اکنون توجه به این نکته لازم است که شارح معتزلی، نخست برداشت شیعه از کلام امیرالمؤمنین(ع) را با تردید نقل کرده، لیکن چون برگفته های صوفیه و فلاسفه و اصحاب خود دلیل قانع کننده ای نیافته، ناگزیر تن به عقیده شیعه و صحت برداشت آن از سخن امام(ع) داده، و صریحاً اعتراف به پیشگوئی آن حضرت از وجود مهدی و قیام جهانی او کرده است؛ اما درباره ولادت و حیات حضرتش تشکیک نموده، می گوید:
در این کلام چیزی که در حال حاضر دلیل بر وجود او باشد به نظر نمی رسد.
بدیهی است که این سخن از مثل ابن ابی الحدید، با مقام فضلی که داشته، جز به انکار حقایق و مخالفت از روی تعصّب با شیعه، به چیز تفسیر نمی شود.
زیرا امیرمؤمنان(ع) درصدد معرفی اصل موضوع مهدی در اسلام و نقش وجودی او پس از ولادت و دیگر مراحل حیاتی آن موعود الهی بوده اند، نه در مقام خبر دادن از ولادت و موجود بودن کسی که بیش از دو قرن بعد از حضرتش ولادت یافته، تا در کلامش اشاره ای به موجودیت او باشد، و ابن ابی الحدید (بدون توجه به واقعیت تاریخ حضرت مهدی(ع)) از آن اشاره بفهمد که مهدی در قرن هفتم زنده و موجود است، و الا منکر ولادت و حیات او گردد.
در حدیثی که به نقل سیوطی در «عرف الوردی»ص126 ابن ابی شیبه، احمد بن حنبل[15]، ابوداوود، ابویعلی[16]، و طبرانی از پیامبر(ص) آورده اند
که ضمن پیشگوئی از مقدمات همزمان با ظهور مهدی(ع) همانگونه که امیرمؤمنان(ع) از اسلام تعبیر نموده حضرتش از پیش تعبیر و پیشگوئی نموده و می فرماید:
«یُلقِی الإِسلاَمَ بِجِرانِهِ إِلَی الأَرض»[17]
یعنی اسلام را با کمال آرامش و با تمام ابعاد پیاده و گسترده می کند.
نیز نعیم بن حماد در «فتن» بنا به نقل سید بن طاووس[18] از پیامبر آورده که فرمود:
«مهدی گنجها را استخراج می کند و اموال را تقسیم.»