- مقدمه 1
- پیشگفتار 5
- انتقاد از مقتل نویسان 9
- اشاره 11
- الحدیث 01 11
- ترجمه 12
- بیانات 12
- فائده 14
- تنبیه 18
- سر لطیف 19
- خاتمه 21
- ترجمه 23
- بیانات 23
- الحدیث 02 23
- اشاره 23
- ترجمه 26
- اشاره 26
- الحدیث 03 26
- بیانات 27
- تتمه مهمه 32
- ترجمه 35
- اشاره 35
- الحدیث 04 35
- بیان 36
- اشاره 46
- ترجمه 46
- الحدیث 05 46
- بیانات 47
- اشاره 50
- الحدیث 06 50
- ترجمه 51
- بیانات 51
- اشاره 57
- الحدیث 07 57
- بیانات 58
- ترجمه 58
- اشاره 61
- ترجمه 61
- الحدیث 08 61
- بیانات 62
- ترجمه 65
- الحدیث 09 65
- اشاره 65
- بیانات 66
- الحدیث 10 87
- ترجمه 87
- اشاره 87
- بیانات 87
- فائده 92
- تنبیه 93
- خاتمه 97
- فایده 98
- اشاره 100
- ترجمه 100
- الحدیث 11 100
- بیانات 101
- خاتمه 103
- ترجمه 107
- اشاره 107
- الحدیث 12 107
- بیانات 108
- اشاره 111
- الحدیث 13 111
- ترجمه 112
- بیانات 116
- تتمات 120
- اشاره 125
- الحدیث 14 125
- ترجمه 126
- بیانات 127
- اشاره 129
- بیانات 129
- الحدیث 15 129
- ترجمه 129
- ملخص مقال 132
- خاتمه 133
- فایده 134
- ترجمه 136
- الحدیث 16 136
- اشاره 136
- بیانات 137
- سر لطیف 139
- تبصره 140
- الحدیث 17 142
- بیانات 142
- ترجمه 142
- اشاره 142
- فایده 145
- اشاره 146
- ترجمه 146
- الحدیث 18 146
- بیانات 147
- اشاره 149
- ترجمه 149
- الحدیث 19 149
- بیانات 150
- فایده ی استطرادیه 152
- فائده عامه و نکته تامه 159
- اختتام کلام و دفع اوهام 168
- الحدیث 20 170
- ترجمه 170
- اشاره 170
- بیان 171
- اشاره 180
- الحدیث 21 180
- ترجمه 180
- بیان 180
- اشاره 184
- الحدیث 22 184
- ترجمه 185
- بیان 185
- الحدیث 23 187
- اشاره 187
- ترجمه 188
- بیانات 189
- الحدیث 24 194
- بیانات 194
- ترجمه 194
- اشاره 194
- بیانات 198
- ترجمه 198
- الحدیث 25 198
- اشاره 198
- ترجمه 204
- اشاره 204
- الحدیث 26 204
- بیانات 205
- تنبیه 208
- تکمله 211
- استطراد کلام و تتمیم مرام 211
- الحدیث 27 214
- ترجمه 214
- اشاره 214
- بیانات 215
- انتقام الهی 217
- بیانات 219
- اشاره 219
- الحدیث 28 219
- ترجمه 219
- اشاره 224
- الحدیث 29 224
- ترجمه 224
- بیانات 225
- فایده 226
- خاتمه 231
- ترجمه 232
- الحدیث 30 232
- بیانات 232
- اشاره 232
- بیانات 237
- اشاره 237
- ترجمه 237
- الحدیث 31 237
- خاتمه نافعه 240
- الحدیث 32 243
- اشاره 243
- بیانات 243
- ترجمه 243
- سر ایمانی 248
- الحدیث 33 252
- اشاره 252
- مثنوی 253
- خاتمه 254
- بیانات 256
- اشاره 256
- الحدیث 34 256
- الحدیث 35 263
- بیانات 263
- اشاره 263
- تتمه مهمه 266
- خاتمه 267
- تفسیر غریبه 270
- اشاره 270
- الحدیث 36 270
- تفسیر غرائبه 273
- تفسیر غرائبه 274
- فائده 277
- اشاره 279
- بیانات 279
- الحدیث 37 279
- التنبیه الثالث 283
- فایده 287
- الحدیث 38 289
- ترجمه 289
- اشاره 289
- بیانات 290
- سؤال و جواب 292
- خاتمه 294
- الحدیث 39 295
- بیان 295
- اشاره 295
- خاتمه 297
- بیانات 300
- اشاره 300
- الحدیث 40 300
- خاتمه 306
خون بر جامه ها و دیوارها و بیرون آمدن خون از زیر سنگ و کلوخ بیت المقدس و امثال آن، که در کتب تواریخ مانند کامل التوایخ و غیره مزبور است از علمای مخالفین که متهم به تشیع و غلو نیستند، اگر چه در امثال زمان ما که حدود سنه ی هزار و سیصد و بیست و هشت هجری است به سبب آمیزش و معاشرت مسلمین با کفار و ملاحده و زنادقه هر امری که از مجاری عادات فی الجمله خارج باشد محل طعن و انکار واقع خواهد شد و حسن ظنی به علمای اسلام باقی نمانده و علمای این عصر را چاره از ابدی بعضی احتمالات نیست «و لن یصلح العطار ما أفسد الدهر» و از این جهت احتمالی در کلمات اعلام ذکر شد، خصوصا که نص صریحی در کسوف شمس و قمر در عاشورا در احادیث معصومین نیافتم، و الله العالم بحقایق الحال.
خاتمه
علمای علم هیئت گفته اند و حس و تجربه نیز موافق است که قمر، جرمی است کثیف و صیقلی و از مقابله ی با شمس کسب نور نماید و هر مقدار از قمر که محاذات با شمس پیدا کند روشن می شود؛ و چون جرم قمر از شمس کوچک تر است، همیشه نزدیک نصف آن [که] برابر آفتاب است روشن بود و نصف کمتر او تاریک؛ و چون در یک نقطه جمع شوند، نیمه ی تاریک به طرف سکنه ی زمین باشد و از روشنی آن هیچ نمایان نشود، و این در سه شب آخر ماه است که محاق نامیده شود. و هرگاه اجتماع نیرین در حوالی عقده ی «رأس» یا «ذنب» واقع شود، جرم قمر میانه ی خط بصر و آفتاب حایل شود و روی آفتاب را بپوشاند و کسوف حاصل شود و خورشید تیره نماید، و آن تیرگی رنگ ماه است. و اول گرفتگی از جانب غربی آفتاب پیدا شود و از این جانب نیز شروع به انجلا نماید. و اگر استقبال در حوالی یکی از دو عقده واقع شود کره ی زمین میانه ی آفتاب و ماه حایل و مانع از وصول وضوء آفتاب به ماه شود، و خسوف واقع شود و جرم ماه به رنگ اصلی خود نماید.و در احادیث اهل بیت عصمت، خسوف و کسوف را به عبارات و بیانات دیگر ادا فرموده اند که نزدیک به فهم عامه ی ناس که بی بهره ی از علم ریاضی هستند باشد، و از باب «کلم الناس علی قدر عقولهم». در کافی از سید سجاد روایت شده که خداوند دریایی خلق کرده میانه ی زمین و آسمان، و در آن دریا معین کرده مجاری آفتاب و ماه، و هفتاد هزار ملک مقرر فرموده که می گردانند فلک را در مجاری خود، و چون گناه بندگان بسیار شود و خدا خواهد