- مقدّمه حضرت آیه الله العظمی مکارم شیرازی (مدّظلّه) 1
- ضرورت ویرایش و تحقیق کتاب حلیه المتّقین 4
- نکاتی درباره کارهای انجام شده 6
- نگاهی گذرا به زندگی علّامه مجلسی رحمه الله 8
- ولادت وخاندان 8
- اساتید و شیوخ اجازه 9
- دوران تحصیل 9
- شاگردان وراویان 10
- جانشینی پدر 10
- تألیفات 11
- حلیه المتّقین 12
- علّامه در سفر 12
- علّامه مجلسی وسیاست 13
- علّامه از منظر اهل نظر 14
- وفات علّامه مجلسی رحمه الله 15
- مقدّمه علّامه مجلسی 17
- اشاره 20
- فصل اوّل: آداب پوشیدن لباس و کفش 20
- اظهار نعمت های پروردگار 21
- اشاره 21
- فضیلت آراستن 21
- لباس خوب از مال حلال 22
- خود را برای خودی ها بیارایید 22
- لباس زیرین ورویین 23
- آراسته بودن در بیرون خانه 24
- فلسفه سختی های دنیا 24
- لباس های حرام 25
- اشاره 25
- لباس ابریشمین 26
- زیورآلات طلا ونقره 26
- لباس پنبه ای وپشمین 27
- اشاره 27
- بهترین لباس 27
- اشاره 29
- رنگ لباس 29
- لباس کتان وخز 29
- لباس سفید وزرد 30
- لباس قرمز وکبود 30
- لباس سبز سیر وسیاه 31
- برخی آداب لباس پوشیدن 32
- حرمت پوشیدن لباس مخصوص زنان یا کافران 34
- عِمامه بستن وکلاه پوشیدن 35
- اشاره 35
- عِمامه بر سر گذاشتن 35
- کلاه پوشیدن 37
- آداب پوشیدن پاجامه (شلوار راحتی) 37
- آداب لباس نو بریدن وپوشیدن 38
- دعاهای هنگام بریدن وپوشیدن لباس نو 38
- شکرانه پوشیدن لباس نو 40
- پوشیدن لباس نو ورهایی یافتن از آفات 40
- ویژگی های پوشش بانوان 41
- هیچ گاه به طور کامل برهنه نشوید 41
- دیگر آداب پوشیدن وبیرون آوردن لباس 41
- پاکیزگی ونظافت لباس 42
- اسراف در پوشش 42
- اشاره 43
- وصله زدن به لباس 43
- رنگ کفش وویژگی های دیگر آن 43
- اهمیّت پوشیدن کفش 44
- چه کفشی بپوشیم 44
- اشاره 46
- آداب پوشیدن کفش 46
- استراحت دادن به پاها 47
- دعای پوشیدن کفش 47
- فصل دوم: زیورآلات ونوع زینت مردان وزنان 49
- اشاره 49
- استحباب انگشتر در دست راست کردن 50
- اشاره 50
- فضیلت انگشتر به دست کردن وآداب آن 50
- انگشتر در کدام انگشت نکنیم 52
- دعای انگشتر در دست کردن 52
- انگشتر در کدام دست کنیم 52
- انگشترهای نامناسب 53
- جنس انگشتر 53
- چگونگی انگشتر 53
- اشاره 53
- فضیلت عقیق 54
- اهمیّت عقیق در دست کردن 54
- آثار وخواصّ عقیق در دست کردن 55
- انگشتر یاقوت ورفع فقر وپریشانی 58
- فضیلت یاقوت وزبرجد وزمرّد 58
- انگشتر زمرّد وراحتی وتوانگری 59
- خواصّ انگشتر فیروزه 59
- انگشتر زبرجد در دست کردن 59
- اشاره 59
- فضیلت فیروزه وجزع 59
- خواصّ انگشتر جزع یمانی 60
- فضیلت دُرّ نجف وحدید چینی وبلور ودیگر نگین ها 61
- اهمیّت نقش نگین انگشتر 63
- نقش نگین انگشتر پیامبران 63
- نقش نگین 63
- نقش نگین انگشتر امامان علیهم السلام 65
- آثار وخواصّ نقش نگین 69
- زیور کودکان 72
- پوشیدن طلا ونقره برای زنان وکودکان 72
- زیور زنان 72
- آراستن دیگر چیزها با طلا 73
- اهمیّت سرمه کشیدن 74
- آداب سرمه کشیدن 74
- دعای هنگام سرمه کشیدن 75
- آثار وفواید سرمه کشیدن 76
- آداب نگاه کردن در آیینه 77
- دعاهای هنگام نگاه کردن در آیینه 77
- اهمیّت وفواید نگاه کردن در آیینه 77
- اهمیّت رنگ کردن با حنا 79
- رنگ کردن موها 79
- اشاره 79
- فواید و آثار رنگ کردن 80
- فلسفه رنگ کردن 80
- چگونگی وآثار رنگ کردن 82
- فصل سوم: آداب خوردن وآشامیدن 84
- اشاره 84
- ظرف خوردن وآشامیدن 85
- اشاره 86
- غذاهای مجاز وافراط در غذا 86
- از غذای حلال نمی پرسند 87
- شریک کردن دیگران در غذای خود 87
- غذا خوردن در حال سیری 88
- کم خوری وسلامت تن 89
- پاره ای از آداب واوقات غذا خوردن 91
- اشاره 91
- کمترین اسراف در غذا خوردن 91
- وعده های غذایی 92
- غذای داغ نخورید 93
- در غذا فوت نکنید 94
- از جلوی خود شروع به خوردن کنید 94
- بهترین راه جلوگیری از ضررهای غذا خوردن 95
- روش غذا خوردن پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 95
- سفارشات امام حسن علیه السلام در مورد غذا خوردن 96
- سایر آداب غذا خوردن 97
- تنها غذا خوردن 97
- اشاره 97
- سهم نیازمندان از غذاها 98
- موارد ممنوع یا مکروه، هنگام غذا خوردن 98
- سیره پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در غذا خوردن 100
- آداب غذا خوردن 101
- شستن دست ها پیش از غذا خوردن 101
- شستن دست ها پس از غذا خوردن 102
- کیفیّت نشستن هنگام غذا خوردن 103
- شستن دهان پس از غذا خوردن 103
- با چه چیز غذا خوردن را شروع وتمام کنیم؟ 103
- غذا خوردن با زیردستان 105
- نشستن طولانی بر سر سفره 105
- پای بر سفره نگذارید 105
- صاحبخانه پیش از میهمان شروع به غذا خوردن کند 106
- بیرون کردن کفش به هنگام غذا خوردن 106
- غذا خوردن با دست 106
- اوّل نماز خواندن یا غذا خوردن 106
- دعای سفره وآثار آن 107
- آغاز وانجام غذا با نام وحمد خدا 107
- آثار شروع به «بسم الله» وختم به «الحمد لله» 108
- آثار دعا خواندن هنگام غذا خوردن 109
- دعای سفره حضرت رسول صلی الله علیه و آله وائمّه اطهار علیهم السلام 110
- غذاهای ریخته شده اطراف سفره 112
- آداب پس از غذا خوردن 112
- حرمت نان وآثار کفران نعمت 113
- نان 114
- در فضیلت برخی غذاها 114
- موادّ غذایی 114
- ترک خدمت کردن به احترام غذا 114
- خوابیدن بعد از غذا 114
- نان جو 116
- نان برنجی 117
- سویق یا آرد تافته شده 117
- اشاره 118
- گوشت وانواع آن 118
- گوشت گوسفند 119
- گوشت گاو و گاومیش 120
- گوشت اِسفَرود، هَوبَرَه وگورخر 121
- گوشت کبوتر، درّاج وکبک 121
- گوشت خشک 122
- گوشت خام 122
- گوشت ماهی ومرغ 123
- غذاهای گوشتی 124
- شیر گوشت وآبگوشت 124
- کباب وخوراک کلّه 124
- غذاهای غیر گوشتی 125
- آش انار وحلیم 125
- تخم مرغ 126
- مثلثه وحلوا وپالوده 126
- شیر 127
- لبنیات 127
- ماست وپنیر 128
- شیر گاو وشتر 128
- سرکه 129
- دیگر موادّ غذایی 129
- روغن زیتون 130
- روغن گاو وعسل 130
- شکر وگردو 131
- دعای پس از خوردن وآشامیدن 131
- سبزی ها 132
- سبزی ها ومیوه ها ودیگر خوراکی ها 132
- کاسنی 132
- اشاره 132
- بادروج 133
- تره تیزک (سبزی شاهی) وکرفس 134
- تره 134
- گشنیز وبرگ خرفه 135
- کاهو وبرگ چغندر 135
- کدو و ترب 136
- چغندر 136
- گزر (هویج، زردک) وشلغم 137
- پیاز 137
- خیار وبادمجان 137
- سیر وآویشن 138
- قارچ 138
- میوه ها 139
- انگور 139
- انار 140
- مویز (کشمش) 140
- سیب 141
- بِه 142
- انجیر 143
- گلابی وآلو 143
- ترنج وسنجد 144
- خرما 145
- خربزه 146
- آداب میوه خوردن 147
- حبوبات 148
- برنج 148
- باقلا و لوبیا وماش 149
- نخود بریان وعدس 149
- خوردن خاک وگِل 150
- میهمانداری وفضیلت آن 151
- فضیلت ضیافت مؤمنین وآداب آن 151
- قبول کردن دعوت مؤمنین 152
- بی دعوت به میهمانی رفتن 153
- ولیمه ومیهمانی دادن 153
- آداب پذیرایی از میهمان 153
- وظایف میزبان 154
- میهمان سرزده ودعوت نشده 154
- وظایف میزبان در سر سفره 155
- به خدمت گرفتن میهمان 155
- استقبال وبدرقه میهمان 156
- وظایف میهمان 156
- اشاره 156
- اندازه میهمانی 157
- فضیلت خلال کردن وآداب آن 157
- فضیلت وفایده خلال کردن 157
- اشاره 157
- چوب خلال 158
- آداب خلال کردن 159
- فضیلت نوشیدن آب وانواع آن 159
- فضیلت نوشیدن آب و خواصّ آن 159
- آب هایی که نوشیدن آن سفارش شده 160
- آب زمزم 160
- آب فرات 161
- آب باران وآب ناودان کعبه 162
- آب خنک 162
- آب هایی که نوشیدن آن مذموم است 163
- آب جوشیده 163
- آب خوردن در حال ایستاده یا نشسته 164
- فلسفه شیرین یا تلخ بودن آب 164
- آداب خوردن آب 164
- طرز نوشیدن آب 164
- چگونگی آب خوردن 165
- ظرف آب 166
- ابتدا به نام خدا وانتها به حمد او 166
- دعاهای قبل وبعد از نوشیدن آب 166
- مقدار نوشیدن آب 168
- سلام بر حسین شهید 168
- دعا برای دفع ضرر نوشیدن آب در شب 168
- اشاره 170
- فصل چهارم: ازدواج، آداب ازدواج، تربیت فرزندان 170
- فضیلت ازدواج کردن ونهی از رهبانیّت 171
- ازدواج ودینداری 171
- دوست داشتن همسر 172
- ترک ازدواج برای مسائل مالی 172
- رهبانیّت ممنوع 173
- لزوم آمیزش با همسر 173
- صفات پسندیده وناپسند زنان 174
- اهمیّت همسر 174
- معیارهای معنوی همسر خوب 176
- معیارهای جسمی همسر شایسته 177
- بهترین وبدترین زنان 178
- زنی که از کارکنان خداست 179
- آداب خواستگاری وزمان مناسب آن 180
- خواستگاری 180
- زمان عقد وزفاف 180
- ولیمه ازدواج 181
- خواندن خطبه عقد 181
- آداب زفاف وآمیزش 182
- اشاره 182
- آمیزش در اوّل ووسط وآخر ماه 183
- شب چهارشنبه وهنگام تحت الشعاع 183
- اوقات مکروه آمیزش 183
- آمیزش هنگام طلوع وغروب آفتاب 184
- آمیزش در شب عید فطر وعید قربان ودر برابر آفتاب 184
- اوقات مستحبّ آمیزش 185
- اوقات حرام آمیزش 185
- مکان هایی که آمیزش در آن مکروه است 186
- کارهای مکروه به هنگام آمیزش 187
- حالت های مکروه به هنگام آمیزش 188
- آداب پیش از آمیزش 189
- آداب عروسی 190
- آمیزش در حمّام یا بدون روانداز 191
- دعا ونماز در شب زفاف وهنگام آمیزش 191
- آداب شب زفاف 191
- چگونه شیطان شریک نطفه می شود 193
- دعای هنگام آمیزش 194
- حقوق زن وشوهر بر یکدیگر 195
- حقوق شوهر بر زن 195
- حقوق زن بر شوهر 196
- فرزندان در کلام معصومان علیهم السلام 197
- دعاهای طلب فرزند وفضیلت آن 197
- اهمیّت وتعداد فرزند 197
- پاداش زحمات پدر ومادر 198
- تأثیر اعمال فرزند در کارنامه والدین 198
- دختر یا پسر 199
- ثواب دوران بارداری وشیردهی 199
- دعاهای مخصوص 200
- دعا برای فرزنددار شدن 200
- استغفار 201
- تلاوت آیاتی از قرآن برای زاد و ولد 203
- نماز مخصوص، اذان ونام علی 204
- هنگام زایمان 205
- احکام دوران حمل وزایمان وپس از آن 205
- پیش از زایمان 205
- پس از وضع حمل 208
- غذای مادر 208
- تبریک ولادت ورنگ لباس نوزاد 208
- برداشتن کام طفل 209
- قطره ریختن در بینی، اذان واقامه گفتن در گوش وغسل دادن نوزاد 210
- نامگذاری 211
- اشاره 211
- نام های نیک 211
- نام های نامناسب 213
- عقیقه 213
- عقیقه کردن و سر تراشیدن نوزاد وآداب آن 213
- عقیقه برای بزرگسالان 214
- اهمّیّت عقیقه 214
- فلسفه وزمان عقیقه 214
- صدقه یا قربانی به جای عقیقه 215
- شرایط عقیقه 215
- عقیقه کودک هفت روزه 215
- دعای هنگام ذبح گوسفند 216
- حکم مالیدن خون عقیقه بر نوزاد وهدیه دادن به قابله 218
- آداب طبخ کردن وخوردن عقیقه 218
- تراشیدن موی سر نوزاد 219
- چه کسانی از گوشت عقیقه نخورند؟ 219
- ختنه کردن 219
- زمان ختنه کردن 219
- فلسفه ختنه کردن 220
- دعای ختنه کردن، تکرار ختنه واحکام ترک ختنه 220
- آداب شیر دادن وتربیت فرزند 221
- اشاره 221
- آداب شیر دادن 222
- تعلیم وتربیت فرزند 223
- اهمیّت تربیت فرزند وسنّ بازی وتربیت 223
- شیرهای ممنوع 223
- حدّاقل مدّت شیردهی 223
- آموختن حدیث ومراحل تربیت فرزند 224
- اجتناب کردن از خرافات 225
- رختخواب مستقل ونظافت شبانه 225
- حقوق فرزند بر والدین 226
- نفقه فرزندان 229
- سنّ نامحرم شدن دختران و پسران 230
- چگونه آرامش پیدا کنیم 230
- شیطنت در کودکی، نشانه بردباری در بزرگسالی 231
- رعایت کردن حرمت والدین وحقوق آنها بر فرزندان 231
- اشاره 231
- احترام به والدین 232
- احسان ونیکی به والدین 232
- بخشی از حقوق والدین 232
- نیکی به مادر وحقّ پدر 233
- عاقّ والدین 234
- پرداخت هزینه های والدین 234
- آثار وپاداش احسان به والدین 235
- مجازات بی حرمتی به والدین 236
- فصل پنجم: مسواک زدن، شانه کردن، ناخن گرفتن، کوتاه کردن شارب وتراشیدن سر 238
- اشاره 238
- فضیلت مسواک زدن 239
- مسواک زدن 239
- سنّت پیامبران 239
- سفارش جبرئیل 240
- مسواک ونماز 240
- فلسفه مسواک زدن 241
- سرزنش ترک کننده مسواک 241
- آثار وفواید مسواک زدن 242
- زمان ومکان مسواک زدن 242
- چگونگی مسواک زدن 243
- ترک کردن مسواک 243
- زمان تراشیدن موی سر وآداب آن 244
- اهمّیّت تراشیدن موی سر وفواید آن 244
- تراشیدن موی سر 244
- آداب نگهداری موی سر 245
- اشاره 245
- آداب نگهداری موی سر زنان 246
- آداب نگهداری موی سر مردان 246
- فضیلت تراشیدن سبیل 247
- فلسفه تراشیدن سبیل وفواید آن 247
- وقت و مقدار گرفتن شارب 247
- اشاره 248
- درازای ریش 248
- آداب ریش گذاشتن 248
- دعای هنگام گرفتن شارب 248
- چگونگی اصلاح ریش 249
- مجازات تراشیدن ریش 250
- محاسن سبب زیبایی است 250
- نخستین موی سفید وفلسفه آن 250
- فضیلت موی سفید 250
- فایده موی سفید وحکم کندن آن 251
- بازی کردن با ریش وکندن موی بینی 252
- فضیلت ناخن گرفتن 253
- روز جمعه 254
- زمان ناخن گرفتن 254
- آداب واوقات ناخن گرفتن 254
- روز پنجشنبه 255
- سایر روزهای هفته 256
- چگونه ناخن بگیریم؟ 257
- دعای هنگام ناخن گرفتن 258
- دفن مو وناخن 258
- فضیلت شانه کردن موی سر وصورت 259
- وقت شانه کردن 260
- آداب واوقات شانه کردن 260
- چگونگی شانه کردن 260
- دعای هنگام شانه کردن 261
- اشاره 263
- فصل ششم: آداب استفاده از بوی خوش وگل ها وکرم ها وروغن ها 263
- سبب پیدایش بوهای خوش در زمین 264
- فضیلت بوی خوش وآداب آن 265
- فضیلت بوی خوش 265
- وقت استفاده از بوی خوش 266
- فواید بوی خوش 267
- بوی خوش برای زنان 267
- کراهت ردّ عطریات 268
- فضیلت مشک وعنبر وزعفران 269
- مشک 269
- فضیلت عنبر وزعفران وعود 270
- خلوق 270
- فضیلت غالیه 271
- فضیلت وآداب روغن زدن 272
- زمان روغن زدن 272
- فواید روغن زدن 272
- آداب روغن زدن 273
- روغن بنفشه 274
- فضیلت روغن بنفشه 274
- فواید روغن بنفشه 274
- فضیلت روغن بان 275
- روغن بان وزنبق 275
- فضیلت روغن زنبق 276
- روغن زیتون وگل خیری 277
- روغن کنجد 277
- فضیلت بخور 277
- بخور وانواع وآداب آن 277
- فواید سایر روغن ها 277
- بخور با عود 278
- آداب ودعای بخور دادن 279
- خواصّ گلاب 280
- فضیلت گلاب، گل سرخ ودیگر گل ها 280
- گل نرگس وگل مورد 280
- گل سرخ 281
- آداب بوییدن گل 282
- گل مَرْزنگوش 282
- فصل هفتم: نظافت شخصی 284
- اشاره 284
- فواید حمّام کردن 285
- اهمیّت حمّام رفتن 285
- فضیلت حمّام کردن 285
- آداب ورود وخروج ودعاهای حمّام 286
- وقت حمّام رفتن 286
- پوشش عورتین 287
- شستن پا به هنگام خروج از حمّام 287
- پوشش سر 288
- دعاها واذکار حمّام رفتن 288
- بایدها ونبایدهای حمّام 289
- نبایدها 289
- شستن وخوشبو کردن بدن 291
- فضیلت شستن سر وبدن وزدودن بوهای بد 291
- کارهای مجاز 291
- شستن لباس 292
- درمان کچلی 292
- فواید شست وشو با گل خطمی 293
- شست وشوی سر با سدر 293
- فضیلت شستن سر با سدر وگل خطمی 293
- اهمیّت وفواید دارو کشیدن 294
- فضیلت برطرف کردن موهای زاید (زهار) 294
- فلسفه دارو کشیدن 295
- وقت دارو کشیدن 296
- ازاله کردن موی زیر بغل 296
- دعاهای هنگام دارو کشیدن 298
- اوقات مناسب ونامناسب 299
- وقت دارو کشیدن ودیگر آداب آن 299
- دارو کشیدن در حال جنابت ونشسته 300
- روش برطرف کردن بوی ناپسند دارو 300
- فضیلت حنا مالیدن بعد از نوره 301
- غسل های واجب 302
- آداب غسل جمعه ودیگر غسل ها 302
- اشاره 303
- غسل های مستحب 303
- اشاره 303
- اوّل: غسل های زمانی 303
- غسل جمعه 304
- غسل شب های فرد ماه رمضان 305
- غسل روز عید فطر وقربان وشب عید فطر 306
- غسل شب های دهه آخر ماه رمضان 306
- غسل شب نیمه شعبان 307
- غسل روز مبعث 307
- غسل روز غدیر خم (هیجدهم ذوالحجّه) 307
- غسل هشتم ونهم ماه ذوالحجّه واوّل ووسط وآخر ماه رجب 307
- دوم: غسل های مستحبّ مکانی 308
- غسل روز مباهله (24 ذوالحجّه) 308
- غسل روز نوروز 308
- غسل روز دحو الأرض (25 ذوالقعده) 308
- سوم: غسل های مستحبّ مربوط به برخی اعمال 309
- اشاره 312
- فصل هشتم: آداب خوابیدن، بیدار شدن ورفتن به حاجتگاه 312
- اشاره 313
- اوقات خوابیدن 313
- خواب بین الطّلوعین 313
- خواب قیلوله 315
- شب زنده داری سالانه 316
- فضیلت وفلسفه وضو گرفتن قبل از خواب 316
- وضو گرفتن قبل از خواب 316
- مکان هایی که خوابیدن در آنها کراهت دارد 318
- مکان خوابیدن وآداب پیش از خواب 318
- اشاره 318
- رفتن به حاجتگاه پیش از خواب 319
- دیگر آداب خوابیدن 319
- اوقاتی که خوابیدن کراهت دارد 319
- از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله 320
- آداب ودعاهای قبل از خواب 320
2. ابوالعلا می گوید: حضرت صادق علیه السلام را در حال اِحرام با بُرد یمنی سبزرنگ دیدم. (1)
3. در حدیث است که کسی از امام صادق علیه السلام پرسید: با کلاه سیاه نماز بخوانم؟ فرمود: «لباس سیاه لباس اهل جهنّم است با آن نماز نخوان». (2)
4. از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله روایت شده است که فرمود: «لباس سیاه کراهت دارد، مگر در سه چیز: عبا وعِمامه وکفش». (3)
برخی آداب لباس پوشیدن
(مقدّمه:) پیراهن های دراز وبلند پوشیدن وآستین پیراهن را بلند کردن ولباس را برای تکبّر بر روی زمین کشیدن، مکروه وناپسند است. (به روایاتی در این زمینه توجّه فرمایید:)
1. از امام صادق علیه السلام روایت شده است که فرمود: «حضرت امیر مؤمنان علیه السلام به بازار رفت وبا یک دینار (اشرفی) سه قطعه لباس خرید: پیراهنی که بلندای آن تا نزدیک بند پا بود، لنگی که طول آن تا نیمه ساق پا بود، ازاری که از جلو تا روی سینه ها واز عقب تا پایین تر از کمر را می پوشاند. حضرت پس از خرید، دست به آسمان بلند کرد وپیوسته خدا را بر این نعمت شکر می کرد تا به خانه بازگشت». (4)
2. ودر حدیثی دیگر فرمود: «آنچه از بلندای پیراهن از قوزک پا می گذرد در آتش جهنّم است». (5)
1- مکارم الأخلاق، ص 105؛ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 215، ح 978.
2- کتاب من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 162؛ تهذیب الاحکام، ج 2، ص 227.
3- کافی، ج 6، ص 449، ح 1؛ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 163.گفتنی است که چادر زنان در میان عرب، نوعی عبا محسوب می شود.
4- کافی، ج 6، ص 455، ح 2؛ مکارم الأخلاق، ص 113.
5- کافی، ج 6، ص 456، ح 3؛ مکارم الأخلاق، ص 109.