معرفت معاد صفحه 344

شده است که معاویه صاحب زنجیر بود. او فرعون این امّت است . (1)

گرزها: خداوند متعال فرموده است  :

(وَلَهُمْ مَقَامِعُ مِنْ حَدِیدٍ * کُلَّمَا أَرَادُوا أَنْ یَخْرُجُوا مِنْهَا مِنْ غَمٍّ أُعِیدُوا فِیهَا وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِیقِ )؛ (2)

و برای آنان گرزهایی آهنین است . هر بار بخواهند از شدّت غم و از آن (دوزخ ) بیرون روند، به آن جا بازشان گردانند و گویند که عذاب سوزان را بچشید.

از حضرت صادق (علیه السلام) روایت شده است هنگامی که دوزخیان خود را به بالای جهنّم می رسانند، پس چون به کنار آن رسیدند، فرشتگان گرزهای آهن بر سر ایشان می کوبند تا به قعر جهنّم برمی گردند. (3)

15 _ 38. سوختن در آب جوشان

یکی از عذاب های سخت دوزخ سوختن در آب جوشان است . در قرآن کریم آمده است :

(یُصَبُّ مِنْ فَوْقِ رُءُوسِهِمْ الْحَمِیمُ * یُصْهَرُ بِهِ مَا فِی بُطُونِهِمْ وَالْجُلُودُ)؛ (4)

از بالای  سرشان آب جوشان ریخته می شود. آنچه در درون دارند و پوست (بدن )شان بدان می گدازد.

امیرمؤمنان علی (علیه السلام) نیز فرموده است  :

و اعظم ما هنالک بلیّه نزول الحمیم ؛ (5)

بزرگ ترین بدبختی دوزخ ، باریدنِ آب جوشان است (6)و...

1- تفسیر شریف لاهیجی ، ج 4، ص 567.
2- الحجّ ، آیه 21 و 22.
3- تفسیر القمی ، ج 2، ص 88.
4- الحجّ ، آیه 19 و 20.
5- نهج البلاغه ، خطبه 83.
6- اصول دین در پرتو نهج البلاغه ، ص  69