- مقدمه 1
- پیشگفتار 3
- عصمت اهل بیت علیهم السلام 12
- فصل اول: بررسی آیه تطهیر 17
- اشاره 17
- 1. اهمیت آیه تطهیر 18
- اشاره 19
- 2. مفردات آیه تطهیر 19
- 3. دیدگاه عالمان شیعه و خاستگاه آن 43
- 4. دیدگاه علماء اهل سنت و سرچشمه اختلاف 44
- 5. خلاصه و نتیجه گیری 55
- 6. چگونگی تعمیم آیه تطهیر به معصومان دیگر 64
- 7. نگاهی به شخصیت عکرمه و بررسی حدیث او 65
- اشاره 65
- فصل دوم: بررسی شعر شاعران عرب پیرامون آیه تطهیر 69
- اشاره 69
- 1. نگرشی بر پیشینه و جایگاه رفیع شعر 70
- 2. تطهیریه های قرن دوم تا عصر حدیث توأم با شرح حال شاعران 83
- اشاره 83
- شاعر: عبدی 84
- اشاره 84
- شعرِ عبدی 85
- شاعر: سید حمیری 87
- شعر: سید حمیری 99
- شعرِ ذکوان 111
- شاعر: ذکوان 111
- شاعر: ابونُواس 113
- شعرِ ابونُواس 116
- شاعر: محمد بن ادریس شافعی 118
- اشاره 118
- شعرِ شافعی: 120
- شاعر: دیک الجّن 124
- شعرِ دیک الجن: 125
- شاعر: دِعبِل خُزاعی 127
- شعرِ دعبل: 130
- شاعر: وامق نصرانی 132
- شعرِ وامق نصرانی: 133
- اشاره 135
- شاعر: عَونی 135
- شعرِ عونی: 136
- شاعر: ابن علویّه 139
- شعرِ ابن علویه: 140
- شاعر: ابن دُرَید 141
- شعرِ ابن دُرید: 143
- شاعر: صنوبری 144
- شعرِ صنوبری: 145
- شاعر: ابوفِراس 146
- شعرِ ابوفِراس: 149
- شاعر: ابن هانی 152
- شعرِ ابن هانی: 154
- شاعر: ناشی ء صغیر 155
- شعرِ ناشئ صغیر: 158
- شعرِ سوسی: 160
- شاعر: سوسی 160
- شاعر: بِشْنَوی 161
- شعرِ بِشنَوی: 162
- شاعر: صاحب بن عباد 165
- شعر صاحب بن عباد: 172
- شعرِ موصلی: 174
- شاعر: موصلی 174
- شاعر: عبدی 175
- شعر عبدی 176
- اشاره 180
- شاعر: نصر بن منتصر 181
- شعرِ نصر بن منتصر: 181
- شعرِ ابن صباح 182
- شاعر: ابن صباح 182
- شاعر: ابوعلی ضریر 184
- شعرِ ابوعلیِ ضریر: 184
- شعرِ موسوی: 186
- شاعر: موسوی 186
- شاعر: خطیب حَصْکَفی 187
- اشاره 187
- شعرِ خطیب حَصْکَفی: 188
- شاعر: ابن عودی نیلی 189
- شعرِ ابن عودی: 190
- شاعر: ابن رُزّیک 192
- شعرِ ابن رُزّیک: 194
- شاعر: اخطب خوارزم 196
- شعرِ اخطب خوارزم: 197
- شعرِ منصور بالله: 201
- اشاره 201
- شاعر: منصور بالله 201
- شاعر: ابن طلحه شافعی 204
- شعرِ ابن طلحه شافعی: 207
- شاعر: ابن ابی الحدید 210
- شعرِ ابن ابی الحدید: 210
- شعرِ یمنی: 212
- شاعر: منصور بالله یمنی 212
- شعرِ شمس الدین حِلّی: 214
- شاعر: شمس الدین حِلّی 214
- شاعر: اِربِلی 216
- شعرِ اربلی: 218
- شاعر: ابن سَرایا 220
- اشاره 220
- شعرِ ابن سَرایا: 221
- شعرِ مُقری: 223
- شاعر: مُقْری 223
- اشاره 225
- شاعر: ابن صبّاغ مالکی 225
- شعرِ ابن صباغ مالکی 228
- شاعر: کفعمی 230
- شعرِ کفعمی 230
- شعرِ ابن معتوق: 232
- شاعر: ابن معتوق 232
- شعرِ مُقری کاظمی: 235
- شاعر: مُقری کاظمی 235
- اشاره 235
- شاعر: آخوند مسیحا 238
- شعرِ آخوند مسیحا: 239
- شعرِ حَضْرَمی: 241
- شاعر: حَضرمی 241
- اشاره 243
- شاعر: شافعیِ عسیری 243
- شعرِ شافعیِ عَسیری: 244
- شعرِ ابن جُبَیر: 247
- شاعر: ابن جُبَیر 247
- شعرِ ساعاتی: 248
- شاعر: ساعاتی 248
- منابع 250
- چکیده: 261
- خلاصه الرساله 262
شاعر: وامق نصرانی
بقراط بن اشوط وامق ارمینی نصرانی، از سردارانِ جنگی ارامنه و بزرگ ایشان است. در قرن سوم امارت مسیحیان به دست او بوده است. ابن شهر آشوب در «معالم العلماء» او را از مداحَانِ میانه رو و غیر متعصب اهل بیت می شمارد. ماجراهای او در زمان متوکل عباسی، در تاریخ یعقوبی و «الکامل» ابن اثیر آمده است. شاید به نظر عجیب بیاید که یک فرد مسیحی مدح و ثنای امیرمؤمنان (ع) کند، بااینکه مسیحیان اساساً به اسلام معتقد نیستند تا چه رسد به خلافت اسلامی، و اینکه چه کسی صلاحیتِ خلیفه شدن دارد! ولی عجیب نیست زیرا انسان، کمال طلب است و علمِ بسیار و نفسِ کریم و فضائل غیرقابلِ شمارش امیرالمؤمنین علی(ع) همه را به تحسین وا می دارد. گویا سفارش رسول اللّه (ص) به محبتِ علی(ع) به گوش همگان رسیده است.
جواب تعجب ما را شاعر مسیحی دیگری بنام ابن اسحاق موصلی نصرانی چنین می دهد:
عَدیٌّ و تَیمٌ لا اُحاوِلُ ذکرَها بسوءٍ و لکِنّی مُحِبٌ لِهاشمِ
یِقولون: ما بالَ النّصاری تُحِبُّهُمْ وَ اَهلُ النُهی مِن اَعرُبٍ و اَعاجمِ؟
فَقُلتُ لَهم: اِنّی َلاَحْسَبُ حُبَّهم سَری فی قلوبِ الخَلقِ حَتّی البَهائمِ(1)
من قبیله عدی و تیم (قبیله ابوبکر و عمر) را به بدی یاد نمی کنم ولی دوستدار بنی هاشم هستم. می گویند مسیحیان را چه رسد به دوستی ایشان؟ امّا من جواب می دهم که گویا محبت ایشان در قلبِ همه مخلوقات، حتی چهارپایان هم وارد شده است.
علامه امینی می گوید: «بسیاری از یهود و نصاری در مدح پیامبر و وصی او کتاب نوشته اند». وی سپس 30 نفر از ایشان را نام می برد.(2)
اگراسحاق موصلی درباره «تیم وعدی» بد نمی گوید ولی شاعر مترجَم ما، وامق،
1- الغدیر، ج 3/8.
2- الغدیر، ج 3/5.