توکل :بیایید به خدای خود اعتماد کنیم! صفحه 7

_ حضرت شعیب و اصحابش (اعراف: 89) _ انبوه پیامبران (ابراهیم: 12) _ مهاجران در راه خدا (نحل: 42) و به طور کلی مؤمنان (آل عمران: 122 و... .)

در قرآن این نکته را ضروری دانسته است که مبلغان الهی و بلکه همگان باید به خدا توکل کنند.(1)

توکل تنها باید به خداوند باشد

قبل از پرداختن به این مسئله باید ببینیم، چرا به غیر خدا نمی توان توکل و اعتماد داشت؟

بدون شک از دیدگاه یک انسان مؤمن و عاقل، غیر از خدا کسی یا چیزی نمی تواند مورد اعتماد باشد و کفایت لازم را برای این منظور ندارند چرا که بنابه فرموده پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله مخلوق نمی تواند شایسته توکل بر او باشد به دلیل اینکه نفع و زیان و عطا و منعی را در اختیار ندارد.(2)

با این حال از آیات 18 و 67 سوره یوسف، شایستگی خداوند برای توکل کردن بر او، قابل استنباط است(3) حصر توکل بر خداوند متعال را می توان از تقدیم «اللّه» در آیه: «وَ عَلَی اللّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُوءْمِنُونَ (مائده: 23)» به دست آورد.(4) از نظر اعتقادی نیز باور به حاکمیت انحصاری خدا بر هستی، موجب توکل

1- 1 _ تفسیر راهنما، ج 7، ص 359؛ و ج 3، ص 489.
2- 2 _ همان، ج 8، ص 488.
3- 3 _ همان، ص 346 و 488.
4- 4 _ همان، ج 4، ص 319.