آیه تطهیر در آیینه شعر عرب صفحه 118

اشاره

اینک به شاعران قرن سوم و تطهیریه های آنان می پردازیم.

شاعر: محمد بن ادریس شافعی

ابوعبدالله محمد بن ادریس بن عباس بن عثمان بن شافع، هاشمی قرشی مطلّبی حجازی مکّی از بزرگان قرن دوم است. امام شافعی، از نسل عبدالمطلب، جدِّ پیامبر، و یکی از ائمه چهارگانه اهل سنت است که همه شافعی مذهبان منتسب به او می باشند. وی در سال 150 هجری(1) درست هم زمان با روز مرگ «ابوحنیفه» امام حنفی مذهبان، در غزه فلسطین چشم به جهان گشود.(2) هنوز کودکی بیش نبود که پدرش از دنیا رفت(3) و مادرش او را که 2 ساله بود به مکه برد و همانجا بزرگ شد.(4) قرآن را نزد سفیان بن عُیینه فرا گرفت(5) و 7 ساله بود که همه قرآن را حفظ کرد.(6) در علم لغت و شعر و ادبیات و ایام عرب تبحر یافت و سپس به مدینه رفته، «موطّا» را نزد نویسنده اش «مالک بن انس» یکی دیگر از ائمه چهارگانه اهل سنت، حفظ کرد.(7) شافعی خود می گوید: «یکی از پسرعموهایم به من گفت: حیف است تو با این همه آگاهی از علوم عرب، فقه یاد نگیری. گفتم: از چه کسی فرا بگیرم؟ گفت: «مالک بن انس» اکنون بزرگ مسلمانان است. پس نزد مالک رفته و در 9 شب موطّا را حفظ کردم».(8) این، در حالی بود که10 سال بیشتر نداشت.(9) سپس به بغداد رفته، دو سال آنجا ماند و چند کتاب تصنیف کرد.(10) شافعی در سال 199 پس از بازگشت به مکه، به مصر سفر کرده کتابهایی نوشت و تا آخر عمر همان

1- در معجم الادباء، جزء 17/282 و طبقات الشافعیه اسنوی، ج 1/18 بطور مفصل شرح حال او آمده.
2- الاعلام، ج 6/26؛ معجم المؤلفین، ج 3/116.
3- البدایه و النهایه، ج 10/263.
4- معجم الادباء، جزء 17/282؛ الاعلام، ج 6/26؛ معجم المؤلفین، 3/116.
5- معجم المؤلفین، ج 3/116.
6- البدایه و النهایه، ج 10/263.
7- معجم المؤمنین، ج 3/116.
8- معجم الادباء، جزء 17/284.
9- البدایه و النهایه، ج 10/263.
10- معجم المؤلفین، ج 3/116.