آیه تطهیر در آیینه شعر عرب صفحه 146

شاعر: ابوفِراس

حارث بن سعید بن حمدان بن حَمدون تَغْلِبی حمدانی، مشهور به «ابوفراس» فارس میدان عقل و فراست و شجاعت و ریاست و قلم و ادب است.(1) «فِراس» از اسماء شیر است که به سبب شجاعت، این کنیه را بر شاعر گذاشته اند.(2)

ابوفراس شهریار بلاغت و خداوندگار ادب، از اعیان و رجال سیاسی شیعه است که در قرن چهارم شهید شد.(3) وی در سال 320 یا 321 در «منبج» به دنیا آمد.(4) از شعرش برمی آید که مادرش یا یکی از جده هایش رومی بوده اند.(5) حارث سه ساله بود که پدرش کشته شد و او با کفالت مادر(6) و در خاندانی عرب که بیشتر افراد آن امیر و سلطان بودند رشد کرد.(7) نسب او از طرف پدر به خاندان تَغْلِب و از طرف مادر به تمیم می رسد.(8) ابوفراس پسرعموی ناصرالدوله و سیف الدوله، دو پسر حمدان بود، و (9) لذا در حکومت سیف الدوله، از منبج به شام رفته و در رکاب امیر، چندین بار با رومیان جنگید و بسیار مشهور شد.(10) سیف الدوله بسیار به ابوفراس توجه داشته، از محاسن و فضایل او درشگفت بود و بیش از همه احترامش می کرد،(11) و به قدری به او علاقمند بود که در جنگ ها او را بر دیگران ترجیح داده به دنبال خود می برد و نیز به او امارت داد.(12)

1- الکنی و الالقاب، ج 1/136.
2- شذرات الذهب، ج 3/25؛ اعیان الشیعه، ج 4/307.
3- شهداء الفضیله، شهیدان قرن چهارم.
4- تهذیب ابن عساکر، ج 3/442؛ اعیان الشیعه، ج 4/307.
5- اعیان الشیعه، ج 4/307.
6- ادباءالعرب، ج 2/363.
7- اعیان الشیعه، ج 4/308.
8- ادباءالعرب، ج 2/363.
9- یتیمه الدهر، ج 1/57؛ وفیات الاعیان، ج 2/58؛ دائره المعارف بطرس بستانی، ج 2/300؛ الاعلام، ج 2/155.
10- الغدیر، ج 3/406.
11- دائره المعارف بطرس بستانی، ج 2/300؛ اعیان الشیعه، ج 4/309؛ ادباءالعرب، ج 2/363.
12- الاعلام، ج 2/155؛ ادباءالعرب، ج 2/363؛ الغدیر، ج 3/406.