- نقش نگین 63
- نقش نگین انگشتر امامان علیهم السلام 65
- آثار وخواصّ نقش نگین 69
- زیور کودکان 72
- پوشیدن طلا ونقره برای زنان وکودکان 72
- زیور زنان 72
- آراستن دیگر چیزها با طلا 73
- اهمیّت سرمه کشیدن 74
- آداب سرمه کشیدن 74
- دعای هنگام سرمه کشیدن 75
- آثار وفواید سرمه کشیدن 76
- اهمیّت وفواید نگاه کردن در آیینه 77
- دعاهای هنگام نگاه کردن در آیینه 77
- آداب نگاه کردن در آیینه 77
- اهمیّت رنگ کردن با حنا 79
- رنگ کردن موها 79
- اشاره 79
- فواید و آثار رنگ کردن 80
- فلسفه رنگ کردن 80
- چگونگی وآثار رنگ کردن 82
- اشاره 84
- فصل سوم: آداب خوردن وآشامیدن 84
- ظرف خوردن وآشامیدن 85
- اشاره 86
- غذاهای مجاز وافراط در غذا 86
- شریک کردن دیگران در غذای خود 87
- از غذای حلال نمی پرسند 87
- غذا خوردن در حال سیری 88
- کم خوری وسلامت تن 89
- اشاره 91
- پاره ای از آداب واوقات غذا خوردن 91
- کمترین اسراف در غذا خوردن 91
- وعده های غذایی 92
- غذای داغ نخورید 93
- در غذا فوت نکنید 94
- از جلوی خود شروع به خوردن کنید 94
- بهترین راه جلوگیری از ضررهای غذا خوردن 95
- روش غذا خوردن پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 95
- سفارشات امام حسن علیه السلام در مورد غذا خوردن 96
- سایر آداب غذا خوردن 97
- اشاره 97
- تنها غذا خوردن 97
- سهم نیازمندان از غذاها 98
- موارد ممنوع یا مکروه، هنگام غذا خوردن 98
- سیره پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در غذا خوردن 100
- آداب غذا خوردن 101
- شستن دست ها پیش از غذا خوردن 101
- شستن دست ها پس از غذا خوردن 102
- با چه چیز غذا خوردن را شروع وتمام کنیم؟ 103
- کیفیّت نشستن هنگام غذا خوردن 103
- شستن دهان پس از غذا خوردن 103
- نشستن طولانی بر سر سفره 105
- غذا خوردن با زیردستان 105
- پای بر سفره نگذارید 105
- صاحبخانه پیش از میهمان شروع به غذا خوردن کند 106
- بیرون کردن کفش به هنگام غذا خوردن 106
- غذا خوردن با دست 106
- اوّل نماز خواندن یا غذا خوردن 106
- دعای سفره وآثار آن 107
- آغاز وانجام غذا با نام وحمد خدا 107
- آثار شروع به «بسم الله» وختم به «الحمد لله» 108
- آثار دعا خواندن هنگام غذا خوردن 109
- دعای سفره حضرت رسول صلی الله علیه و آله وائمّه اطهار علیهم السلام 110
- آداب پس از غذا خوردن 112
- غذاهای ریخته شده اطراف سفره 112
- حرمت نان وآثار کفران نعمت 113
- خوابیدن بعد از غذا 114
- نان 114
- موادّ غذایی 114
- در فضیلت برخی غذاها 114
- ترک خدمت کردن به احترام غذا 114
- نان جو 116
- سویق یا آرد تافته شده 117
- نان برنجی 117
- گوشت وانواع آن 118
- اشاره 118
- گوشت گوسفند 119
- گوشت گاو و گاومیش 120
- گوشت اِسفَرود، هَوبَرَه وگورخر 121
- گوشت کبوتر، درّاج وکبک 121
- گوشت خام 122
- گوشت خشک 122
- گوشت ماهی ومرغ 123
- غذاهای گوشتی 124
- شیر گوشت وآبگوشت 124
- کباب وخوراک کلّه 124
- غذاهای غیر گوشتی 125
- آش انار وحلیم 125
- تخم مرغ 126
- مثلثه وحلوا وپالوده 126
- لبنیات 127
- شیر 127
- ماست وپنیر 128
- شیر گاو وشتر 128
- دیگر موادّ غذایی 129
- سرکه 129
- روغن گاو وعسل 130
- روغن زیتون 130
- شکر وگردو 131
- دعای پس از خوردن وآشامیدن 131
- اشاره 132
- سبزی ها ومیوه ها ودیگر خوراکی ها 132
- سبزی ها 132
- کاسنی 132
- بادروج 133
- تره 134
- تره تیزک (سبزی شاهی) وکرفس 134
- کاهو وبرگ چغندر 135
- گشنیز وبرگ خرفه 135
- کدو و ترب 136
- چغندر 136
- گزر (هویج، زردک) وشلغم 137
- پیاز 137
- خیار وبادمجان 137
- سیر وآویشن 138
- قارچ 138
- میوه ها 139
- انگور 139
- انار 140
- مویز (کشمش) 140
- سیب 141
- بِه 142
- گلابی وآلو 143
- انجیر 143
- ترنج وسنجد 144
- خرما 145
- خربزه 146
- آداب میوه خوردن 147
- برنج 148
- حبوبات 148
- نخود بریان وعدس 149
- باقلا و لوبیا وماش 149
- خوردن خاک وگِل 150
- فضیلت ضیافت مؤمنین وآداب آن 151
- میهمانداری وفضیلت آن 151
- قبول کردن دعوت مؤمنین 152
- بی دعوت به میهمانی رفتن 153
- آداب پذیرایی از میهمان 153
- ولیمه ومیهمانی دادن 153
- میهمان سرزده ودعوت نشده 154
- وظایف میزبان 154
- وظایف میزبان در سر سفره 155
- به خدمت گرفتن میهمان 155
- اشاره 156
- استقبال وبدرقه میهمان 156
- وظایف میهمان 156
- اندازه میهمانی 157
- اشاره 157
- فضیلت وفایده خلال کردن 157
- فضیلت خلال کردن وآداب آن 157
- چوب خلال 158
- فضیلت نوشیدن آب و خواصّ آن 159
- آداب خلال کردن 159
- فضیلت نوشیدن آب وانواع آن 159
- آب زمزم 160
- آب هایی که نوشیدن آن سفارش شده 160
- آب فرات 161
- آب خنک 162
- آب باران وآب ناودان کعبه 162
- آب جوشیده 163
- آب هایی که نوشیدن آن مذموم است 163
- طرز نوشیدن آب 164
- آداب خوردن آب 164
- فلسفه شیرین یا تلخ بودن آب 164
- آب خوردن در حال ایستاده یا نشسته 164
- چگونگی آب خوردن 165
- ابتدا به نام خدا وانتها به حمد او 166
- ظرف آب 166
- دعاهای قبل وبعد از نوشیدن آب 166
- دعا برای دفع ضرر نوشیدن آب در شب 168
- سلام بر حسین شهید 168
- مقدار نوشیدن آب 168
- فصل چهارم: ازدواج، آداب ازدواج، تربیت فرزندان 170
- اشاره 170
- ازدواج ودینداری 171
- فضیلت ازدواج کردن ونهی از رهبانیّت 171
- دوست داشتن همسر 172
- ترک ازدواج برای مسائل مالی 172
- رهبانیّت ممنوع 173
- لزوم آمیزش با همسر 173
- اهمیّت همسر 174
- صفات پسندیده وناپسند زنان 174
- معیارهای معنوی همسر خوب 176
- معیارهای جسمی همسر شایسته 177
- بهترین وبدترین زنان 178
- زنی که از کارکنان خداست 179
- زمان عقد وزفاف 180
- خواستگاری 180
- آداب خواستگاری وزمان مناسب آن 180
- ولیمه ازدواج 181
- خواندن خطبه عقد 181
- اشاره 182
- آداب زفاف وآمیزش 182
- آمیزش در اوّل ووسط وآخر ماه 183
- اوقات مکروه آمیزش 183
- شب چهارشنبه وهنگام تحت الشعاع 183
- آمیزش هنگام طلوع وغروب آفتاب 184
- آمیزش در شب عید فطر وعید قربان ودر برابر آفتاب 184
- اوقات مستحبّ آمیزش 185
- اوقات حرام آمیزش 185
- مکان هایی که آمیزش در آن مکروه است 186
- کارهای مکروه به هنگام آمیزش 187
- حالت های مکروه به هنگام آمیزش 188
- آداب پیش از آمیزش 189
- آداب عروسی 190
- دعا ونماز در شب زفاف وهنگام آمیزش 191
- آداب شب زفاف 191
- آمیزش در حمّام یا بدون روانداز 191
- چگونه شیطان شریک نطفه می شود 193
- دعای هنگام آمیزش 194
- حقوق شوهر بر زن 195
- حقوق زن وشوهر بر یکدیگر 195
- حقوق زن بر شوهر 196
- فرزندان در کلام معصومان علیهم السلام 197
- اهمیّت وتعداد فرزند 197
- دعاهای طلب فرزند وفضیلت آن 197
- تأثیر اعمال فرزند در کارنامه والدین 198
- پاداش زحمات پدر ومادر 198
- دختر یا پسر 199
- ثواب دوران بارداری وشیردهی 199
- دعاهای مخصوص 200
- دعا برای فرزنددار شدن 200
- استغفار 201
- تلاوت آیاتی از قرآن برای زاد و ولد 203
- نماز مخصوص، اذان ونام علی 204
- احکام دوران حمل وزایمان وپس از آن 205
- پیش از زایمان 205
- هنگام زایمان 205
- غذای مادر 208
- تبریک ولادت ورنگ لباس نوزاد 208
- پس از وضع حمل 208
- برداشتن کام طفل 209
- قطره ریختن در بینی، اذان واقامه گفتن در گوش وغسل دادن نوزاد 210
- نام های نیک 211
- نامگذاری 211
- اشاره 211
- عقیقه کردن و سر تراشیدن نوزاد وآداب آن 213
- نام های نامناسب 213
- عقیقه 213
- اهمّیّت عقیقه 214
- عقیقه برای بزرگسالان 214
- فلسفه وزمان عقیقه 214
- شرایط عقیقه 215
- صدقه یا قربانی به جای عقیقه 215
- عقیقه کودک هفت روزه 215
- دعای هنگام ذبح گوسفند 216
- آداب طبخ کردن وخوردن عقیقه 218
- حکم مالیدن خون عقیقه بر نوزاد وهدیه دادن به قابله 218
- ختنه کردن 219
- تراشیدن موی سر نوزاد 219
- چه کسانی از گوشت عقیقه نخورند؟ 219
- زمان ختنه کردن 219
- دعای ختنه کردن، تکرار ختنه واحکام ترک ختنه 220
- فلسفه ختنه کردن 220
- آداب شیر دادن وتربیت فرزند 221
- اشاره 221
- آداب شیر دادن 222
- شیرهای ممنوع 223
- تعلیم وتربیت فرزند 223
- اهمیّت تربیت فرزند وسنّ بازی وتربیت 223
- حدّاقل مدّت شیردهی 223
- آموختن حدیث ومراحل تربیت فرزند 224
- اجتناب کردن از خرافات 225
- رختخواب مستقل ونظافت شبانه 225
- حقوق فرزند بر والدین 226
- نفقه فرزندان 229
- چگونه آرامش پیدا کنیم 230
- سنّ نامحرم شدن دختران و پسران 230
- رعایت کردن حرمت والدین وحقوق آنها بر فرزندان 231
- شیطنت در کودکی، نشانه بردباری در بزرگسالی 231
- اشاره 231
- احسان ونیکی به والدین 232
- بخشی از حقوق والدین 232
- احترام به والدین 232
- نیکی به مادر وحقّ پدر 233
- پرداخت هزینه های والدین 234
- عاقّ والدین 234
- آثار وپاداش احسان به والدین 235
- مجازات بی حرمتی به والدین 236
- فصل پنجم: مسواک زدن، شانه کردن، ناخن گرفتن، کوتاه کردن شارب وتراشیدن سر 238
- اشاره 238
- مسواک زدن 239
- فضیلت مسواک زدن 239
- سنّت پیامبران 239
- مسواک ونماز 240
- سفارش جبرئیل 240
- سرزنش ترک کننده مسواک 241
- فلسفه مسواک زدن 241
- زمان ومکان مسواک زدن 242
- آثار وفواید مسواک زدن 242
- ترک کردن مسواک 243
- چگونگی مسواک زدن 243
- زمان تراشیدن موی سر وآداب آن 244
- اهمّیّت تراشیدن موی سر وفواید آن 244
- تراشیدن موی سر 244
- اشاره 245
- آداب نگهداری موی سر 245
- آداب نگهداری موی سر مردان 246
- آداب نگهداری موی سر زنان 246
- فضیلت تراشیدن سبیل 247
- وقت و مقدار گرفتن شارب 247
- فلسفه تراشیدن سبیل وفواید آن 247
- اشاره 248
- آداب ریش گذاشتن 248
- درازای ریش 248
- دعای هنگام گرفتن شارب 248
- چگونگی اصلاح ریش 249
- مجازات تراشیدن ریش 250
- فضیلت موی سفید 250
- نخستین موی سفید وفلسفه آن 250
- محاسن سبب زیبایی است 250
- فایده موی سفید وحکم کندن آن 251
- بازی کردن با ریش وکندن موی بینی 252
- فضیلت ناخن گرفتن 253
- زمان ناخن گرفتن 254
- روز جمعه 254
- آداب واوقات ناخن گرفتن 254
- روز پنجشنبه 255
- سایر روزهای هفته 256
- چگونه ناخن بگیریم؟ 257
- دفن مو وناخن 258
- دعای هنگام ناخن گرفتن 258
- فضیلت شانه کردن موی سر وصورت 259
- آداب واوقات شانه کردن 260
- چگونگی شانه کردن 260
- وقت شانه کردن 260
- دعای هنگام شانه کردن 261
- اشاره 263
- فصل ششم: آداب استفاده از بوی خوش وگل ها وکرم ها وروغن ها 263
- سبب پیدایش بوهای خوش در زمین 264
- فضیلت بوی خوش 265
- فضیلت بوی خوش وآداب آن 265
- وقت استفاده از بوی خوش 266
- فواید بوی خوش 267
- بوی خوش برای زنان 267
- کراهت ردّ عطریات 268
- مشک 269
- فضیلت مشک وعنبر وزعفران 269
- خلوق 270
- فضیلت عنبر وزعفران وعود 270
- فضیلت غالیه 271
- فواید روغن زدن 272
- زمان روغن زدن 272
- فضیلت وآداب روغن زدن 272
- آداب روغن زدن 273
- روغن بنفشه 274
- فضیلت روغن بنفشه 274
- فواید روغن بنفشه 274
- روغن بان وزنبق 275
- فضیلت روغن بان 275
- فضیلت روغن زنبق 276
- فواید سایر روغن ها 277
- فضیلت بخور 277
- روغن کنجد 277
- روغن زیتون وگل خیری 277
- بخور وانواع وآداب آن 277
- بخور با عود 278
- آداب ودعای بخور دادن 279
- خواصّ گلاب 280
- گل نرگس وگل مورد 280
- فضیلت گلاب، گل سرخ ودیگر گل ها 280
- گل سرخ 281
- آداب بوییدن گل 282
- گل مَرْزنگوش 282
- اشاره 284
- فصل هفتم: نظافت شخصی 284
- اهمیّت حمّام رفتن 285
- فضیلت حمّام کردن 285
- فواید حمّام کردن 285
- وقت حمّام رفتن 286
- آداب ورود وخروج ودعاهای حمّام 286
- پوشش عورتین 287
- شستن پا به هنگام خروج از حمّام 287
- دعاها واذکار حمّام رفتن 288
- پوشش سر 288
- بایدها ونبایدهای حمّام 289
- نبایدها 289
- فضیلت شستن سر وبدن وزدودن بوهای بد 291
- شستن وخوشبو کردن بدن 291
- کارهای مجاز 291
- درمان کچلی 292
- شستن لباس 292
- فواید شست وشو با گل خطمی 293
- فضیلت شستن سر با سدر وگل خطمی 293
- شست وشوی سر با سدر 293
- فضیلت برطرف کردن موهای زاید (زهار) 294
- اهمیّت وفواید دارو کشیدن 294
- فلسفه دارو کشیدن 295
- وقت دارو کشیدن 296
- ازاله کردن موی زیر بغل 296
- دعاهای هنگام دارو کشیدن 298
- وقت دارو کشیدن ودیگر آداب آن 299
- اوقات مناسب ونامناسب 299
- دارو کشیدن در حال جنابت ونشسته 300
- روش برطرف کردن بوی ناپسند دارو 300
- فضیلت حنا مالیدن بعد از نوره 301
- غسل های واجب 302
- آداب غسل جمعه ودیگر غسل ها 302
- اشاره 303
- اوّل: غسل های زمانی 303
- غسل های مستحب 303
- اشاره 303
- غسل جمعه 304
- غسل شب های فرد ماه رمضان 305
- غسل شب های دهه آخر ماه رمضان 306
- غسل روز عید فطر وقربان وشب عید فطر 306
- غسل شب نیمه شعبان 307
- غسل هشتم ونهم ماه ذوالحجّه واوّل ووسط وآخر ماه رجب 307
- غسل روز غدیر خم (هیجدهم ذوالحجّه) 307
- غسل روز مبعث 307
- غسل روز نوروز 308
- غسل روز دحو الأرض (25 ذوالقعده) 308
- غسل روز مباهله (24 ذوالحجّه) 308
- دوم: غسل های مستحبّ مکانی 308
- سوم: غسل های مستحبّ مربوط به برخی اعمال 309
- اشاره 312
- فصل هشتم: آداب خوابیدن، بیدار شدن ورفتن به حاجتگاه 312
- اشاره 313
- خواب بین الطّلوعین 313
- اوقات خوابیدن 313
- خواب قیلوله 315
- شب زنده داری سالانه 316
- وضو گرفتن قبل از خواب 316
- فضیلت وفلسفه وضو گرفتن قبل از خواب 316
- مکان هایی که خوابیدن در آنها کراهت دارد 318
- مکان خوابیدن وآداب پیش از خواب 318
- اشاره 318
- دیگر آداب خوابیدن 319
- رفتن به حاجتگاه پیش از خواب 319
- اوقاتی که خوابیدن کراهت دارد 319
- آداب ودعاهای قبل از خواب 320
- از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله 320
نفقه فرزندان
1. از امام صادق علیه السلام روایت شده است که فرمود: «نفقه پنج کس بر انسان واجب است: فرزند، پدر، مادر، زوجه، برده». (1)
وفرزند شامل فرزند فرزندان (نوه ها) هر قدر که پایین روند می شود وپدر ومادر نیز شامل جدّ وجدّه پدری ومادری هر چند بالا روند می شود (ولی بعضی از مراجع بزرگ واجب النفقه را فقط پدر ومادر وفرزندان بی واسطه می دانند).
2. از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایت شده است که فرمود: «درجه ای در بهشت وجود دارد که کسی به آن دست نمی یابد مگر سه گروه: امام عادل، کسی که به خویشان خود احسان کند، کسی که بر هزینه خانواده وآزار آنها صبر کند». (2)
3. از حضرت امام کاظم علیه السلام روایت شده است که فرمود: «عیال انسان همچون اسیران اویند؛ پس هرگاه خداوند نعمتی به او داد بر اسیران خود توسعه دهد که اگر چنین نکند، به زودی آن نعمت از وی زایل می شود». (3)
4. در حدیثی معتبر آمده است: «کسی که عیال خود را ضایع کند وخرج آنها را (علی رغم توانایی مالی) ندهد، رانده درگاه خداست». (4)
5. از حضرت صادق علیه السلام روایت شده است که فرمود: «هر کس خرج دو دختر یا دو خواهر یا دو خاله یا دو عمّه را بدهد، این کار سپری در برابر آتش جهنّم خواهد بود». (5)
1- تحف العقول، ص 336؛ بحارالأنوار، ج 96، ص 167.
2- خصال، ج 1، ص 117، ح 35؛ بحارالأنوار، ج 74، ص 90، ح 9.
3- کتاب من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 287، ح 863؛ مکارم الأخلاق، ص 287.
4- کافی، ج 4، ص 12، ح 9؛ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 103، ح 487.
5- خصال، ج 1، ص 81، ح 12؛ بحارالأنوار، ج 104، ص 70، ح 3.