- مقدمه 1
- پیشگفتار 3
- عصمت اهل بیت علیهم السلام 12
- فصل اول: بررسی آیه تطهیر 17
- اشاره 17
- 1. اهمیت آیه تطهیر 18
- اشاره 19
- 2. مفردات آیه تطهیر 19
- 3. دیدگاه عالمان شیعه و خاستگاه آن 43
- 4. دیدگاه علماء اهل سنت و سرچشمه اختلاف 44
- 5. خلاصه و نتیجه گیری 55
- 6. چگونگی تعمیم آیه تطهیر به معصومان دیگر 64
- 7. نگاهی به شخصیت عکرمه و بررسی حدیث او 65
- اشاره 65
- فصل دوم: بررسی شعر شاعران عرب پیرامون آیه تطهیر 69
- اشاره 69
- 1. نگرشی بر پیشینه و جایگاه رفیع شعر 70
- 2. تطهیریه های قرن دوم تا عصر حدیث توأم با شرح حال شاعران 83
- اشاره 83
- شاعر: عبدی 84
- اشاره 84
- شعرِ عبدی 85
- شاعر: سید حمیری 87
- شعر: سید حمیری 99
- شاعر: ذکوان 111
- شعرِ ذکوان 111
- شاعر: ابونُواس 113
- شعرِ ابونُواس 116
- اشاره 118
- شاعر: محمد بن ادریس شافعی 118
- شعرِ شافعی: 120
- شاعر: دیک الجّن 124
- شعرِ دیک الجن: 125
- شاعر: دِعبِل خُزاعی 127
- شعرِ دعبل: 130
- شاعر: وامق نصرانی 132
- شعرِ وامق نصرانی: 133
- اشاره 135
- شاعر: عَونی 135
- شعرِ عونی: 136
- شاعر: ابن علویّه 139
- شعرِ ابن علویه: 140
- شاعر: ابن دُرَید 141
- شعرِ ابن دُرید: 143
- شاعر: صنوبری 144
- شعرِ صنوبری: 145
- شاعر: ابوفِراس 146
- شعرِ ابوفِراس: 149
- شاعر: ابن هانی 152
- شعرِ ابن هانی: 154
- شاعر: ناشی ء صغیر 155
- شعرِ ناشئ صغیر: 158
- شاعر: سوسی 160
- شعرِ سوسی: 160
- شاعر: بِشْنَوی 161
- شعرِ بِشنَوی: 162
- شاعر: صاحب بن عباد 165
- شعر صاحب بن عباد: 172
- شعرِ موصلی: 174
- شاعر: موصلی 174
- شاعر: عبدی 175
- شعر عبدی 176
- اشاره 180
- شاعر: نصر بن منتصر 181
- شعرِ نصر بن منتصر: 181
- شاعر: ابن صباح 182
- شعرِ ابن صباح 182
- شاعر: ابوعلی ضریر 184
- شعرِ ابوعلیِ ضریر: 184
- شاعر: موسوی 186
- شعرِ موسوی: 186
- اشاره 187
- شاعر: خطیب حَصْکَفی 187
- شعرِ خطیب حَصْکَفی: 188
- شاعر: ابن عودی نیلی 189
- شعرِ ابن عودی: 190
- شاعر: ابن رُزّیک 192
- شعرِ ابن رُزّیک: 194
- شاعر: اخطب خوارزم 196
- شعرِ اخطب خوارزم: 197
- اشاره 201
- شاعر: منصور بالله 201
- شعرِ منصور بالله: 201
- شاعر: ابن طلحه شافعی 204
- شعرِ ابن طلحه شافعی: 207
- شاعر: ابن ابی الحدید 210
- شعرِ ابن ابی الحدید: 210
- شاعر: منصور بالله یمنی 212
- شعرِ یمنی: 212
- شعرِ شمس الدین حِلّی: 214
- شاعر: شمس الدین حِلّی 214
- شاعر: اِربِلی 216
- شعرِ اربلی: 218
- شاعر: ابن سَرایا 220
- اشاره 220
- شعرِ ابن سَرایا: 221
- شعرِ مُقری: 223
- شاعر: مُقْری 223
- اشاره 225
- شاعر: ابن صبّاغ مالکی 225
- شعرِ ابن صباغ مالکی 228
- شعرِ کفعمی 230
- شاعر: کفعمی 230
- شاعر: ابن معتوق 232
- شعرِ ابن معتوق: 232
- شعرِ مُقری کاظمی: 235
- شاعر: مُقری کاظمی 235
- اشاره 235
- شاعر: آخوند مسیحا 238
- شعرِ آخوند مسیحا: 239
- شعرِ حَضْرَمی: 241
- شاعر: حَضرمی 241
- اشاره 243
- شاعر: شافعیِ عسیری 243
- شعرِ شافعیِ عَسیری: 244
- شعرِ ابن جُبَیر: 247
- شاعر: ابن جُبَیر 247
- شعرِ ساعاتی: 248
- شاعر: ساعاتی 248
- منابع 250
- چکیده: 261
- خلاصه الرساله 262
نظم و نثر، به سبب خطبه های فراوان نیز مشهور آفاق شد،(1) بطوری که خطبه ها و رسائل زیبایی از او بجا ماند.(2) هم دیوان شعر و هم دیوان رسائل دارد.(3) حصکفی بعد از عمری طولانی که پیوسته به ریاست و جلالت گذشت،(4) در سال 551(5) یا 553(6) درگذشت.
شعرِ خطیب حَصْکَفی:
ابن شهرآشوب در چند مورد، اشعار او را آورده است. از جمله در شرح حال امام محمد تقی (ع) ابیاتی از او نقل کرده که به اصحاب عبا در آنها اشاره می کند:
اَحْبَبْتُ یاسین و طاسین وَ مَنْ یَلْزَمُ فی یاسین اَو طاسینا
سُفُنُ النَّجاهِ وَ المُناجاهِ وَ مَنْ آوی اِلیَ الفُلْکِ و طور سینا
وَ العِلمُ فِی الصّین وَلکِن کَشْفُهُ فِی قَصْدِهِمْ لا اَنْ تَرَوْنَ الصّینا
ذَروا الغَبا(7) فَاِنَّ اَصْحابَ العَبا هُمُ النَّبأ اِنْ شِئْتُمُالتَّبیینا...(8)
من یس و طس (یعنی پیامبر (ص) ) را و هرکس که ملازم و همراه ایشان باشد، را دوست دارم. آنهائی که سفینه های نجات و مناجات هستند و هرکس که با ایشان در کشتی نوح و طور سینا مأمن و مأوا گرفته است، همه را دوست دارم.
علم در چین است، امّا این خاندان، بدون آنکه چین را دیده باشند، علم نزد آنان است. نادانی را رها کن و اگر خواهان بیان آیات قرآن هستی، بدان که اصحاب عبا، همان نبأ و «خبر مهم» در (سوره نبأ) می باشند.
1- معجم الادباء جزء 20/18؛ انساب سمعانی، ج 2/227؛ الکنی و الالقاب، ج 2/181.
2- وفیات الاعیان، 6/210.
3- معجم الادباء، جزء 20/18.
4- وفیات الاعیان، ج 6/210؛ الکنی و الالقاب، ج 2/181.
5- معجم الادباء جزء 20/18؛ الکنی و الالقاب، ج 2/181.
6- وفیات الاعیان، ج 6/210؛ سمعانی وفات او را بعد از سال 551 ثبت کرده است. (انساب، ج 2/227) .
7- غَبا:شبهُ الغَبَرَهِ فی السماء یُقال: غَبِیَ عَن الامرِ غَباوهً. غَبِّی: کسی که زیرکی، به خرج نمی دهد. فلانٌ ذو غَباوهٍ: یعنی امور بر او پوشیده و مخفی است. غَباوه: مصدر، ضدِ فِطنه (لسان العرب، ج 10/16) .
8- مناقب ابن شهرآشوب، ج 4/430.