معرفت معاد صفحه 147

20. فنای جهان

اشاره

یکی از مراحل جهان آخرت ، فاصله زمانی دو نفخه اوّل و دوم و فنای جهان است . فنا به معنای نیستی ، نابودی ، پایان و زوال است .

بنابر نصوص قرآنی ، نفخه اوّل موجب مرگ همگانی خواهد گردید. امیرمؤمنان علی (علیه السلام) حوادث پس از نفخه (اوّل ) را که همراه با مرگ انسانها و انهدام کیهان است ، چنین توصیف می فرماید :

و ینفخ فی الصور، فتزهق کلّ مهجه و تبکم کلّ لهجه و تذّل (تدکّ ) الشمّ الشوامخ والصمّ الرواسخ ، فیصیر صلدها سرابآ رقرقآ، و معهدها قاعآ سملقآ، فلا شفیع یشفع ، ولا حمیم ینفع ، ولا معذره تدفع ؛ (1)

در «صور» دمیده می شود، قلبها از کار می افتد، زبانها بند می آید، کوههای بلند و سنگهای محکم به هم خورد؛ آنچنان که قسمتهای سخت و محکم درهم ریخته ، نرم می شوند. جای آنها چنان صاف و هموار می گردد که گویا کوهی وجود نداشته است . در آن روز، نه شفیعی است که شفاعت کند و نه دوستی که سودی بخشد و نه عذر موجهی که کیفر را برطرف سازد.

حاصل نفخه اوّل ، فنا و مرگ همگانی است . و پس از این نفخه ، جهان به تمامی ،