معرفت معاد صفحه 115

نکته دوم : موقف «قیامت » معادل آخرت نیست ، بلکه آخرت اعم از قیامت است و قیامت یکی از مواقف آن است . همچنان که برزخ ، بهشت و جهنّم ، از دیگر مواقف آخرت هستند.

2 _ 15. سنجش دنیا و آخرت

پیشتر گفته شد که خلقت دنیا و آخرت ، همگی از «ماء بسیط» و مادّی است ، و مادّی بودن حقیقت عالم آخرت ، از بدیهیّات و قطعیّات قرآن مجید و روایات معصومان (علیهم السلام) است .

دنیا نشانه ای از آخرت و آخرت نشانه ای از دنیاست ، اما این دو، یکی نیستند. یکی از تفاوت های دنیا و آخرت در این است که با وجود مادّی بودن هر دو، مادّه آخرتی از تأثیری شدیدتر و نیرومندتر از دنیا برخوردار است . (1)و در برخی از

روایات به این موضوع اشاره شده است .

نیز، از مهمّترین تفاوت های نظام آفرینش دنیا و آخرت ، خالص تر بودن موادّ آخرتی است . در روایات اهل بیت (علیهم السلام) مادّه آفرینش ابدان شیعیان از مادّه «علّیّین »، وکافران و دشمنان اهل بیت (علیهم السلام) از «سجّین » است . اما در عالم دنیا، در هر دو گروه ناخالصی هایی از سجّین و علّیّین هست . یعنی در ابدان نیکان ، مخلوطی از سجّین ودر ابدان بدان ، مخلوطی از علّیّین وجود دارد. همین اختلاط موجب بروز برخی رفتارهای ناشایست در میان خوبان و بالعکس برخی از خصلت های نیکو در میان بدان شده است . در آخرت ، ناخالصی سجّینی از ابدان مؤمنان زدوده خواهد شد

و به صورت علّیّین خالص ، ارواح به آنان تعلّق گرفته و به زیباترین صورت تجدید حیات خواهند گردید؛ همان گونه مواد علّیّینی از ابدان بدان سلب خواهد شد، لذا ارواح به ابدان سجّینی خالص آنان تعلّق گرفته و به زشت ترین صورت تجدید حیات