معرفت معاد صفحه 195

میزان مستقل برای اشخاص ، هر شخص از چندین میزان برخوردار است؟ عقاید، اعمال و انواع افعال وی هرکدام با ترازوهای متعدّد سنجیده می شوند؟

پاسخ این احتمالات و کمیّت میزان روشن نیست . علّامه مجلسی ایمان اجمالی را در این مورد کافی می داند. یعنی وجود سنجش و میزان قطعی است ولی کمیّت آن نامعلوم است . (1)

4 _ 25. احوال گروهها در موقف میزان

در برخی از متون کلامی و تفسیری ، وضعیت مردمان در موقف میزان این چنین دسته بندی شده است  :

گروه اوّل کسانی هستند که برای آنها میزانی نصب نمی شود و وارد بهشت می شوند، و این تفضّلی از سوی خداوند بر آنان است . این گروه «اصحاب یمین » هستند که بر طریق حق استقامت نموده و از اولیای الهی شده اند. آنان از خدا و پیامبر و امامان راستین پیروی می کنند و در محبّت امیرمؤمنان و اهل بیتش  : استوارند.

برای گروه دوم نیز میزانی نصب نمی شود و داخل جهنّم می شوند. اینان اهل شرک و کفّار و رهبران گمراهی اند، زیرا عمل صالح ندارند که سنجش شود، چه آن که ایمان شرط صحّت عمل است . (فَلاَ نُقِیمُ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَزْناً)، (2)_روز قیامت سنجشی برای

آنان (کافران ) به پا نکنیم_. امام سجّاد (علیه السلام) فرموده است : انّ اهل الشرک لا ینصب لهم الموازین ؛ برای اهل شرک میزانی نصب نمی شود. (3)

برای گروه سوم و چهارم میزان نصب می شود. گروه سوم کسانی هستند که میزان عمل آنها سنگین است که به نصّ قرآن مجید اینان رستگارانند (فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوَازِینُهُ

1- مجمع البیان ، ج 4، ص 16؛ بحارالانوار، ج 7، ص 246؛ حقّ الیقین ، ص 429؛ کفایه الموحّدین ، ج 4، ص 305.
2- الکهف ، آیه 105.
3- کفایه الموحّدین ، ج 4، ص 307.