- سخن ما 1
- اشاره 8
- اخلاق اجتماعی 16
- اخلاق اجتماعی در مغرب زمین 17
- اشاره 17
- 2. فرا اخلاق 18
- 1. اخلاق توصیفی 18
- 3. اخلاق هنجاری 18
- زندگی امام سجاد علیه السلام 22
- دوران اجتماعی - سیاسی امام سجاد علیه السلام 27
- صحیفه سجادیه 36
- صلوات در صحیفه 43
- اشاره 43
- 1. جنبه اعتقادی 47
- 2. جنبه سیاسی 48
- 3. جنبه روانی 50
- 4. جنبه تربیتی 51
- اشاره 54
- اصل مسئولیت در برابر خانواده 56
- اصل مسئولیت خانواده در صحیفه سجادیه 58
- اشاره 58
- الف) زن و مرد 61
- ب) فرزندان 66
- اشاره 66
- مسئولیت های والدین نسبت به فرزندان 66
- تربیت فرزندان 68
- اشاره 68
- اشاره 69
- 1. خداجویی 69
- 2. کمال جویی 70
- 3. میل به جاودانگی 71
- 4. خوف و رجا 72
- 5. اختیار 76
- 6. غفلت 77
- 7. حبّ ذات 78
- 8. دنیاخواهی برای عبادت 79
- اشاره 80
- 1. اصل کنترل و هدایت 80
- 2. اصل تقوا 81
- 4. اصل زهد 84
- 5. اصل بازگشت یا تغییر رفتار 85
- 6. اصل عزّت 86
- 7. اصل توکل 87
- اشاره 88
- ج) روش های تربیتی در صحیفه سجادیه 88
- 2. روش تفضل (نه استحقاق بنده) 90
- 3. روش تبشیر 91
- 4. روش نیکی در برابر بدی 92
- 5. روش تأخیر در کیفر 93
- 6. روش موعظه 94
- 7. روش یادآوری نعمت 95
- 8. روش شناساندن حمد و ستایش 95
- 9. روش ابراز توانایی ها 96
- 10. روش حسن ظن 96
- 11. روش عذر پذیری 97
- 12. روش عیب پوشی 98
- 13. روش رفق و مدارا 99
- 14. روش کم شمردن خوبی ها و زیاد شمردن بدی ها 101
- اشاره 104
- 1. هدف غایی 104
- شناخت خدا 107
- 2. اهداف واسطه ای 107
- ایمان به خدا 109
- پرهیزکاری 111
- پرورش روح عبادت (بندگی و شکرگزاری) 112
- گرایش های ویژه انسان 113
- گرایش های مشترک میان انسان و حیوان 117
- روابط خانوادگی 120
- روابط اجتماعی 123
- روابط سیاسی 124
- روابط اقتصادی 125
- سخن آخر 125
- الف) اخلاق والدین نسبت به فرزندان 128
- ب) آموزش اخلاق و عقیده درست و مهارت های لازم 128
- ج) پرورش فرزندان نیک 129
- ه -) رعایت عدالت در بین فرزندان 130
- د) معرفی الگوهای صحیح 130
- اشاره 131
- 1. کمک به والدین 134
- 4. اطاعت از والدین 136
- 5. محبّت به والدین 137
- 8. دوری از عاق والدین 140
- 9. فرا گرفتن حقوق والدین 141
- 11. عدم سوء ظن وبدگمانی نسبت به زحمات والدین 142
- 12. طلب مغفرت برای والدین 143
- اشاره 144
- 1. دوستی و مودّت در بین خویشاوندان 147
- خویشاوندان در صحیفه سجادیه 147
- 2. خوش رفتاری با یکدیگر 148
- 4. نیکی به خویشان 149
- 3. یاری کردن یکدیگر 149
- 5. بخشش فراوان بدون منت 150
- 6 - همسایگان و دوستان 153
- اشاره 156
- نحوه سخن گفتن 156
- الف) مراء و جدال 159
- ب) دشنام و بدزبانی 164
- ج) چاپلوسی 167
- 1. اصل فرو خوردن خشم 171
- اشاره 171
- فرو خوردن خشم در صحیفه سجادیه 175
- اشاره 180
- 2. اصل صداقت 180
- صدق در صحیفه سجادیه 184
- آداب معاشرت 186
- اشاره 189
- احترام به انسانیت در صحیفه سجادیه 192
- 4. اصل تواضع 196
- اشاره 196
- تفاوت تذلّل و تواضع 199
- تواضع و فروتنی در صحیفه سجادیه 202
- 5. اصل خوش خلقی 212
- اشاره 212
- خوش خلقی در صحیفه سجادیه 215
- اشاره 219
- 6. اصل عفو و بخشش 219
- عفو و بخشش در صحیفه سجادیه 223
- 7. اصل رفق و مدارا 230
- اشاره 230
- رفق و مدارا در صحیفه سجادیه 235
- اشاره 241
- 8. اصل وفای به عهد 241
- وفای به عهد در صحیفه سجادیه 246
- اشاره 250
- عزّت نفس در صحیفه سجادیه 254
- اشاره 264
- اشاره 267
- 1. اصل دوست داشتن مردم 267
- دوست داشتن مردم در صحیفه سجادیه 273
- اشاره 286
- اصلاح فی مابین در صحیفه سجادیه 288
- اشاره 290
- 3. اصل خیر خواهی 290
- خیرخواهی در صحیفه سجادیه 293
- 4. اصل مقابله سیئه با حسنه 300
- اشاره 300
- مقابله بدی به نیکی در صحیفه سجادیه 303
- امر به معروف و نهی از منکر 306
- 5. اصل نظارت اجتماعی 307
- اشاره 307
- نصیحت و امر به معروف و نهی از منکر 312
- شرایط امر به معروف و نهی از منکر 313
- مراتب امر به معروف و نهی از منکر 314
- آفات ترک امر به معروف و نهی از منکر 316
- عوامل تعالی و انحطاط تمدن ها 317
- نظارت اجتماعی (امر به معروف و نهی از منکر) در صحیفه سجادیه 321
- اشاره 325
- 6. اصل مسئولیت پذیری 325
- مسئولیت پذیری در صحیفه سجادیه 328
- اشاره 330
- تفاوت ظلم و جور 334
- اشاره 334
- 1. اصل عدالت و انصاف 336
- اشاره 336
- عدالت و انصاف در صحیفه سجادیه 342
- اشاره 354
- 2. اصل مواسات و مساوات 354
- مساوات یا مواسات 356
- مساوات و عدالت 357
- مساوات و مواسات در صحیفه سجادیه 358
- 3. اصل اعانت به مظلوم 363
- اشاره 363
- یاری نمودن مظلوم در صحیفه سجادیه 365
- اشاره 369
- مباحث مالی و اقتصادی 369
- 1. اصل تعاون 371
- اشاره 371
- تعاون در صحیفه سجادیه 376
- 2. اصل عدم پذیرش سلطه کافران 383
- اشاره 383
- عدم پذیرش سلطه کافران در صحیفه سجادیه 388
- 3. اصل ادای امانت 395
- اشاره 395
- اشاره 403
- 4. اصل حرکت به نفع دیگران 403
- حرکت به نفع دیگران در صحیفه سجادیه 407
سخن ما
(إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ یَهْدِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَمُ...1)
قرآن کتاب انسان سازی و بزرگترین معجزه جاوید پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم است، اگر نوع مردم در برابر معجزات فعلی، چون شق القمر و تسبیح سنگ ریزه و شفای مریضان و زنده کردن مردگان انگشت تعجب به دندان گرفته، به عجز و ناتوانی خود اعتراف و اقرار می کنند، عالمان و فرهیختگان در برابر قرآن کریم که معجزه قولی خاتم پیامبران صلی الله علیه و آله و سلم است به خاک افتاده، خدای آن را پرستش و سجده می کنند و اشک شوق از قلب و دل در برابر عظمت قرآن جاری کرده، گویای آن هستند که «الخواص للقولیه و العوام للفعلیه اطوع».
وجه اعجاز قرآن گرچه در فصاحت و بلاغت آن آشکار است، اما مهم ترین جنبه اعجاز این کتاب الهی، نه مسئله «صرفه» است و نه معجزات علمی و خبرهای غیبی و نه جنبه های ادبی و فصاحت و بلاغت آن، بلکه قرآن، کتاب انسان سازی است. به بیان دیگر، تربیت قرآنی، فردی چون حضرت امیر علیه السلام را پدید آورده که فخر کائنات و سرآمد و قطب اولیاءالله است، پس اعجاز قرآن را باید در معارف بلند آن و در خداشناسی و معرفی اسماء و صفات الهی جست و جو