- مقدمه 1
- 1- باب ثواب الموحدین و العارفین 2
- «باب اول» در بیان ثواب موحدان و عارفان 2
- اشاره 2
- حدیث 1 3
- حدیث 2 3
- حدیث 3 4
- حدیث 4 5
- حدیث 5 6
- حدیث 6 7
- حدیث 8 8
- حدیث 7 8
- حدیث 9 9
- حدیث 11 10
- حدیث 10 10
- حدیث 12 11
- حدیث 13 11
- حدیث 14 12
- حدیث 15 12
- حدیث 16 13
- حدیث 17 14
- حدیث 18 15
- حدیث 19 15
- حدیث 20 15
- حدیث 21 16
- حدیث 22 17
- حدیث 23 19
- حدیث 24 20
- حدیث 25 22
- حدیث 26 24
- حدیث 27 25
- حدیث 28 25
- حدیث 29 26
- حدیث 30 27
- حدیث 31 28
- حدیث 32 30
- حدیث 33 30
- حدیث 35 31
- حدیث 34 31
- 2- باب التوحید و نفی التشبیه 32
- باب دویم در بیان توحید و نفی تشبیه و مراد از نفی تشبیه متصف نبودن آن جناب است بصفات ممکنات و عدم اشتراک با ایشان در حقیقت صفات 32
- حدیث 1 32
- حدیث 2 38
- حدیث 3 48
- حدیث 4 53
- حدیث 5 55
- حدیث 7 57
- حدیث 6 57
- حدیث 9 58
- حدیث 8 58
- حدیث 10 60
- حدیث 11 60
- حدیث 12 61
- حدیث 13 62
- حدیث 14 71
- حدیث 15 73
- حدیث 16 75
- حدیث 17 77
- حدیث 18 79
- حدیث 19 86
- حدیث 20 87
- حدیث 21 90
- حدیث 22 91
- حدیث 23 92
- حدیث 24 93
- حدیث 25 93
- حدیث 26 94
- حدیث 27 99
- حدیث 28 102
- حدیث 29 104
- حدیث 30 105
- حدیث 31 106
- حدیث 32 106
- حدیث 33 108
- حدیث 34 109
- حدیث 35 112
- حدیث 36 113
- حدیث 37 115
- «باب سیم» در بیان معنی واحد و توحید و موحد 117
- 3- باب معنی الواحد و التوحید و الموحد 117
- حدیث 1 117
- حدیث 2 118
- حدیث 3 119
- «باب چهارم» در تفسیر سوره توحید یعنی سوره قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ و آن را سوره اخلاص و سوره الصمد و نسبه الرب نیز میگویند 124
- حدیث 1 124
- حدیث 2 126
- حدیث 3 128
- حدیث 4 129
- حدیث 6 131
- حدیث 8 133
- حدیث 7 133
- حدیث 9 134
- حدیث 10 135
- حدیث 11 135
- حدیث 12 136
- حدیث 13 137
- حدیث 14 137
- حدیث 15 138
- حدیث 2 139
- حدیث 1 139
- باب پنجم در بیان معنی توحید و عدل 139
- حدیث 3 140
- باب ششم در بیان آنکه خدای عز و جل جسم و صورت هیچ یک نیست. 141
- 6- باب أنه عز و جل لیس بجسم و لا صوره 141
- حدیث 1 141
- حدیث 3 142
- حدیث 2 142
- حدیث 4 143
- حدیث 5 144
- حدیث 6 145
- حدیث 7 145
- حدیث 8 147
- حدیث 10 148
- حدیث 9 148
- حدیث 11 149
- حدیث 12 150
- حدیث 13 150
- حدیث 14 151
- حدیث 15 152
- حدیث 18 154
- حدیث 17 154
- حدیث 16 154
- حدیث 19 155
- حدیث 20 156
- «باب هفتم» در بیان اینکه خدای تبارک و تعالی چیزیست 157
- 7- باب أنه تبارک و تعالی شی ء 157
- حدیث 1 157
- حدیث 2 158
- حدیث 3 159
- حدیث 4 160
- حدیث 6 161
- حدیث 5 161
- حدیث 7 162
- حدیث 8 163
- «باب هشتم» در ذکر آنچه در باب دیدن خداوند وارد شده 164
- حدیث 1 164
- حدیث 2 164
- حدیث 3 165
- حدیث 4 166
- حدیث 5 166
- حدیث 6 167
- حدیث 7 168
- حدیث 8 169
- حدیث 9 171
- حدیث 10 173
- حدیث 11 174
- حدیث 13 175
- حدیث 12 175
- حدیث 14 178
- حدیث 15 179
- حدیث 17 180
- حدیث 16 180
- حدیث 18 181
- حدیث 19 181
- حدیث 20 182
- حدیث 21 183
- حدیث 22 185
- حدیث 24 189
- حدیث 23 189
- حدیث 1 191
- «باب نهم» در بیان قدرت خدا و قدرت بمعنی توانائی است 191
- حدیث 2 194
- حدیث 3 195
- حدیث 4 196
- حدیث 6 199
- حدیث 5 199
- حدیث 7 200
- حدیث 8 201
- حدیث 10 204
- حدیث 9 204
- حدیث 11 205
- حدیث 12 205
- حدیث 13 207
- حدیث 14 208
- حدیث 15 210
- حدیث 16 211
- حدیث 2 214
- «باب دهم» در بیان علم خدا و علم در لغت بمعنی دانستن است 214
- حدیث 1 214
- حدیث 4 215
- حدیث 3 215
- حدیث 5 217
- حدیث 6 217
- حدیث 7 218
- حدیث 8 219
- حدیث 9 220
- حدیث 13 222
- حدیث 11 222
- حدیث 12 222
- حدیث 14 223
- حدیث 16 224
- حدیث 15 224
- حدیث 1 225
- «باب یازدهم» در بیان صفات ذات و صفات افعال 225
- اشاره 225
- حدیث 3 227
- حدیث 2 227
- حدیث 4 228
- حدیث 5 229
- حدیث 6 230
- حدیث 7 233
- حدیث 8 235
- حدیث 9 236
- حدیث 10 237
- حدیث 11 238
- حدیث 12 239
- حدیث 13 239
- حدیث 14 240
- حدیث 15 241
- حدیث 17 242
- حدیث 16 242
- حدیث 18 243
- حدیث 19 244
- اشاره 246
- «باب دوازدهم» در تفسیر قول خدای عز و جل کُلُّ شَیْ ءٍ هالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ 246
- حدیث 1 246
- حدیث 3 248
- حدیث 2 248
- حدیث 4 249
- حدیث 5 249
- حدیث 6 249
- حدیث 7 252
- حدیث 8 253
- حدیث 9 254
- حدیث 10 255
- اشاره 256
- 13- باب تفسیر قول الله عز و جل یا إِبْلِیسُ ما مَنَعَکَ أَنْ تَسْجُدَ لِما خَلَقْتُ بِیَدَیَ 256
- حدیث 11 256
- «باب سیزدهم» در تفسیر قول خدای عز و جل یا إِبْلِیسُ ما مَنَعَکَ أَنْ تَسْجُدَ لِما خَلَقْتُ بِیَدَیَّ: 256
- حدیث 1 257
- حدیث 2 258
- حدیث 1 260
- «باب چهاردهم» در تفسیر قول خدای عز و جل یَوْمَ یُکْشَفُ عَنْ ساقٍ وَ یُدْعَوْنَ إِلَی السُّجُودِ 260
- اشاره 260
- حدیث 2 261
- حدیث 3 262
- 15- باب تفسیر قول الله عز و جل اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ إلی آخر الآیه 263
- اشاره 263
- «باب پانزدهم» در معنی قول خدای تبارک و تعالی اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ 263
- حدیث 1 264
- حدیث 2 266
- حدیث 3 266
- حدیث 4 268
- حدیث 5 270
- «باب شانزدهم» در تفسیر قول خدای عز و جل نَسُوا اللَّهَ فَنَسِیَهُمْ 271
- حدیث 1 271
- اشاره 271
- 17- باب تفسیر قوله عز و جل وَ الْأَرْضُ جَمِیعاً قَبْضَتُهُ یَوْمَ الْقِیامَهِ وَ السَّماواتُ مَطْوِیَّاتٌ بِیَمِینِهِ 273
- «باب هفدهم» در تفسیر قول خدای تعالی وَ الْأَرْضُ جَمِیعاً قَبْضَتُهُ یَوْمَ الْقِیامَهِ وَ السَّماواتُ مَطْوِیَّاتٌ بِیَمِینِهِ 273
- حدیث 1 273
- اشاره 273
- حدیث 2 275
- اشاره 276
- حدیث 1 276
- «باب هجدهم» در تفسیر قول خدای عز و جل کَلَّا إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ یَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ 276
- «باب نوزدهم» در تفسیر قول خدای عز و جل وَ جاءَ رَبُّکَ وَ الْمَلَکُ صَفًّا صَفًّا 277
- اشاره 277
- حدیث 1 277
- «باب بیست و یکم» در تفسیر قول خدای عز و جل سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ 278
- اشاره 278
- باب «بیستم» در تفسیر قول خدای عز و جل هَلْ یَنْظُرُونَ إِلَّا أَنْ یَأْتِیَهُمُ اللَّهُ فِی ظُلَلٍ مِنَ الْغَمامِ وَ الْمَلائِکَهُ 278
- حدیث 1 278
- 21- باب تفسیر قوله عز و جل سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ و قوله عز و جل اللَّهُ یَسْتَهْزِئُ بِهِمْ و قوله عز و جل وَ مَکَرُوا وَ مَکَرَ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَیْرُ الْماکِرِینَ و قوله عز و جل یُخادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ 278
- اشاره 278
- حدیث 1 279
- «باب بیست دوم» در معنی جنب خدای عز و جل و جنب در لغت بمعنی پهلو و امیر است و مراد از آن در آخر این باب می آید. 280
- 22- باب معنی جَنْبِ اللَّهِ عز و جل 280
- حدیث 1 280
- حدیث 2 282
- اشاره 283
- 23- باب معنی الحجزه 283
- حدیث 1 283
- «باب بیست و سیم» در معنی حجزه 283
- حدیث 3 284
- حدیث 2 284
- حدیث 4 286
- 24- باب معنی العین و الأذن و اللسان 286
- حدیث 1 286
- «باب بیست و چهارم» در بیان معنی چشم و گوش و زبان خدا 286
- «باب بیست و پنجم» در معنی قول خدای عز و جل وَ قالَتِ الْیَهُودُ یَدُ اللَّهِ مَغْلُولَهٌ غُلَّتْ أَیْدِیهِمْ وَ لُعِنُوا بِما قالُوا بَلْ یَداهُ مَبْسُوطَتانِ 287
- اشاره 287
- 25- باب معنی قوله عز و جل وَ قالَتِ الْیَهُودُ یَدُ اللَّهِ مَغْلُولَهٌ غُلَّتْ أَیْدِیهِمْ وَ لُعِنُوا بِما قالُوا بَلْ یَداهُ مَبْسُوطَتانِ 287
- حدیث 1 288
- «باب بیست و ششم» در بیان معنی خوشنودی خدای عز و جل و خشم او 289
- حدیث 1 289
- 26- باب معنی رضاه عز و جل و سخطه 289
- حدیث 2 289
- حدیث 2 291
- حدیث 3 293
- 27- باب معنی قوله عز و جل وَ نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی 294
- «باب بیست و هفتم» در معنی قول خدای عز و جل وَ نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی 294
- حدیث 4 294
- اشاره 294
- حدیث 1 295
- حدیث 2 296
- حدیث 3 297
- حدیث 4 298
- حدیث 5 298
- حدیث 6 299
- «باب بیست و هشتم» در بیان نفی مکان و زمان و سکون و حرکت و فرود آمدن و بالا رفتن و منتقل شدن از خدا 300
- حدیث 1 300
- حدیث 2 300
- حدیث 3 303
- حدیث 5 304
- حدیث 4 304
- حدیث 6 305
- حدیث 7 306
- حدیث 8 307
- حدیث 10 309
- حدیث 9 309
- حدیث 11 310
- حدیث 12 311
- حدیث 13 312
- حدیث 15 314
- حدیث 14 314
- حدیث 16 316
- حدیث 18 317
- حدیث 17 317
- حدیث 19 319
- حدیث 20 319
- حدیث 21 320
- حدیث 22 321
- «باب بیست و نهم» در بیان نامهای خدای تبارک و تعالی و فرق میانه معانی آنها و معانی نامهای آفریدگان 322
- حدیث 1 322
- حدیث 2 324
- حدیث 3 331
- حدیث 4 334
- حدیث 6 335
- حدیث 5 335
- حدیث 7 336
- حدیث 8 339
- حدیث 9 340
- حدیث 10 402
- حدیث 11 403
- حدیث 12 406
- حدیث 13 407
- حدیث 14 409
- «باب سی ام» در بیان اینکه قرآن چه چیز است 414
- حدیث 1 414
- حدیث 2 414
- حدیث 4 415
- حدیث 3 415
- حدیث 5 417
- حدیث 6 417
- حدیث 7 422
- حدیث 2 427
- حدیث 1 427
- «باب سی و یکم» در ذکر معنی (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ) 427
- حدیث 3 428
- حدیث 5 429
- حدیث 4 429
- اشاره 432
- «باب سی و دویم» در تفسیر حروف معجم 432
- حدیث 1 432
- حدیث 2 435
- «باب سی و سیم» در تفسیر و بیان حروف 438
- حدیث 1 438
- اشاره 438
- حدیث 2 440
- حدیث 1 442
- «باب سی و چهارم» در تفسیر و بیان حروف اذان و اقامه. 442
- اشاره 442
- اشاره 449
- حدیث 2 449
- حدیث 1 449
- 35- باب تفسیر الهدی و الضلاله و التوفیق و الخذلان من الله تعالی 449
- «باب سی و پنجم» در تفسیر و بیان هدی و ضلالت توفیق و خذلان از خدای تبارک و تعالی 449
- حدیث 2 452
- حدیث 3 452
- حدیث 4 453
- اشاره 454
- «باب سی و ششم» در رد بر ثنویه و زنادقه 454
- حدیث 1 454
- حدیث 3 463
- حدیث 2 463
- حدیث 4 467
- حدیث 5 469
- حدیث 6 485
- «باب سی و هفتم» در رد بر نسطوریه از فرق نصاری 486
- اشاره 486
- حدیث 1 486
- حدیث 1 492
- «باب سی و هشتم» در ذکر عظمت و بزرگی خدای عز و جل 492
- اشاره 492
- حدیث 2 495
- حدیث 3 496
- حدیث 4 498
- حدیث 6 501
- حدیث 5 501
- حدیث 7 502
- حدیث 8 504
- حدیث 9 504
- حدیث 10 505
- حدیث 11 507
- 39- باب لطف الله تبارک و تعالی 507
- حدیث 1 507
- «باب سی و نهم در لطف و لطافت خدای تبارک و تعالی 507
- حدیث 1 508
- «باب چهلم» در بیان کمتر چیزی که در شناختن توحید مجزی است 508
- 40- باب أدنی ما یجزئ من معرفه التوحید 508
- حدیث 2 509
- حدیث 3 511
- حدیث 4 511
- حدیث 5 512
- حدیث 1 513
- 41- باب أنه عز و جل لا یعرف إلا به 513
- «باب چهل و یکم» در بیان آنکه خدای عز و جل شناخته نمیشود مگر بخودش. 513
- حدیث 2 514
- حدیث 3 515
- حدیث 4 516
- حدیث 5 518
- حدیث 6 518
- حدیث 7 519
- حدیث 8 520
- حدیث 9 521
- حدیث 10 522
- حدیث 1 526
- «باب چهل و دویم» در اثبات حدوث عالم 526
- اشاره 526
- حدیث 2 528
- حدیث 3 528
- حدیث 4 529
- حدیث 5 532
- حدیث 6 533
- حدیث 7 539
- اشاره 546
- حدیث 1 546
- حدیث 1 553
- باب چهل و پنجم در بیان معنی سبحان اللَّه 557
- حدیث 1 557
- حدیث 2 558
- حدیث 1 559
- «باب چهل و ششم» در بیان معنی اللَّه اکبر 559
- حدیث 2 559
- 47- باب معنی الأول و الآخر 560
- «باب چهل و هفتم» در بیان معنی اول و آخر 560
- حدیث 1 560
- حدیث 2 561
- 48- باب معنی قول الله عز و جل الرَّحْمنُ عَلَی الْعَرْشِ اسْتَوی 562
- «باب چهل و هشتم» در بیان معنی قول خدای عز و جل الرَّحْمنُ عَلَی الْعَرْشِ اسْتَوی 562
- حدیث 1 562
- حدیث 2 563
- حدیث 3 563
- حدیث 4 566
- حدیث 5 566
- حدیث 8 567
- حدیث 7 567
- حدیث 6 567
- اشاره 569
- «باب چهل و نهم» در بیان معنی قول خدای عز و جل 569
- حدیث 1 569
- حدیث 2 571
- «باب پنجاهم» در بیان عرش و صفات آن 573
- حدیث 1 573
- «باب پنجاه و یکم» 578
- اشاره 578
- حدیث 1 579
- اشاره 582
- حدیث 2 582
- حدیث 1 582
- «باب پنجاه ودوم» در بیان معنی قول خدای عز و جل وسع کرسیه السموات و الارض 582
- حدیث 3 583
- حدیث 4 583
- حدیث 5 584
- حدیث 1 585
- حدیث 2 585
- باب پنجاه و سوم در بیان فطرت خدای عز و جل خلائق را بر توحید 585
- اشاره 585
- 53- باب فطره الله عز و جل الخلق علی التوحید 585
- حدیث 3 586
- حدیث 4 587
- حدیث 5 587
- حدیث 6 587
- حدیث 7 588
- حدیث 8 588
- حدیث 9 589
- حدیث 10 591
- 54- باب البداء 591
- اشاره 591
- «باب پنجاه و چهارم» بر بیان بداء و بداء بر وزن سلام بمعنی ظاهر شدن چیزیست که بیش از آن پوشیده و پنهان باشد و آن بر خدا روا نیست 591
- حدیث 1 592
1- النسخ فی ضبط أسماء رجال هذا الحدیث و ألقابهم و کناهم مختلفه کثیرا، ترکنا ذکر الاختلاف لقله الجدوی فانهم أو أکثرهم من العامّه، و الحدیث مذکور بسند آخر فی الباب الثامن و العشرین فی موضعین.
2- أی ربّنا تبارک و تعالی کائن بحقیقه الکینونه بلا أن یکون له کینونه زائده علی ذاته.
3- أی هو غایه کل شی ء و لا غایه له ینتهی إلیها، و حاصل کلامه علیه السّلام أنّه تعالی لا یتصف بمتی و لا بلوازمه من کونه ذا مبدإ و منتهی لان ذلک ینافی الربوبیه الکبری بل الأشیاء کلها حتی الزمان تبتدأ منه و تنتهی إلیه، هو الأول و الآخر.
حدیث 34
34- أَخْبَرَنِی أَبُو الْعَبَّاسِ الْفَضْلُ بْنُ الْفَضْلِ بْنِ الْعَبَّاسِ الْکِنْدِیُّ فِیمَا أَجَازَهُ لِی بِهَمَدَانَ سَنَهَ أَرْبَعٍ وَ خَمْسِینَ وَ ثَلَاثِمِائَهٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سَهْلٍ یَعْنِی الْعَطَّارَ الْبَغْدَادِیَّ لَفْظاً مِنْ کِتَابِهِ سَنَهَ خَمْسٍ وَ ثَلَاثِمِائَهٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْبَلَوِیُّ قَالَ حَدَّثَنِی عُمَارَهُ بْنُ زَیْدٍ قَالَ حَدَّثَنِی عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْعَلَاءِ (1) قَالَ حَدَّثَنِی صَالِحُ بْنُ سُبَیْعٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ صَعْصَعَهَ بْنِ صُوحَانَ(2) قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِی الْمُعْتَمِرِ مُسْلِمِ بْنِ أَوْسٍ قَالَ: حَضَرْتُ مَجْلِسَ عَلِیٍّ ع فِی جَامِعِ الْکُوفَهِ فَقَامَ إِلَیْهِ رَجُلٌ مُصْفَرُّ اللَّوْنِ کَأَنَّهُ مِنْ مُتَهَوِّدَهِ الْیَمَنِ فَقَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ صِفْ لَنَا خَالِقَکَ وَ انْعَتْهُ لَنَا کَأَنَّا نَرَاهُ وَ نَنْظُرُ إِلَیْهِ فَسَبَّحَ عَلِیٌّ ع رَبَّهُ وَ عَظَّمَهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هُوَ أَوَّلٌ بِلَا بَدِی ءٍ مِمَّا(3)