- مقدمه 1
- پیشگفتار 3
- عصمت اهل بیت علیهم السلام 12
- فصل اول: بررسی آیه تطهیر 17
- اشاره 17
- 1. اهمیت آیه تطهیر 18
- اشاره 19
- 2. مفردات آیه تطهیر 19
- 3. دیدگاه عالمان شیعه و خاستگاه آن 43
- 4. دیدگاه علماء اهل سنت و سرچشمه اختلاف 44
- 5. خلاصه و نتیجه گیری 55
- 6. چگونگی تعمیم آیه تطهیر به معصومان دیگر 64
- 7. نگاهی به شخصیت عکرمه و بررسی حدیث او 65
- اشاره 65
- فصل دوم: بررسی شعر شاعران عرب پیرامون آیه تطهیر 69
- اشاره 69
- 1. نگرشی بر پیشینه و جایگاه رفیع شعر 70
- 2. تطهیریه های قرن دوم تا عصر حدیث توأم با شرح حال شاعران 83
- اشاره 83
- شاعر: عبدی 84
- اشاره 84
- شعرِ عبدی 85
- شاعر: سید حمیری 87
- شعر: سید حمیری 99
- شعرِ ذکوان 111
- شاعر: ذکوان 111
- شاعر: ابونُواس 113
- شعرِ ابونُواس 116
- شاعر: محمد بن ادریس شافعی 118
- اشاره 118
- شعرِ شافعی: 120
- شاعر: دیک الجّن 124
- شعرِ دیک الجن: 125
- شاعر: دِعبِل خُزاعی 127
- شعرِ دعبل: 130
- شاعر: وامق نصرانی 132
- شعرِ وامق نصرانی: 133
- اشاره 135
- شاعر: عَونی 135
- شعرِ عونی: 136
- شاعر: ابن علویّه 139
- شعرِ ابن علویه: 140
- شاعر: ابن دُرَید 141
- شعرِ ابن دُرید: 143
- شاعر: صنوبری 144
- شعرِ صنوبری: 145
- شاعر: ابوفِراس 146
- شعرِ ابوفِراس: 149
- شاعر: ابن هانی 152
- شعرِ ابن هانی: 154
- شاعر: ناشی ء صغیر 155
- شعرِ ناشئ صغیر: 158
- شاعر: سوسی 160
- شعرِ سوسی: 160
- شاعر: بِشْنَوی 161
- شعرِ بِشنَوی: 162
- شاعر: صاحب بن عباد 165
- شعر صاحب بن عباد: 172
- شعرِ موصلی: 174
- شاعر: موصلی 174
- شاعر: عبدی 175
- شعر عبدی 176
- اشاره 180
- شاعر: نصر بن منتصر 181
- شعرِ نصر بن منتصر: 181
- شعرِ ابن صباح 182
- شاعر: ابن صباح 182
- شعرِ ابوعلیِ ضریر: 184
- شاعر: ابوعلی ضریر 184
- شعرِ موسوی: 186
- شاعر: موسوی 186
- شاعر: خطیب حَصْکَفی 187
- اشاره 187
- شعرِ خطیب حَصْکَفی: 188
- شاعر: ابن عودی نیلی 189
- شعرِ ابن عودی: 190
- شاعر: ابن رُزّیک 192
- شعرِ ابن رُزّیک: 194
- شاعر: اخطب خوارزم 196
- شعرِ اخطب خوارزم: 197
- شاعر: منصور بالله 201
- شعرِ منصور بالله: 201
- اشاره 201
- شاعر: ابن طلحه شافعی 204
- شعرِ ابن طلحه شافعی: 207
- شعرِ ابن ابی الحدید: 210
- شاعر: ابن ابی الحدید 210
- شعرِ یمنی: 212
- شاعر: منصور بالله یمنی 212
- شعرِ شمس الدین حِلّی: 214
- شاعر: شمس الدین حِلّی 214
- شاعر: اِربِلی 216
- شعرِ اربلی: 218
- شاعر: ابن سَرایا 220
- اشاره 220
- شعرِ ابن سَرایا: 221
- شعرِ مُقری: 223
- شاعر: مُقْری 223
- اشاره 225
- شاعر: ابن صبّاغ مالکی 225
- شعرِ ابن صباغ مالکی 228
- شعرِ کفعمی 230
- شاعر: کفعمی 230
- شاعر: ابن معتوق 232
- شعرِ ابن معتوق: 232
- شعرِ مُقری کاظمی: 235
- شاعر: مُقری کاظمی 235
- اشاره 235
- شاعر: آخوند مسیحا 238
- شعرِ آخوند مسیحا: 239
- شاعر: حَضرمی 241
- شعرِ حَضْرَمی: 241
- شاعر: شافعیِ عسیری 243
- اشاره 243
- شعرِ شافعیِ عَسیری: 244
- شاعر: ابن جُبَیر 247
- شعرِ ابن جُبَیر: 247
- شعرِ ساعاتی: 248
- شاعر: ساعاتی 248
- منابع 250
- چکیده: 261
- خلاصه الرساله 262
شاعر: ابن طلحه شافعی
ابوسالم محمد بن طلحه بن محمد بن حسن قرشی عَدَوی نصیبینی شافعی ملقب به کمال الدین(1) می باشد. ولادت او روز عاشورا(2) سال 582 در قریه عُمَریّه(3) یا عمریّین(4) در نصیبَین(5) واقع شده است. از همین رو او را عمری و نصیبی یا نصیبینی(6) نامیده اند. بعضی به اشتباه پنداشته اند که دلیل منسوب شدن او به «عمری» انتسابش به عمر بن خطاب بوده(7) ، ولی چنین نیست، بلکه مراد آن است که وی در عمریه متولد شده است.(8)
ابن طلحه در نیشابور استماع حدیث کرده(9) و در حلب و دمشق به نقل احادیث مشغول بوده و در این امر، برجسته شده(10) و در دمشق در مدرسه امینیه سکنی گزیده است.(11) برای تحصیل علم به خراسان رفته(12) و چندین بار به مصر(13) و قاهره(14) سفر کرده است.
وی مردی فقیه و عارفی کامل و عالم به علم مذهب و اصول شده(15) و سپس خطیب دمشق در حلب(16) و مفتی مذهب شافعی گشته است. شخصی
1- طبقات الشافعیه اَسنَوی، شماره 1200.
2- المقفی الکبیر، ج 5/753.
3- طبقات الشافعیه ابن شهبه، ج 2/121؛ تاریخ اسلام ذهبی، وفیات سال 651 تا 660 ص 134.
4- المقفی الکبیر، ج 5/753.
5- شهرِ آبادی در بلاد جزیره در جاده قافله ها از موصل به شام بوده (معجم البلدان، ج 5/288) .
6- این اختلاف از منصرف بودن یا غیرمنصرف بودن نام شهر ناشی شده است (معجم البلدان، ج 5/288) .
7- طبقات الشافعیه ابن شَهبه، ج 2/121.
8- المقفی الکبیر، ج 5/754.
9- اعلام النبلاء فی علماء حلب الشَهباء ج 6/406.
10- طبقات الشافعیه سُبکی، ج 8/83.
11- طبقات الشافعیه اَسنَوی، شماره 1200.
12- تاریخ اسلام ذهبی، جلد مربوطه/134.
13- المقفی الکبیر، ج 5/753.
14- السلوک لمعرفه الدول و الملوک، ج 1/486.
15- تاریخ اسلام ذهبی، جلد مربوطه/134؛ الواغی بالوفیات، ج 3/176؛ مرآه الجنان، ج 4/99؛ البدایه و النهایه، ج 13/ 218؛ طبقات الشافعیه ابن شَهبه، ج 2/121.
16- عِقدالجمان، ج 1/94؛ السلوک لمعرفه الدول و الملوک، ج 1/486.