- پیش گفتار 1
- 2. مفهوم گناه در آموزه های دینی 6
- 1. مفهوم و اصطلاح گناه 6
- 3. آثار نیت بر اعمال 8
- 4. گناه و دین گریزی 11
- 5. محدوده پاداش و کیفر 13
- 6 . گناه؛ نوعی بیماری 14
- 7. تقسیم بندی گناهان 16
- اشاره 16
- ب) ناامیدی از رحمت خدا 17
- الف) شرک به خداوند 17
- ه_) کشتن انسان بی گناه 17
- ج) ایمنی از مکر (عذاب و مهلت) خدا 17
- د) عقوق والدین 17
- ز) خوردن مال یتیم 18
- ح) گریز از جنگ و جهاد 18
- ط) رباخواری 18
- ی) افسون و شعبده کردن و جدایی افکندن میان زن و شوهر 18
- و) نسبت دادن زنا به زنان پاک دامن 18
- ع) می گساری 19
- س) پوشاندن حق 19
- ن) نپرداختن زکات واجب 19
- ک) زنا 19
- ل) سوگند دروغ 19
- م) خیانت کردن در غنایم جنگی 19
- ص) پیمان شکنی و قطع رحم 20
- 8 . معیار شناخت گناهان کبیره 20
- ف) ترک نماز و دیگر واجبات الهی 20
- الف) پافشاری بر انجام گناهان صغیره 22
- 9. چگونگی تبدیل گناهان کوچک به گناهان بزرگ 22
- اشاره 22
- ب) کوچک شمردن و بی توجهی به گناه 23
- ج) تظاهر به گناه 24
- الف) نادانی 26
- 1. فرهنگی 26
- اشاره 26
- ج) تبلیغات گمراه کننده 28
- ب) پیروی از قوانین و سنّت های نادرست 28
- د) تقلید کورکورانه 29
- ه) نبودن الگوهای شایسته 31
- اشاره 31
- الف) شیوه گزینش همسر 31
- 2. خانوادگی 31
- ج) تربیت شایسته 32
- ب) عامل وراثتی 32
- د) خوراک حلال و حرام 33
- 3. اقتصادی 34
- اشاره 36
- 4. اجتماعی 36
- الف) محیط اجتماع 36
- ب) نبود شرم اجتماعی 38
- ج) رهبر فاسد و گمراه 40
- د) هم نشین بد 41
- ه) جلب رضایت عمومی و جوّزدگی 43
- الف) شکسته شدن کرامت و شخصیت انسانی 45
- 5. روانی و فردی 45
- ب) شهوت رانی 47
- ج) دنیاگرایی 48
- د) وسوسه های شیطانی 52
- اشاره 56
- 1. پی آمدهای دنیوی گناه 57
- الف) عذاب دنیایی 57
- اشاره 57
- ب) تغییر نعمت 62
- اشاره 64
- ج) کاهش عمر 64
- یک _ قطع رحم 65
- دو _ دروغ 68
- سه _ زنا 69
- چهار _ آزار پدر و مادر 71
- یک _ ترک نماز 72
- اشاره 72
- د) از بین رفتن برکت 72
- دو _ کم فروشی 73
- سه _ نپرداختن زکات 73
- شش _ خیانت 74
- پنج _ حرام خواری 74
- ه_) پرده دری 75
- اشاره 75
- یک _ شراب خواری 77
- دو _ قمار 79
- سه _ بیهوده گویی 80
- چهار _ عیب جویی 82
- 2. پی آمدهای معنوی گناه 86
- الف) تیرگی قلب 86
- ب) قطع ارتباط با خدا 87
- ج) مانع استجابت دعا 89
- د) انحراف عقیدتی 91
- ه) محروم ماندن از توفیق 97
- و) بی بهرگی از قرآن 97
- ز) مایه غضب الهی 97
- ط) گناه و کوردلی 98
- ح) عامل انحراف دیگران 98
- 3. پی آمدهای اخروی گناه 99
- ی) آتش جان 99
- 1. باور به حضور خدا 101
- 3. آگاهی از کرامت انسانی 104
- 4. معاد باوری 105
- 5. ایمان به عرضه اعمال به پیشوایان دینی 108
- 6 . خداترسی و یاد مرگ 108
- 7. پرهیز از هم نشینان بد 110
- 8 . پیروی از معصومین علیهم السلام 112
- 9. خویشتن داری و کنترل نفس 114
- اشاره 114
- الف) مشارطه 117
- ب) مراقبه 117
- ج) محاسبه 119
- د) معاتبه 123
- 10. نقش عبادت در کنترل گناهان 125
- 11. خانواده و بازدارندگی از گناه 126
- اشاره 128
- 1. گناه چشم 129
- اشاره 129
- نگاه نامشروع 132
- پی آمدهای فرو بستن چشم از گناه 134
- 2. دروغ 136
- 3. تهمت 138
- 4. غیبت 139
- 5. ریشخند کردن 140
- 6 . سوگند خوردن 141
- 7. شهوت حرام 142
- 9. خشم 146
- 10. کینه 148
- 11. بخل 149
- 12. احتکار 151
- 13. دنیادوستی 152
- 14. خیانت 154
- 15. شراب خواری 156
- 16. ناسزاگویی 158
- 17. اسراف 159
- 18. غِشّ 161
- 19. ربا 163
- 20. کبر 164
- 1. خواسته های انسانی 167
- 2. هواپرستی 170
- 3. پی آمدهای ترک هواپرستی 171
- 5. ضرورت تهذیب نفس 175
- 6 . راه های تهذیب نفس در حدیث 177
- 7. راه درمان هوای نفس 180
- 8 . اصلاح قلب؛ راهی برای گناه زدایی 183
- 9. پی آمدهای مبارزه با نفس 188
- 1. مبارزان با نفس 189
- ابن سیرین و تعبیر خواب 189
- فصل هفتم: حکایت ها 189
- ثروت خدادادی 191
- جوان پرهیزکار 192
- جوان عابد 193
- پوریای ولی و مبارزه با نفس 194
- آهنگر 195
- راهزن 197
- سرنوشت قاتل 199
- سرنوشت حجاج 199
- دشمنی با دوست 200
- اثر گناه 200
- انصاف آدمی 201
- نتیجه پرهیز از گناه 201
- ترس از گناه 202
- موعظه گناه کار 202
- گناه یا طلا 202
- ریزش گناهان 203
- گناهان کوچک 204
- بدترین عقوبت 204
- حجت های حق 205
- راه توبه 205
- یوسف و زلیخا 206
- مشق شب 206
- پس نوشت 207
- کتاب نامه 210
آن گاه که آدمی به آیات الهی ایمان داشته باشد و این ایمان در نهاد وی رسوخ کند، وی را از هرگونه گناه و کار بد باز می دارد و انسان، کوچک ترین اعمال خود را با در نظر گرفتن پاداش یا کیفر آن انجام خواهد داد.
5. ایمان به عرضه اعمال به پیشوایان دینی
یکی از عقاید اسلامی، عرضه اعمال بر پیشوایان دینی است. انسان وقتی بداند اعمالش بر امامش عرضه می شود، نسبت به اعمال خود بیشتر توجه و دقت می کند و می کوشد با ترک گناهان، رضایت و خشنودی آنان را به دست آورد. در قرآن مجید در این باره آمده است:
وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلی عالِمِ الْغَیْبِ وَ الشَّهادَهِ فَیُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ. (توبه: 105)
بگو عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را می بینند و به زودی به سوی کسی باز می گردید که پنهان و آشکار را می داند و شما را به آنچه عمل می کردید، خبر می دهد.
در روایت ها نیز به این مسئله اشاره شده و آمده است که اعمال نیک و بد انسان هر روز صبح بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آلهعرضه می شود و در برخی روایت های دیگر آمده است هر عصر پنج شنبه اعمال انسان بر پیشوایان دینی عرضه می گردد.(1)
6 . خداترسی و یاد مرگ
ترس از خدا و هراس از پی آمدهای گناه، آدمی را از ارتکاب گناهان باز می دارد، چنان که امام صادق علیه السلاممی فرماید:
1- [1] . اصول کافی، ج1، ص 219؛ میزان الحکمه، ج 7، ص 35؛ وسائل الشیعه، ج 11، ص 101.