- مقدمه 1
- انتقاد از مقتل نویسان 9
- اشاره 11
- بیانات 12
- ترجمه 12
- سر لطیف 19
- خاتمه 21
- ترجمه 23
- اشاره 23
- بیانات 23
- ترجمه 26
- اشاره 26
- بیانات 27
- تتمه مهمه 32
- اشاره 35
- ترجمه 35
- بیان 36
- ترجمه 46
- اشاره 46
- بیانات 47
- اشاره 50
- بیانات 51
- اشاره 57
- بیانات 58
- ترجمه 61
- اشاره 61
- بیانات 62
- ترجمه 65
- اشاره 65
- بیانات 66
- بیانات 87
- اشاره 87
- ترجمه 87
- فائده 92
- تنبیه 93
- خاتمه 97
- فایده 98
- اشاره 100
- ترجمه 100
- بیانات 101
- خاتمه 103
- ترجمه 107
- اشاره 107
- بیانات 108
- اشاره 111
- ترجمه 112
- بیانات 116
- تتمات 120
- اشاره 125
- ترجمه 126
- بیانات 127
- اشاره 129
- بیانات 129
- ترجمه 129
- ملخص مقال 132
- خاتمه 133
- فایده 134
- اشاره 136
- ترجمه 136
- بیانات 137
- سر لطیف 139
- تبصره 140
- ترجمه 142
- بیانات 142
- اشاره 142
- ترجمه 146
- اشاره 146
- بیانات 147
- ترجمه 149
- اشاره 149
- فایده ی استطرادیه 152
- اختتام کلام و دفع اوهام 168
- اشاره 170
- ترجمه 170
- بیان 171
- ترجمه 180
- بیان 180
- اشاره 180
- اشاره 184
- بیان 185
- اشاره 187
- ترجمه 188
- بیانات 189
- ترجمه 194
- اشاره 194
- بیانات 194
- ترجمه 198
- بیانات 198
- اشاره 198
- ترجمه 204
- اشاره 204
- بیانات 205
- تنبیه 208
- استطراد کلام و تتمیم مرام 211
- ترجمه 214
- اشاره 214
- بیانات 215
- انتقام الهی 217
- ترجمه 219
- اشاره 219
- بیانات 219
- اشاره 224
- ترجمه 224
- بیانات 225
- فایده 226
- خاتمه 231
- بیانات 232
- ترجمه 232
- اشاره 232
- ترجمه 237
- اشاره 237
- بیانات 237
- ترجمه 243
- اشاره 243
- بیانات 243
- سر ایمانی 248
- اشاره 252
- خاتمه 254
- بیانات 256
- اشاره 256
- اشاره 263
- بیانات 263
- تتمه مهمه 266
- خاتمه 267
- تفسیر غریبه 270
- اشاره 270
- تفسیر غرائبه 273
- تفسیر غرائبه 274
- فائده 277
- بیانات 279
- اشاره 279
- التنبیه الثالث 283
- اشاره 289
- ترجمه 289
- سؤال و جواب 292
- بیان 295
- اشاره 295
- خاتمه 297
- اشاره 300
- بیانات 300
- خاتمه 306
ابنه ابوجعفر، و انی لأفکر فی نفسی أرید أن أقول کانهما اعنی أباجعفر و أبامحمد فی هذا الوقت کأبی الحسن اسماعیل ابنی جعفر و ان قصتهما کقصتهما، فأقبل علی ابوالحسن (ع) قبل أن أنطق، فقال: نعم یا أباهاشم، بدا لله فی أبی محمد بعد أبی جعفر مالم یکن یعرف له، کما بدا له فی موسی بعد مضی اسماعیل.و رواه الکلینی فی الکافی، و بمعناه أخبار أخر، و اسنادها معتبره، و هی بظاهرها تنافی الأخبار المستفیضه فی تعداد الأئمه و اسمائهم و اشخاصهم. و العجب من المحدث المجلسی و المحدث المحقق الکاشانی حیث لم یتعرضا فی البحار و الوافی لوجه الجمع بین هذه الاخبار مع کثرتها و اعتبار اسنادها من الطرفین. و غایه ما یمکن أن یقال أن الحکم المثبت فی لوح المحو و الاثبات کان امامه اکبر اولاد الامام الحی ثم ظهر وفاه اکبر الأولاد فی حیاه والده، فانتقل امر الامامه الی الأکبر من بعده کما یشهد به حکایه اسماعیل و موسی بن جعفر (ع) و حکایه أبی جعفر و أبی محمد، حیث ان أبا جعفر کان الأکبر، فلما توفی کان الأکبر أبامحمد، و ان هذا کان مرکوزا فی أذهان اهل ذلک الزمان، کما یظهر من الأخبار، و بدا لهم خلافه، فقیل تجوزا: «بدا لله فی هذا الأمر» و الله تعالی و اولیاؤه اعلم باسراره. و فی هذا المقام حدیث غریب و بیان عجیب، روی العیاشی عن الصادق (ع) قال: «ما من مولود یولد الا و ابلیس من الأبالسه یحضرنه، فان علم الله أنه من شیعتنا حجبه من ذلک الشیطان و الا أثبت الشیطان سبابته فی دبره فکان مأبونا، و ان کانت امرأه أثبته فی فرجها فکانت فاجره، فعند ذلک یبکی الصبی بکاء شدیدا اذا خرج من بطن امه، و الله بعد ذلک یمحوا ما یشاء و یثبت و عنده ام الکتاب». (1) .
اختتام کلام و دفع اوهام
اخبار به غایبات از انبیا و اولیا، از حد عدد و احصا بیرون است، بلکه معجزه ی عمده، اطلاع ایشان بر مغیبات بوده و حال آن که آیات مبارکه ی قرآنیه، دلالت واضحه دارد بر این که علم
1- 529. رعد، 39، عیاشی: تفسیر، ج 2، ص 218؛ بحرانی: تفسیر برهان، ج 2، ص 300؛ مجلسی: بحارالأنوار (چاپ قدیم)، ج 2، ص 139.