معرفت معاد صفحه 321

از گودترین مکان جهنّم (الدَّرْکِ الاَْسْفَلِ ) به عنوان جایگاه منافقان یاد شده است . (1)در

روایات نیز تعلّق طبقات مختلف خطاکاران به طبقات مختلف دوزخ بیان شده است . (2)

در حدیثی برای جهنّم هفت طبقه یا «دَرک » و انواع عذاب های حیرت آور _ از آتش سوزان و گزندگان خطرناک و خوردنی ها و نوشیدنی ها و لباس های ویژه دوزخی _ نقل شده است. این حدیث به شرح عذاب های مختلف هر یک از درکات جهنّم پرداخته است. (3)

درها: بنا به فرموده قرآن مجید: (لَهَا سَبْعَهُ أَبْوَابٍ )، (4)آن جهنّم را هفت در است .

در روایات معصومان نیز برای جهنّم هفت در ذکر شده است . (5)در قرآن مجید و

روایات معصومان (علیهم السلام) چگونگی ورود گروه های مختلف دوزخیان امّت های پیشین و امّت اسلامی از این درها بیان شده است . از جمله در یک روایت به شرح ورود فرعون ، هامان ، قارون ، مشرکان و کافران که هرگز به خدای تعالی ایمان نیاورده اند؛ بنی امیّه ، دشمنان اهل بیت (علیهم السلام) و جنگ کنندگان با آنان و کسانی که آنها را یاری نکرده اند پرداخته است . (6)

گفتنی است که طبقات و درهای جهنّم هفت تا است . از این رو در برخی آرا و منقولات ، ابواب هفتگانه با درکات و طبقات هفتگانه دوزخ ، یکسان شمرده شده است و این نظر نیازمند تحقیق است .

5 _ 38. ویژگی های جهنّم

اشاره

جهنّم ، موقف نهایی آخرت برای عقاب و کیفر است . این مکان از چنان ویژگی های

1- النساء، آیه 145.
2- الخصال ، ص 361.
3- تفسیر القمی ، ج 1، ص 376.
4- الحجر، آیه 44.
5- الخصال ، ص 361.
6- الخصال ، ص 361.