- مقدمه 1
- پیشگفتار 5
- انتقاد از مقتل نویسان 9
- الحدیث 01 11
- اشاره 11
- بیانات 12
- ترجمه 12
- فائده 14
- تنبیه 18
- سر لطیف 19
- خاتمه 21
- الحدیث 02 23
- بیانات 23
- اشاره 23
- ترجمه 23
- الحدیث 03 26
- ترجمه 26
- اشاره 26
- بیانات 27
- تتمه مهمه 32
- الحدیث 04 35
- اشاره 35
- ترجمه 35
- بیان 36
- اشاره 46
- الحدیث 05 46
- ترجمه 46
- بیانات 47
- الحدیث 06 50
- اشاره 50
- بیانات 51
- ترجمه 51
- الحدیث 07 57
- اشاره 57
- بیانات 58
- ترجمه 58
- ترجمه 61
- اشاره 61
- الحدیث 08 61
- بیانات 62
- ترجمه 65
- اشاره 65
- الحدیث 09 65
- بیانات 66
- اشاره 87
- الحدیث 10 87
- ترجمه 87
- بیانات 87
- فائده 92
- تنبیه 93
- خاتمه 97
- فایده 98
- اشاره 100
- الحدیث 11 100
- ترجمه 100
- بیانات 101
- خاتمه 103
- الحدیث 12 107
- ترجمه 107
- اشاره 107
- بیانات 108
- الحدیث 13 111
- اشاره 111
- ترجمه 112
- بیانات 116
- تتمات 120
- الحدیث 14 125
- اشاره 125
- ترجمه 126
- بیانات 127
- بیانات 129
- الحدیث 15 129
- اشاره 129
- ترجمه 129
- ملخص مقال 132
- خاتمه 133
- فایده 134
- اشاره 136
- ترجمه 136
- الحدیث 16 136
- بیانات 137
- سر لطیف 139
- تبصره 140
- ترجمه 142
- بیانات 142
- اشاره 142
- الحدیث 17 142
- فایده 145
- اشاره 146
- ترجمه 146
- الحدیث 18 146
- بیانات 147
- الحدیث 19 149
- ترجمه 149
- اشاره 149
- بیانات 150
- فایده ی استطرادیه 152
- فائده عامه و نکته تامه 159
- اختتام کلام و دفع اوهام 168
- الحدیث 20 170
- ترجمه 170
- اشاره 170
- بیان 171
- اشاره 180
- ترجمه 180
- الحدیث 21 180
- بیان 180
- اشاره 184
- الحدیث 22 184
- ترجمه 185
- بیان 185
- الحدیث 23 187
- اشاره 187
- ترجمه 188
- بیانات 189
- بیانات 194
- ترجمه 194
- اشاره 194
- الحدیث 24 194
- بیانات 198
- ترجمه 198
- الحدیث 25 198
- اشاره 198
- ترجمه 204
- اشاره 204
- الحدیث 26 204
- بیانات 205
- تنبیه 208
- تکمله 211
- استطراد کلام و تتمیم مرام 211
- الحدیث 27 214
- ترجمه 214
- اشاره 214
- بیانات 215
- انتقام الهی 217
- بیانات 219
- ترجمه 219
- الحدیث 28 219
- اشاره 219
- اشاره 224
- الحدیث 29 224
- ترجمه 224
- بیانات 225
- فایده 226
- خاتمه 231
- بیانات 232
- الحدیث 30 232
- ترجمه 232
- اشاره 232
- بیانات 237
- اشاره 237
- ترجمه 237
- الحدیث 31 237
- خاتمه نافعه 240
- ترجمه 243
- اشاره 243
- بیانات 243
- الحدیث 32 243
- سر ایمانی 248
- الحدیث 33 252
- اشاره 252
- مثنوی 253
- خاتمه 254
- بیانات 256
- اشاره 256
- الحدیث 34 256
- اشاره 263
- بیانات 263
- الحدیث 35 263
- تتمه مهمه 266
- خاتمه 267
- اشاره 270
- الحدیث 36 270
- تفسیر غریبه 270
- تفسیر غرائبه 273
- تفسیر غرائبه 274
- فائده 277
- بیانات 279
- اشاره 279
- الحدیث 37 279
- التنبیه الثالث 283
- فایده 287
- ترجمه 289
- اشاره 289
- الحدیث 38 289
- بیانات 290
- سؤال و جواب 292
- خاتمه 294
- الحدیث 39 295
- بیان 295
- اشاره 295
- خاتمه 297
- بیانات 300
- الحدیث 40 300
- اشاره 300
- خاتمه 306
دعاک عندی یجول فی حجب فحسبک السر قد سفرناه لو هیئت الریح فی جوانبه خر صریعا لما تغشاه سلنی بلا رغبه و لا رهب و لا حساب انی أنا الله
تنبیه
کلمات مفسرین، مثل اخبار و سیر مورخین، مختلف است در این که خراب بیت المقدس و خونخواهی یحیی بن زکریا به دست بخت نصر واقع شد یا غیر آن، و احادیث معتبره دلالت دارد بر آن که مباشر این کار بخت نصر بوده، اگر چه خالی از معارض نیست. و شرح این جمله در تفاسیر و بیان آیه ی مبارکه ی سوره ی اسراء: «و قضینا الی بنی اسرائیل فی الکتاب لتفسدن فی الأرض...» مسطور است. آنچه مشهود در احادیث شیعه است، این است که بخت نصر خونخواهی کرد. و ابن اثیر در «کامل التواریخ» تکذیب این مطلب نموده و گفته: پیغمبری را که بنی اسرائیل کشتند و بخت نصر خونخواهی او نمود «شعسا» نام داشت و در زمان ارمیا، و از زمان او تا زمان قتل یحیی چهارصد و شصت و یک سال بوده، و این مطلب را نسبت به اتفاق و اهل تاریخ از یهود و نصارا داده. (1) .مؤلف گوید: محتمل است که بخت نصر از اسماء نوعیه باشد، مثل فرعون و غیر آن. و هموارد است که بخت نصر از معمرین بوده. و در خبری است که بخت نصر شیر ماده سگی را خورده بود. و بخت نام سگ است و نصر اسم صاحب آن بوده. و به حسب روایات شبهه ای نیست که بخت نصر هفتاد هزار تن از بنی اسرائیل برای خون یحیی کشت، و چون در بیت المقدس درآمد، کوهی از خاک دید که خون از او می جوشد و هر چه خاک بر او می ریزند، از زیر خاک خون بالا می آید، و گفتند به او که این خون یحیی بن زکریاست. کشتار نمود تا خون آرام گرفت. و نظیر این واقعه در این امت خونخواهی مختار بن ابی عبیده ی ثقفی بوده از سیدالشهداء (ع). و در خبری است از حضرت صادق (ع) که خداوند هرگاه خواهد انتصار نماید از اولیای خود، یاری طلبد از شرار مخلوق. هرگاه انتصار برای خود فرماید، یاری خواهد از اولیای خود. و انتصار جست برای یحیی بن زکریا بن بخت نصر.و از این حدیث و سایر احادیث نشر شبهه در حق مختار بن ابی عبیده ی ثقفی، جماعتی از علمای عامه طعن بسیار و مذمت بی شمار در حق او نوشته اند و جمله ای از علمای امامیه هم
1- 573. کامل التواریخ. ج 1، ص 147، چاپ دار الفکر، بیروت، 1398 ه.