آیه تطهیر در آیینه شعر عرب صفحه 155

شاعر: ناشی ء صغیر

ابوالحسن علی بن عبدالله بن وصیف بغدادی معروف به حلاّ، ملقب به «ناشی ء صغیر» از پیشتازان شیعه و محدثین و متکلمین و فقها و شعرای امامیه است. وی از نوابغ علم کلام و از ادیبان هنرور بود که توانایی او در سنجش شعر سرآمدِ اقران می باشد. لقب او، ناشی ء، به معنای «نوپرداز» است و به کس گفته می شود که در یکی از فنون شعری، نوآوری کرده و آن را بپروراند.(1) وی را «ناشی ء صغیر» در مقابل «ناشی کبیر» می خوانند که لقب ابوالعباس عبدالله بن محمد ناشی انباری، از شعرای طبقه ابن رومی و بُحتری می باشد.(2)

ولادت ناشی صغیر در سال 271 در محله «باب الطاق» بغداد است(3) . شغل پدرش، عبدالله، عطاری بود(4) و ناشی با او در دکان بزرگ شده و به حلاء معروف شد، زیرا در ساختن مس، روش بدیعی داشت.(5)

ناشی در علم کلام صاحب نظر بود و آنرا از «اسماعیل بن علی بن نوبخت» که از بزرگان متکلمین شیعه است، فراگرفت.(6) حَمَوی گوید: ناشی معتقد به امامت اهل بیت علیهم السلام بود و با سبک زیبایی در این زمینه مناظره می کرد و عمرش را در ثنای ایشان سپری نمود و به دوستی آنان شهرت یافت.(7) کتابی هم درباره «امامت» به او نسبت داده اند.(8)

اگرچه شاعر مزبور، در مدح خلفا و امراء مثل «الراضی بالله» و «کافور اخشیدی» سروده هایی دارد، ولی اکثر اشعارش در مدح اهل بیت اطهار است و به قول صفدی

1- لسان المیزان، ج 5/49؛ شهداء الفضیله، شهیدان قرن چهارم؛ ج 4/28؛ معجم المؤلفین؛ ج 2/470.
2- وفیات الاعیان، ج 3/91.
3- لسان المیزان، ج 5/49؛ الغدیر، ج 4/32؛ شهداء الفضیله، همان؛ الاعلام، ج 4/304.
4- معجم الادباء، جزء 13/280، وفیات الاعیان، ج 3/369؛ الاعلام، ج 4/304.
5- وفیات الاعیان، ج 3/369؛ لسان المیزان، ج 5/49؛ الغدیر، ج 4/28؛ الاعلام، ج 4/304.
6- وفیات الاعیان، ج 3/369؛ الغدیر، ج 4/29.
7- معجم الادباء، جزء 13/282؛ الغدیر، ج 4/29.
8- معجم الادباء ج 13/282؛ الغدیر، ج 4/29؛ الاعلام، ج 4/304؛ معجم المؤلفین، ج 2/470.