معرفت معاد صفحه 47

در این رابطه خداوند می فرماید :

(وَحَشَرْنَاهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَداً)؛ (1)

آنان را گرد می آوریم و هیچ یک را فرو گذار نمی کنیم .

(رَبَّنَا إِنَّکَ جَامِعُ النَّاسِ لِیَوْمٍ لاَ رَیْبَ فِیهِ )؛ (2)

پروردگارا، به یقین ، تو در روزی که هیچ تردیدی در آن نیست ، گردآورنده (جمله ) مردمانی .

در تفسیر این آیه شریفه آمده است : اعتراف و اقرار به این حقیقت که «خداوند، تمامی خلائق را در روزی که تردیدی در آن نیست ، جمع خواهد کرد»، از حقایق اصیل قرآنی است که بر ایمان و گواهی آن اصرار شده است . (3)

امیرمؤمنان علی (علیه السلام) در توصیف بعث و حشر همگانی می فرماید :

حتّی اذا بلغ الکتاب اُجلهُ ، والأمر مقادیره ، وأَلحَق آخرالخلق بأوّله ، و جاء من امرِالله مایریده من تجدید خلقه ؛ (4)

و این وضع همچنان ادامه می یابد تا عمر جهان پایان گیرد و مقدّرات به انتها برسد و آخرین مخلوق به نخستین ملحق گردد _ همه بمیرند _ و فرمان خدا درباره تجدید خلقت صادر گردد.

2 _ 7. حشر فرشتگان و اجنّه

ملائکه در آخرت محشور شده و وارد بهشت می شوند. همچنین شیاطین و اجنّه در قیامت محشور خواهند شد تا کیفر یا پاداش اعمال خود را دریابند. (5)

1- الکهف ، آیه 47.
2- آل عمران ، آیه 9.
3- مناهج البیان (جزء سوم ): ص 148.
4- نهج البلاغه ، خطبه 109.
5- ر.ک : حقّ الیقین ، ص 423.