- مقدمه 1
- پیشگفتار 3
- عصمت اهل بیت علیهم السلام 12
- فصل اول: بررسی آیه تطهیر 17
- اشاره 17
- 1. اهمیت آیه تطهیر 18
- اشاره 19
- 2. مفردات آیه تطهیر 19
- 3. دیدگاه عالمان شیعه و خاستگاه آن 43
- 4. دیدگاه علماء اهل سنت و سرچشمه اختلاف 44
- 5. خلاصه و نتیجه گیری 55
- 6. چگونگی تعمیم آیه تطهیر به معصومان دیگر 64
- 7. نگاهی به شخصیت عکرمه و بررسی حدیث او 65
- اشاره 65
- فصل دوم: بررسی شعر شاعران عرب پیرامون آیه تطهیر 69
- اشاره 69
- 1. نگرشی بر پیشینه و جایگاه رفیع شعر 70
- اشاره 83
- 2. تطهیریه های قرن دوم تا عصر حدیث توأم با شرح حال شاعران 83
- شاعر: عبدی 84
- اشاره 84
- شعرِ عبدی 85
- شاعر: سید حمیری 87
- شعر: سید حمیری 99
- شعرِ ذکوان 111
- شاعر: ذکوان 111
- شاعر: ابونُواس 113
- شعرِ ابونُواس 116
- شاعر: محمد بن ادریس شافعی 118
- اشاره 118
- شعرِ شافعی: 120
- شاعر: دیک الجّن 124
- شعرِ دیک الجن: 125
- شاعر: دِعبِل خُزاعی 127
- شعرِ دعبل: 130
- شاعر: وامق نصرانی 132
- شعرِ وامق نصرانی: 133
- اشاره 135
- شاعر: عَونی 135
- شعرِ عونی: 136
- شاعر: ابن علویّه 139
- شعرِ ابن علویه: 140
- شاعر: ابن دُرَید 141
- شعرِ ابن دُرید: 143
- شاعر: صنوبری 144
- شعرِ صنوبری: 145
- شاعر: ابوفِراس 146
- شعرِ ابوفِراس: 149
- شاعر: ابن هانی 152
- شعرِ ابن هانی: 154
- شاعر: ناشی ء صغیر 155
- شعرِ ناشئ صغیر: 158
- شعرِ سوسی: 160
- شاعر: سوسی 160
- شاعر: بِشْنَوی 161
- شعرِ بِشنَوی: 162
- شاعر: صاحب بن عباد 165
- شعر صاحب بن عباد: 172
- شاعر: موصلی 174
- شعرِ موصلی: 174
- شاعر: عبدی 175
- شعر عبدی 176
- اشاره 180
- شعرِ نصر بن منتصر: 181
- شاعر: نصر بن منتصر 181
- شعرِ ابن صباح 182
- شاعر: ابن صباح 182
- شاعر: ابوعلی ضریر 184
- شعرِ ابوعلیِ ضریر: 184
- شاعر: موسوی 186
- شعرِ موسوی: 186
- اشاره 187
- شاعر: خطیب حَصْکَفی 187
- شعرِ خطیب حَصْکَفی: 188
- شاعر: ابن عودی نیلی 189
- شعرِ ابن عودی: 190
- شاعر: ابن رُزّیک 192
- شعرِ ابن رُزّیک: 194
- شاعر: اخطب خوارزم 196
- شعرِ اخطب خوارزم: 197
- اشاره 201
- شاعر: منصور بالله 201
- شعرِ منصور بالله: 201
- شاعر: ابن طلحه شافعی 204
- شعرِ ابن طلحه شافعی: 207
- شاعر: ابن ابی الحدید 210
- شعرِ ابن ابی الحدید: 210
- شعرِ یمنی: 212
- شاعر: منصور بالله یمنی 212
- شعرِ شمس الدین حِلّی: 214
- شاعر: شمس الدین حِلّی 214
- شاعر: اِربِلی 216
- شعرِ اربلی: 218
- اشاره 220
- شاعر: ابن سَرایا 220
- شعرِ ابن سَرایا: 221
- شاعر: مُقْری 223
- شعرِ مُقری: 223
- اشاره 225
- شاعر: ابن صبّاغ مالکی 225
- شعرِ ابن صباغ مالکی 228
- شاعر: کفعمی 230
- شعرِ کفعمی 230
- شعرِ ابن معتوق: 232
- شاعر: ابن معتوق 232
- شعرِ مُقری کاظمی: 235
- شاعر: مُقری کاظمی 235
- اشاره 235
- شاعر: آخوند مسیحا 238
- شعرِ آخوند مسیحا: 239
- شاعر: حَضرمی 241
- شعرِ حَضْرَمی: 241
- اشاره 243
- شاعر: شافعیِ عسیری 243
- شعرِ شافعیِ عَسیری: 244
- شعرِ ابن جُبَیر: 247
- شاعر: ابن جُبَیر 247
- شعرِ ساعاتی: 248
- شاعر: ساعاتی 248
- منابع 250
- چکیده: 261
- خلاصه الرساله 262
شاعر: ابونُواس
حسن بن هانی بن عبدالاول بن صباح حَکَمی معروف به ابونواس، شاعر شهیر قرن دوم است. «حَکَمی» نسبت او به قبیله بزرگی در یمن می باشد(1) و در نَسَب او اختلاف است.(2) کنیه او ابتدا «ابوعلی»(3) و سپس ابونواس بود. در مورد اینکه چرا به او ابونواس گفته اند دو قول هست. یکی اینکه این کلمه برگرفته از ناسْ الشی ءُ = تَحَرَّکَ می باشد. و به سبب دو موی بافته شده است که بر شانه های وی آویزان بوده و حرکت می کرد.(4) دیگر آنکه استادش «خلف احمر»، به او گفت تو از یمن هستی و باید اسمی از ملوک یمن داشته باشی. از آنجا که ملوک یمن به «اَلاَذواء» معروفند، زیرا نام همه ایشان با «ذو» شروع می شود، استاد برای او «ذونواس» را برگزید و به «ابونواس» تغییر داد.(5)
پدر ابونواس، شامی(6) و از اهل دمشق(7) و از سپاهیان «مروان بن محمد» بود.(8) وی به اهواز رفته زنی از اهل آنجا گرفت(9) و ابونواس در اهواز به دنیا آمد(10) وقتی 6 ساله شد پدرش از دنیا رفت(11) و مادرش او را به بصره آورد و همانجا بزرگ شد.(12)
1- النجوم الزهره، ج 2/156؛ ادباءالعرب، ج 2/60.
2- ادباءالعرب، ج 2/60.
3- طبقات الشعراء ص 227؛ النجوم الزاهره، ج 2/156؛ ادباءالعرب، ج 2/61.
4- اِکمال ابن ماکولا، ج 7/302؛ تاریخ مدینه دمشق، ج 13/407؛ سیر اعلام النبلاء، ج 9/380؛ النجوم الزهراه، ج 2/156؛ اعیان الشیعه، ج 5/333؛ ادباءالعرب، ج 2/61.
5- ادباءالعرب، ج 2/61.
6- ادباءالعرب، ج 2/60.
7- الاعلام، ج 2/225 به نقل از تاریخ ابن عساکر.
8- طبقات الشعرا، ص 227؛ وفیات الاعیان، ج 2/95؛ الاعلام، ج 2/225.
9- وفیات الاعیان، ج 2/95؛ الاعلام، ج 2/225.
10- وفیات الاعیان، ج 2/95؛ الاعلام، ج 2/225؛ معجم المؤلفین، ج 1/596؛ المجانی الحدیثه ج 3/43.
11- طبقات الشعراء، ص 227؛ ادباءالعرب، ج 2/61.
12- طبقات الشعراء، ص 228؛ معجم المؤلفین، ج 1/596.