- مقدّمه حضرت آیه الله العظمی مکارم شیرازی (مدّظلّه) 1
- ضرورت ویرایش و تحقیق کتاب حلیه المتّقین 4
- نکاتی درباره کارهای انجام شده 6
- ولادت وخاندان 8
- نگاهی گذرا به زندگی علّامه مجلسی رحمه الله 8
- اساتید و شیوخ اجازه 9
- دوران تحصیل 9
- شاگردان وراویان 10
- جانشینی پدر 10
- تألیفات 11
- علّامه در سفر 12
- حلیه المتّقین 12
- علّامه مجلسی وسیاست 13
- علّامه از منظر اهل نظر 14
- وفات علّامه مجلسی رحمه الله 15
- مقدّمه علّامه مجلسی 17
- فصل اوّل: آداب پوشیدن لباس و کفش 20
- اشاره 20
- اظهار نعمت های پروردگار 21
- اشاره 21
- فضیلت آراستن 21
- لباس خوب از مال حلال 22
- خود را برای خودی ها بیارایید 22
- لباس زیرین ورویین 23
- آراسته بودن در بیرون خانه 24
- فلسفه سختی های دنیا 24
- لباس های حرام 25
- اشاره 25
- لباس ابریشمین 26
- زیورآلات طلا ونقره 26
- لباس پنبه ای وپشمین 27
- اشاره 27
- بهترین لباس 27
- رنگ لباس 29
- اشاره 29
- لباس کتان وخز 29
- لباس سفید وزرد 30
- لباس قرمز وکبود 30
- لباس سبز سیر وسیاه 31
- برخی آداب لباس پوشیدن 32
- حرمت پوشیدن لباس مخصوص زنان یا کافران 34
- عِمامه بستن وکلاه پوشیدن 35
- اشاره 35
- عِمامه بر سر گذاشتن 35
- کلاه پوشیدن 37
- آداب پوشیدن پاجامه (شلوار راحتی) 37
- آداب لباس نو بریدن وپوشیدن 38
- دعاهای هنگام بریدن وپوشیدن لباس نو 38
- شکرانه پوشیدن لباس نو 40
- پوشیدن لباس نو ورهایی یافتن از آفات 40
- هیچ گاه به طور کامل برهنه نشوید 41
- ویژگی های پوشش بانوان 41
- دیگر آداب پوشیدن وبیرون آوردن لباس 41
- پاکیزگی ونظافت لباس 42
- اسراف در پوشش 42
- وصله زدن به لباس 43
- اشاره 43
- رنگ کفش وویژگی های دیگر آن 43
- چه کفشی بپوشیم 44
- اهمیّت پوشیدن کفش 44
- اشاره 46
- آداب پوشیدن کفش 46
- استراحت دادن به پاها 47
- دعای پوشیدن کفش 47
- فصل دوم: زیورآلات ونوع زینت مردان وزنان 49
- اشاره 49
- اشاره 50
- استحباب انگشتر در دست راست کردن 50
- فضیلت انگشتر به دست کردن وآداب آن 50
- دعای انگشتر در دست کردن 52
- انگشتر در کدام انگشت نکنیم 52
- انگشتر در کدام دست کنیم 52
- جنس انگشتر 53
- انگشترهای نامناسب 53
- اشاره 53
- چگونگی انگشتر 53
- فضیلت عقیق 54
- اهمیّت عقیق در دست کردن 54
- آثار وخواصّ عقیق در دست کردن 55
- انگشتر یاقوت ورفع فقر وپریشانی 58
- فضیلت یاقوت وزبرجد وزمرّد 58
- خواصّ انگشتر فیروزه 59
- انگشتر زمرّد وراحتی وتوانگری 59
- اشاره 59
- انگشتر زبرجد در دست کردن 59
- فضیلت فیروزه وجزع 59
- خواصّ انگشتر جزع یمانی 60
- فضیلت دُرّ نجف وحدید چینی وبلور ودیگر نگین ها 61
- اهمیّت نقش نگین انگشتر 63
- نقش نگین انگشتر پیامبران 63
- نقش نگین 63
- نقش نگین انگشتر امامان علیهم السلام 65
- آثار وخواصّ نقش نگین 69
- پوشیدن طلا ونقره برای زنان وکودکان 72
- زیور زنان 72
- زیور کودکان 72
- آراستن دیگر چیزها با طلا 73
- اهمیّت سرمه کشیدن 74
- آداب سرمه کشیدن 74
- دعای هنگام سرمه کشیدن 75
- آثار وفواید سرمه کشیدن 76
- آداب نگاه کردن در آیینه 77
- دعاهای هنگام نگاه کردن در آیینه 77
- اهمیّت وفواید نگاه کردن در آیینه 77
- رنگ کردن موها 79
- اشاره 79
- اهمیّت رنگ کردن با حنا 79
- فواید و آثار رنگ کردن 80
- فلسفه رنگ کردن 80
- چگونگی وآثار رنگ کردن 82
- اشاره 84
- فصل سوم: آداب خوردن وآشامیدن 84
- ظرف خوردن وآشامیدن 85
- اشاره 86
- غذاهای مجاز وافراط در غذا 86
- از غذای حلال نمی پرسند 87
- شریک کردن دیگران در غذای خود 87
- غذا خوردن در حال سیری 88
- کم خوری وسلامت تن 89
- اشاره 91
- پاره ای از آداب واوقات غذا خوردن 91
- کمترین اسراف در غذا خوردن 91
- وعده های غذایی 92
- غذای داغ نخورید 93
- در غذا فوت نکنید 94
- از جلوی خود شروع به خوردن کنید 94
- بهترین راه جلوگیری از ضررهای غذا خوردن 95
- روش غذا خوردن پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 95
- سفارشات امام حسن علیه السلام در مورد غذا خوردن 96
- سایر آداب غذا خوردن 97
- تنها غذا خوردن 97
- اشاره 97
- موارد ممنوع یا مکروه، هنگام غذا خوردن 98
- سهم نیازمندان از غذاها 98
- سیره پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در غذا خوردن 100
- آداب غذا خوردن 101
- شستن دست ها پیش از غذا خوردن 101
- شستن دست ها پس از غذا خوردن 102
- کیفیّت نشستن هنگام غذا خوردن 103
- با چه چیز غذا خوردن را شروع وتمام کنیم؟ 103
- شستن دهان پس از غذا خوردن 103
- نشستن طولانی بر سر سفره 105
- غذا خوردن با زیردستان 105
- پای بر سفره نگذارید 105
- بیرون کردن کفش به هنگام غذا خوردن 106
- غذا خوردن با دست 106
- اوّل نماز خواندن یا غذا خوردن 106
- صاحبخانه پیش از میهمان شروع به غذا خوردن کند 106
- دعای سفره وآثار آن 107
- آغاز وانجام غذا با نام وحمد خدا 107
- آثار شروع به «بسم الله» وختم به «الحمد لله» 108
- آثار دعا خواندن هنگام غذا خوردن 109
- دعای سفره حضرت رسول صلی الله علیه و آله وائمّه اطهار علیهم السلام 110
- آداب پس از غذا خوردن 112
- غذاهای ریخته شده اطراف سفره 112
- حرمت نان وآثار کفران نعمت 113
- نان 114
- موادّ غذایی 114
- در فضیلت برخی غذاها 114
- خوابیدن بعد از غذا 114
- ترک خدمت کردن به احترام غذا 114
- نان جو 116
- سویق یا آرد تافته شده 117
- نان برنجی 117
- گوشت وانواع آن 118
- اشاره 118
- گوشت گوسفند 119
- گوشت گاو و گاومیش 120
- گوشت اِسفَرود، هَوبَرَه وگورخر 121
- گوشت کبوتر، درّاج وکبک 121
- گوشت خشک 122
- گوشت خام 122
- گوشت ماهی ومرغ 123
- غذاهای گوشتی 124
- کباب وخوراک کلّه 124
- شیر گوشت وآبگوشت 124
- آش انار وحلیم 125
- غذاهای غیر گوشتی 125
- تخم مرغ 126
- مثلثه وحلوا وپالوده 126
- شیر 127
- لبنیات 127
- شیر گاو وشتر 128
- ماست وپنیر 128
- سرکه 129
- دیگر موادّ غذایی 129
- روغن زیتون 130
- روغن گاو وعسل 130
- شکر وگردو 131
- دعای پس از خوردن وآشامیدن 131
- سبزی ها 132
- کاسنی 132
- اشاره 132
- سبزی ها ومیوه ها ودیگر خوراکی ها 132
- بادروج 133
- تره تیزک (سبزی شاهی) وکرفس 134
- تره 134
- کاهو وبرگ چغندر 135
- گشنیز وبرگ خرفه 135
- چغندر 136
- کدو و ترب 136
- پیاز 137
- گزر (هویج، زردک) وشلغم 137
- خیار وبادمجان 137
- قارچ 138
- سیر وآویشن 138
- انگور 139
- میوه ها 139
- انار 140
- مویز (کشمش) 140
- سیب 141
- بِه 142
- انجیر 143
- گلابی وآلو 143
- ترنج وسنجد 144
- خرما 145
- خربزه 146
- آداب میوه خوردن 147
- حبوبات 148
- برنج 148
- باقلا و لوبیا وماش 149
- نخود بریان وعدس 149
- خوردن خاک وگِل 150
- میهمانداری وفضیلت آن 151
- فضیلت ضیافت مؤمنین وآداب آن 151
- قبول کردن دعوت مؤمنین 152
- بی دعوت به میهمانی رفتن 153
- آداب پذیرایی از میهمان 153
- ولیمه ومیهمانی دادن 153
- وظایف میزبان 154
- میهمان سرزده ودعوت نشده 154
- وظایف میزبان در سر سفره 155
- به خدمت گرفتن میهمان 155
- استقبال وبدرقه میهمان 156
- وظایف میهمان 156
- اشاره 156
- فضیلت وفایده خلال کردن 157
- اندازه میهمانی 157
- فضیلت خلال کردن وآداب آن 157
- اشاره 157
- چوب خلال 158
- آداب خلال کردن 159
- فضیلت نوشیدن آب وانواع آن 159
- فضیلت نوشیدن آب و خواصّ آن 159
- آب هایی که نوشیدن آن سفارش شده 160
- آب زمزم 160
- آب فرات 161
- آب خنک 162
- آب باران وآب ناودان کعبه 162
- آب جوشیده 163
- آب هایی که نوشیدن آن مذموم است 163
- آب خوردن در حال ایستاده یا نشسته 164
- آداب خوردن آب 164
- فلسفه شیرین یا تلخ بودن آب 164
- طرز نوشیدن آب 164
- چگونگی آب خوردن 165
- ابتدا به نام خدا وانتها به حمد او 166
- دعاهای قبل وبعد از نوشیدن آب 166
- ظرف آب 166
- مقدار نوشیدن آب 168
- سلام بر حسین شهید 168
- دعا برای دفع ضرر نوشیدن آب در شب 168
- اشاره 170
- فصل چهارم: ازدواج، آداب ازدواج، تربیت فرزندان 170
- فضیلت ازدواج کردن ونهی از رهبانیّت 171
- ازدواج ودینداری 171
- ترک ازدواج برای مسائل مالی 172
- دوست داشتن همسر 172
- لزوم آمیزش با همسر 173
- رهبانیّت ممنوع 173
- صفات پسندیده وناپسند زنان 174
- اهمیّت همسر 174
- معیارهای معنوی همسر خوب 176
- معیارهای جسمی همسر شایسته 177
- بهترین وبدترین زنان 178
- زنی که از کارکنان خداست 179
- خواستگاری 180
- زمان عقد وزفاف 180
- آداب خواستگاری وزمان مناسب آن 180
- خواندن خطبه عقد 181
- ولیمه ازدواج 181
- آداب زفاف وآمیزش 182
- اشاره 182
- شب چهارشنبه وهنگام تحت الشعاع 183
- آمیزش در اوّل ووسط وآخر ماه 183
- اوقات مکروه آمیزش 183
- آمیزش هنگام طلوع وغروب آفتاب 184
- آمیزش در شب عید فطر وعید قربان ودر برابر آفتاب 184
- اوقات مستحبّ آمیزش 185
- اوقات حرام آمیزش 185
- مکان هایی که آمیزش در آن مکروه است 186
- کارهای مکروه به هنگام آمیزش 187
- حالت های مکروه به هنگام آمیزش 188
- آداب پیش از آمیزش 189
- آداب عروسی 190
- آمیزش در حمّام یا بدون روانداز 191
- دعا ونماز در شب زفاف وهنگام آمیزش 191
- آداب شب زفاف 191
- چگونه شیطان شریک نطفه می شود 193
- دعای هنگام آمیزش 194
- حقوق زن وشوهر بر یکدیگر 195
- حقوق شوهر بر زن 195
- حقوق زن بر شوهر 196
- فرزندان در کلام معصومان علیهم السلام 197
- دعاهای طلب فرزند وفضیلت آن 197
- اهمیّت وتعداد فرزند 197
- تأثیر اعمال فرزند در کارنامه والدین 198
- پاداش زحمات پدر ومادر 198
- دختر یا پسر 199
- ثواب دوران بارداری وشیردهی 199
- دعاهای مخصوص 200
- دعا برای فرزنددار شدن 200
- استغفار 201
- تلاوت آیاتی از قرآن برای زاد و ولد 203
- نماز مخصوص، اذان ونام علی 204
- هنگام زایمان 205
- پیش از زایمان 205
- احکام دوران حمل وزایمان وپس از آن 205
- غذای مادر 208
- پس از وضع حمل 208
- تبریک ولادت ورنگ لباس نوزاد 208
- برداشتن کام طفل 209
- قطره ریختن در بینی، اذان واقامه گفتن در گوش وغسل دادن نوزاد 210
- نامگذاری 211
- اشاره 211
- نام های نیک 211
- عقیقه 213
- نام های نامناسب 213
- عقیقه کردن و سر تراشیدن نوزاد وآداب آن 213
- عقیقه برای بزرگسالان 214
- اهمّیّت عقیقه 214
- فلسفه وزمان عقیقه 214
- صدقه یا قربانی به جای عقیقه 215
- عقیقه کودک هفت روزه 215
- شرایط عقیقه 215
- دعای هنگام ذبح گوسفند 216
- آداب طبخ کردن وخوردن عقیقه 218
- حکم مالیدن خون عقیقه بر نوزاد وهدیه دادن به قابله 218
- چه کسانی از گوشت عقیقه نخورند؟ 219
- تراشیدن موی سر نوزاد 219
- ختنه کردن 219
- زمان ختنه کردن 219
- فلسفه ختنه کردن 220
- دعای ختنه کردن، تکرار ختنه واحکام ترک ختنه 220
- آداب شیر دادن وتربیت فرزند 221
- اشاره 221
- آداب شیر دادن 222
- حدّاقل مدّت شیردهی 223
- تعلیم وتربیت فرزند 223
- شیرهای ممنوع 223
- اهمیّت تربیت فرزند وسنّ بازی وتربیت 223
- آموختن حدیث ومراحل تربیت فرزند 224
- اجتناب کردن از خرافات 225
- رختخواب مستقل ونظافت شبانه 225
- حقوق فرزند بر والدین 226
- نفقه فرزندان 229
- چگونه آرامش پیدا کنیم 230
- سنّ نامحرم شدن دختران و پسران 230
- رعایت کردن حرمت والدین وحقوق آنها بر فرزندان 231
- شیطنت در کودکی، نشانه بردباری در بزرگسالی 231
- اشاره 231
- احترام به والدین 232
- احسان ونیکی به والدین 232
- بخشی از حقوق والدین 232
- نیکی به مادر وحقّ پدر 233
- عاقّ والدین 234
- پرداخت هزینه های والدین 234
- آثار وپاداش احسان به والدین 235
- مجازات بی حرمتی به والدین 236
- اشاره 238
- فصل پنجم: مسواک زدن، شانه کردن، ناخن گرفتن، کوتاه کردن شارب وتراشیدن سر 238
- مسواک زدن 239
- فضیلت مسواک زدن 239
- سنّت پیامبران 239
- سفارش جبرئیل 240
- مسواک ونماز 240
- فلسفه مسواک زدن 241
- سرزنش ترک کننده مسواک 241
- زمان ومکان مسواک زدن 242
- آثار وفواید مسواک زدن 242
- ترک کردن مسواک 243
- چگونگی مسواک زدن 243
- زمان تراشیدن موی سر وآداب آن 244
- تراشیدن موی سر 244
- اهمّیّت تراشیدن موی سر وفواید آن 244
- آداب نگهداری موی سر 245
- اشاره 245
- آداب نگهداری موی سر مردان 246
- آداب نگهداری موی سر زنان 246
- وقت و مقدار گرفتن شارب 247
- فلسفه تراشیدن سبیل وفواید آن 247
- فضیلت تراشیدن سبیل 247
- اشاره 248
- آداب ریش گذاشتن 248
- دعای هنگام گرفتن شارب 248
- درازای ریش 248
- چگونگی اصلاح ریش 249
- مجازات تراشیدن ریش 250
- محاسن سبب زیبایی است 250
- نخستین موی سفید وفلسفه آن 250
- فضیلت موی سفید 250
- فایده موی سفید وحکم کندن آن 251
- بازی کردن با ریش وکندن موی بینی 252
- فضیلت ناخن گرفتن 253
- زمان ناخن گرفتن 254
- آداب واوقات ناخن گرفتن 254
- روز جمعه 254
- روز پنجشنبه 255
- سایر روزهای هفته 256
- چگونه ناخن بگیریم؟ 257
- دفن مو وناخن 258
- دعای هنگام ناخن گرفتن 258
- فضیلت شانه کردن موی سر وصورت 259
- آداب واوقات شانه کردن 260
- وقت شانه کردن 260
- چگونگی شانه کردن 260
- دعای هنگام شانه کردن 261
- فصل ششم: آداب استفاده از بوی خوش وگل ها وکرم ها وروغن ها 263
- اشاره 263
- سبب پیدایش بوهای خوش در زمین 264
- فضیلت بوی خوش وآداب آن 265
- فضیلت بوی خوش 265
- وقت استفاده از بوی خوش 266
- فواید بوی خوش 267
- بوی خوش برای زنان 267
- کراهت ردّ عطریات 268
- فضیلت مشک وعنبر وزعفران 269
- مشک 269
- فضیلت عنبر وزعفران وعود 270
- خلوق 270
- فضیلت غالیه 271
- فواید روغن زدن 272
- فضیلت وآداب روغن زدن 272
- زمان روغن زدن 272
- آداب روغن زدن 273
- فواید روغن بنفشه 274
- روغن بنفشه 274
- فضیلت روغن بنفشه 274
- فضیلت روغن بان 275
- روغن بان وزنبق 275
- فضیلت روغن زنبق 276
- روغن کنجد 277
- فضیلت بخور 277
- فواید سایر روغن ها 277
- روغن زیتون وگل خیری 277
- بخور وانواع وآداب آن 277
- بخور با عود 278
- آداب ودعای بخور دادن 279
- خواصّ گلاب 280
- فضیلت گلاب، گل سرخ ودیگر گل ها 280
- گل نرگس وگل مورد 280
- گل سرخ 281
- آداب بوییدن گل 282
- گل مَرْزنگوش 282
- فصل هفتم: نظافت شخصی 284
- اشاره 284
- فواید حمّام کردن 285
- اهمیّت حمّام رفتن 285
- فضیلت حمّام کردن 285
- آداب ورود وخروج ودعاهای حمّام 286
- وقت حمّام رفتن 286
- پوشش عورتین 287
- شستن پا به هنگام خروج از حمّام 287
- دعاها واذکار حمّام رفتن 288
- پوشش سر 288
- بایدها ونبایدهای حمّام 289
- نبایدها 289
- شستن وخوشبو کردن بدن 291
- کارهای مجاز 291
- فضیلت شستن سر وبدن وزدودن بوهای بد 291
- شستن لباس 292
- درمان کچلی 292
- فضیلت شستن سر با سدر وگل خطمی 293
- شست وشوی سر با سدر 293
- فواید شست وشو با گل خطمی 293
- فضیلت برطرف کردن موهای زاید (زهار) 294
- اهمیّت وفواید دارو کشیدن 294
- فلسفه دارو کشیدن 295
- وقت دارو کشیدن 296
- ازاله کردن موی زیر بغل 296
- دعاهای هنگام دارو کشیدن 298
- اوقات مناسب ونامناسب 299
- وقت دارو کشیدن ودیگر آداب آن 299
- دارو کشیدن در حال جنابت ونشسته 300
- روش برطرف کردن بوی ناپسند دارو 300
- فضیلت حنا مالیدن بعد از نوره 301
- غسل های واجب 302
- آداب غسل جمعه ودیگر غسل ها 302
- اشاره 303
- غسل های مستحب 303
- اشاره 303
- اوّل: غسل های زمانی 303
- غسل جمعه 304
- غسل شب های فرد ماه رمضان 305
- غسل روز عید فطر وقربان وشب عید فطر 306
- غسل شب های دهه آخر ماه رمضان 306
- غسل روز مبعث 307
- غسل روز غدیر خم (هیجدهم ذوالحجّه) 307
- غسل شب نیمه شعبان 307
- غسل هشتم ونهم ماه ذوالحجّه واوّل ووسط وآخر ماه رجب 307
- دوم: غسل های مستحبّ مکانی 308
- غسل روز مباهله (24 ذوالحجّه) 308
- غسل روز نوروز 308
- غسل روز دحو الأرض (25 ذوالقعده) 308
- سوم: غسل های مستحبّ مربوط به برخی اعمال 309
- اشاره 312
- فصل هشتم: آداب خوابیدن، بیدار شدن ورفتن به حاجتگاه 312
- اشاره 313
- اوقات خوابیدن 313
- خواب بین الطّلوعین 313
- خواب قیلوله 315
- شب زنده داری سالانه 316
- فضیلت وفلسفه وضو گرفتن قبل از خواب 316
- وضو گرفتن قبل از خواب 316
- مکان هایی که خوابیدن در آنها کراهت دارد 318
- مکان خوابیدن وآداب پیش از خواب 318
- اشاره 318
- رفتن به حاجتگاه پیش از خواب 319
- دیگر آداب خوابیدن 319
- اوقاتی که خوابیدن کراهت دارد 319
- از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله 320
- آداب ودعاهای قبل از خواب 320
روز پیش کشیدم. فرمود: «بار دیگر این کار را تکرار کن که دارو کشیدن، پاک کننده بدن است». (1)
روایات دیگری نیز به این مضمون آمده است.
3. در حدیثی دیگر آمده است که حضرت به کسی دستور استفاده از داروی نظافت حمّام داد. عرض کرد: سه روز پیش کشیده ام. فرمود: «تکرار کن که تو را پاک می کند». (2)
4. از حضرت علی علیه السلام روایت شده است که فرمود: «دارو کشیدن، دلگیری وپریشانی خاطر را برطرف کرده وبدن را پاک می کند». (3)
5. از امام رضا علیه السلام روایت شده است که فرمود: چهار چیز از اخلاق پیامبران است: «بوی خوش، تراشیدن سر، دارو کشیدن، آمیزش با همسر». (4)
فلسفه دارو کشیدن
1. از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایت شده است که فرمود: «موی شارب (سبیل) وزهار (زیر شکم) وزیر بغل را بلند نگذارید که جایگاه شیطان است». (5)
2. در روایتی صحیح می خوانیم که امام کاظم علیه السلام فرمود: «هرگاه موی بدن بلند شود آب پشت را قطع می کند (یعنی فرزندی به وجود نمی آید) وبندها را سست می کند وضعف وتنبلی به دنبال می آورد. ودارو کشیدن، آب پشت را فراوان وبدن را قوی وپیه گرده ها را بسیار وبدن را فربه می کند». (6)
1- کافی، ج 6، ص 505، ح 2.
2- کافی، ج 6، ص 505، ح 4.
3- کافی، ج 6، ص 506، ح 7؛ ثواب الأعمال، ص 39، ثواب التنور، ح 1.
4- مکارم الأخلاق، ص 63.
5- علل الشرایع، ج 2، ص 519، باب 292، ح 1.
6- السرائر، ج 3، ص 575.