- مقدمه استاد انصاری بویراحمدی 1
- ضرورت شیعه شناسی 3
- جمعیت شناسی شیعیان 5
- مظلومیت شیعه 6
- اشاره 19
- پیدایش شیعه 21
- علل پیدایش شیعه 27
- اشاره 27
- الف. شخصیت بی همتای اهل بیت ^ 28
- اشاره 40
- ب. فرمان و تکلیف الهی 40
- 1. حدیث «یوم الدّار» 41
- 2. آیه «مودّت» 43
- 3. آیه «ولایت» 45
- 4. آیه «اولی الامر» 50
- 5. حدیث «منزلت» 55
- 7. حدیث «ثقلین» 56
- 8. احادیث «خلفای دوازده گانه» 58
- 9. آیه «تبلیغ»، و «اکمال دین» و حدیث «غدیر» 60
- اشاره 60
- خلاصه واقعه غدیر 60
- اشاره 71
- اشاره 72
- اشاره 73
- 1. شیعیان، بهترین مخلوقات خدایند: 73
- الف. فضایل شیعه در قرآن 73
- 3. اصحاب یمین شیعیان اند: 75
- 4. ملائکه الهی برای شیعیان استغفار می کنند: 76
- ب. فضایل شیعه در روایات 77
- اشاره 77
- 1. شیعیان علی (ع) رستگارانند: 77
- 2. پیامبر (ص) شفیع شیعیان علی در قیامت است: 78
- 3. شیعیان، وارد جهنم نمی شوند: 79
- 4. شیعیان در بهشت، در جایگاه و درجه اهل بیت (ع) قرار دارند: 79
- اشاره 82
- اشاره 84
- الفبای سعادت؛ ولایت و محبت یا عمل؟ کدام یک؟ 84
- روایات دسته اول 85
- روایات دسته دوم 86
- ولایت و محبت، همراه با عمل 87
- اشاره 87
- الف) قرآن کریم: 88
- ب) روایات: 89
- ج) سیره معصومین ^: 90
- محو گناهان شیعه در دنیا، برزخ و قیامت 94
- ولایت و محبت اهل بیت (ع)، شرط پذیرش اعمال 99
- شیعه و شفاعت اهل بیت (ع) 103
- تفاوت شیعه و محب اهل بیت (ع) 109
- اشاره 114
- فلسفه اقامه نماز 114
- الف) نماز؛ اولین و آخرین فریضه الهی: 118
- اشاره 118
- جایگاه و اهمیّت نماز 118
- ج) نماز؛ ستون دین و اوّلین پرسش در قیامت: 119
- ب) نماز؛ برترین عبادت، بعد از توحید: 119
- د) نماز؛ نور چشم پیامبر(ع): 120
- اشاره 121
- پیامدهای ترک نماز 121
- الف) زندگی سخت و مشقت بار: 121
- ج) ورود به حیطه کفر: 122
- ب) انهدام دین و ایمان: 122
- اشاره 123
- ترک نماز، ندادن زکات، استهزای دین و تکذیب معاد. 123
- اشاره 124
- 2. آداب خاص هر یک از اذکار و اعمال نماز: 129
- 3. طمأنینه و وقار: 131
- 4. حضور قلب: 132
- 5. اخلاص در نماز: 134
- پرداخت زکات 136
- عبادت برای حیوان 136
- زکات چیست؟ 137
- اشاره 138
- علت تشریع زکات 138
- 1. فقرزدایی از جامعه: 139
- اشاره 140
- 2. حفظ اموال و جانها: 140
- صورت اول: 140
- صورت دوم: 141
- 4. آزمایش مؤمنان: 143
- اهمیت زکات در اسلام و دیگر ادیان آسمانی 144
- منع پرداخت زکات و پیامدهای آن 147
- «قارون» و امتناع از پرداخت زکات 150
- داستان «ثعلبه بن حاطب» 152
- به جا آوردن حج 154
- حکم حج 154
- اشاره 155
- اسرار و منافع حج 155
- الف. منافع اخلاقی و عبادی حج 156
- ب. منافع سیاسی، اجتماعی حج 161
- ج. منافع اقتصادی حج 163
- اشاره 163
- اهمیت و فضیلت حج 165
- ترک کردن یا به تأخیر انداختن حج 168
- شرایط و آداب حج 169
- اشاره 169
- 1. اخلاص: 170
- 2. پرداخت حقوق مردم: 171
- 3. پرداخت حقوق الهی: 172
- 4. مال حلال: 173
- 5. حُسن معاشرت و کمک به دیگران: 174
- امام زین العابدین (ع) و کمک به زائران 175
- همسفر حج 175
- اشاره 176
- روزه بسیار 176
- روزه واجب و مستحب 177
- 1. سلامتی بدن: 178
- اشاره 178
- 2. تقویت اراده و حل مشکلات: 180
- 3. یاد فقرا و کمک به آنان: 181
- 4. یاد تشنگی و گرسنگی قیامت: 181
- 5. کسب تقوای الهی: 182
- اهمیّت و فضیلت روزه 183
- فضیلت ماه مبارک رمضان 184
- اشاره 184
- مراتب و شرایط روزه 186
- اشاره 188
- امر به معروف و نهی از منکر 188
- امر به معروف و نهی از منکر چیست؟ 189
- فلسفه و نقش امر به معروف و نهی از منکر 190
- اهمیّت امر به معروف و نهی از منکر 192
- ترک امر به معروف و نهی از منکر 195
- اشاره 195
- 1. خیانت به برادر دینی: 195
- 2. بی دینی: 196
- 3. تشبیه به مردگان: 197
- 4. مورد لعنت خدا و پیامبران: 197
- اشاره 199
- 1. شناخت معروف و منکر: 199
- 2. احتمال تأثیر: 199
- شرایط و آداب امر به معروف و نهی از منکر 199
- 3. عدم وجود ضرر جانی و مالی : 200
- 4. عامل بودن آمر و ناهی: 201
- 5. داشتن اخلاق نیک و صبر فراوان: 202
- 6. حفظ آبروی مؤمنان: 204
- اشاره 205
- مراتب و مراحل امر به معروف و نهی از منکر 205
- 1. امر و نهی قلبی: 205
- 3. امر و نهی عملی: 207
- 2. امر و نهی زبانی: 207
- اشاره 207
- وظیفه مؤمنان در صورت عدم تأثیر 209
- تولّی و تبرّی و جایگاه آن در آیات و روایات 211
- اشاره 211
- تولّی و تبرّی 211
- اهل بیت ^ کامل ترین مصادیق اولیای الهی 214
- اشاره 218
- چرا دوستی و دشمنی؟ 218
- دسته اول: 220
- دسته سوم: 221
- دسته دوم: 221
- امانت داری 222
- امانت و اقسام آن 222
- اشاره 222
- اشاره 222
- اشاره 227
- امانت غیر مادی: 227
- اهمیّت و آثار امانتداری 228
- خیانت در امانت 231
- اشاره 232
- صله رحم 232
- معنای صله رحم وحیطه آن 233
- اهمیت صله رحم از نظر اسلام 234
- آثار و برکات صله رحم 238
- 1. افزایش عمر: 238
- 2. محبت را زیاد می کند: 239
- 3. افزایش روزی و از بین رفتن فقر: 240
- 4. دفع بلا و پاکی عمل: 240
- 6. درجات بالای بهشت: 241
- 1. کاهش عمر و روزی: 242
- پیامدهای قطع رحم 242
- اشاره 242
- 3. بی اثر شدن اعمال خیر: 243
- 2. مورد لعن خدا قرار گرفتن: 243
- داستانی در قطع رحم 244
- 4. محرومیت از بهشت: 244
- اشاره 246
- قسم اول : 246
- دروغ و اقسام آن 246
- اشاره 246
- پرهیز از دروغ 246
- قسم دوم: 248
- اشاره 249
- قبح دروغ و پیامدهای آن 249
- 1. دروغ با ایمان سازگاری ندارد: 249
- 3. دروغ؛ بدتر از رباخواری است: 250
- 4. دروغ؛ بدترین و بالاترین گناه است: 250
- 5. دروغ، موجب نقصان روزی است: 252
- 6. دروغ، مایه روسیاهی است: 253
- کلیّات جامی 253
- دروغ با شوخی 255
- شوخی های پیامبر اکرم (ص) 256
- دروغ مصلحت آمیز 257
- توریه، راه فرار از دروغ 258
- «حزقیل» و به کار بردن توریه 260
- مال حرام و انواع آن 261
- پرهیز از مال حرام 261
- اشاره 261
- تقدیر رزق حلال برای تمامی انسانها 262
- فردی که از روزی حلال محروم شد 265
- مذموم بودن مال حرام و آثار آن 266
- اشاره 266
- 1. هزینه کردن مال در راه باطل: 267
- 2. عدم قبولی عبادات: 268
- 3. عدم رستگاری: 269
- اشاره 269
- داستان شریک بن عبدالله 270
- 4. لعن ملائکه الهی: 271
- 5. محرومیت از شفاعت پیامبر |و بهشت: 272
- اشاره 272
- ضمانت بهشت از سوی امام صادق (ع) 273
- پرهیز از مسکرات 274
- اشاره 274
- نوشیدن مسکرات در آیات و روایات 275
- مسکرات و حکم آن 275
- اشاره 280
- زیانها و مفاسد مسکرات 280
- الف. زیانهای جسمی 280
- ب. زیانهای اقتصادی 281
- سقوط اسپانیا 282
- ج. زیانهای اجتماعی مشروبات الکلی 282
- اشاره 282
- د. زیانهای معنوی 284
- نمونه ای از عاقبت میگساری 286
- رعایت حقوق دیگران (حق الناس) 287
- اشاره 287
- 2. حقوق مردم (حق الناس): 288
- اشاره 288
- حق و اقسام آن 288
- 1. حقوق خداوند: 288
- 3. حقوق مشترک خدا و مردم: 289
- اهمیّت حقّ النّاس و عواقب تجاوز به آن 290
- کوچک نشمردن حقوق دیگران 293
- راه توبه از تضییع حقّ النّاس 296
- اشاره 298
- وظیفه صاحبان حق 298
- سکوت و حفظ زبان 301
- سکوت و اهمیت آن 302
- 1. دوری از گناه: 304
- اشاره 304
- فواید و برکات سکوت 304
- 2. تفکر و نورانیت قلب: 306
- 3. سلامتی و نجات انسان: 308
- 4. پوشیده ماندن عیوب: 308
- فضل سخن بر سکوت 309
- 5. جلوگیری از لغزش فراوان: 309
- مفهوم ذکر و حقیقت آن 312
- اشاره 312
- 1. ذکر لفظی و زبانی: 312
- 2. ذکر قلبی و درونی: 312
- اشاره 312
- اهمیّت ذکر، در آیات و روایات 314
- داستانی از حضرت سلیمان بن داود (ع) 316
- 1. آرامش و اطمینان قلب: 317
- اشاره 317
- آثار و برکات ذکر خدا 317
- 4. بصیرت درونی: 320
- 5. یاد کردن خداوند از آنان: 321
- 6. آمرزش و پاداش بزرگ خداوند: 322
- اشاره 323
- برخی از اذکار خاص و زبانی 323
- 1. «تسبیحات حضرت زهرا» (ع) 324
- 2. «لا حول و لا قوه الاّ باللّه العلی العظیم» 325
- 3. «استغفر اللّه ربّی و اتوب الیه» 326
- 4. ذکر صلوات «اللّهم صلّ علی محمّد و آل محمّد» 327
- خوف و رجا 329
- اشاره 329
- خوف و رجا و مراتب آن 330
- فلسفه خوف و رجا 330
- اهمیّت و فضیلت خوف از خداوند 333
- تنها آگاهان و عالمان از خدا خوف دارند 336
- اشاره 336
- خوف امام علی (ع) از خداوند متعال 337
- اهمیّت و فضیلت رجا و امید به خداوند 338
- ماجرای جوان گناهکار 340
- آیا امید و رجا اختصاص به گناهکار دارد؟ 343
- حقیقت خوف و رجا 344
- تعادل خوف و رجا 346
- تلاوت بسیار قرآن 346
- اشاره 346
- جایگاه قرآن در زندگی بشر 347
- فضیلت تلاوت قرآن 351
- مقدار تلاوت قرآن در شبانه روز 352
- 1. ترتیل در تلاوت: 354
- آداب تلاوت قرآن 354
- اشاره 354
- 2. تدبّر و تأمل در قرآن: 355
- 3. اخلاص در تلاوت: 356
- 4. استعاذه به خداوند از شرّ شیطان: 358
- احسان به والدین 359
- اشاره 359
- احسان به والدین از نظر اسلام 359
- دعای امام زین العابدین (ع) برای والدین 363
- احسان به والدین کافر و ظالم 366
- احسان به والدین، پس از مرگ 367
- برتر بودن منزلت مادر 368
- حدود احسان و اطاعت از والدین 369
- داستان گاو بنی اسرائیل 370
- پیامد بی احترامی به والدین 372
- انفاق و کمک به نیازمندان 374
- اشاره 374
- آثار احسان به والدین 374
- اشاره 375
- گستره انفاق 375
- 1. انفاق واجب: 376
- اهمیت انفاق در نظر اسلام 377
- اشاره 377
- الف. فرمان ها و سفارش های مؤکد 378
- ب. انفاق، معامله با خداوند 379
- ج. انفاق؛ نعمت بزرگ الهی به بنده 381
- د. انفاق؛ سرآغاز برکات و پاداش فراوان 382
- امام زین العابدین (ع) و انفاق در راه خدا 385
- نامه امام رضا (ع) به امام جواد (ع) 386
- شرایط و آداب انفاق در راه خدا 387
- اشاره 387
- 1. اسلام و ایمان: 387
- 2. اخلاص و دوری از ریا: 388
- 3. منت نگذاشتن: 389
- 4. انفاق از مال حلال: 390
- اشاره 390
- 6. مقدم داشتن نزدیکان: 392
- 5. انفاق در حدّ اعتدال: 392
- 7. انفاق از اموال و سرمایه های محبوب: 393
- اشاره 394
- 8. صدقه دادن پنهانی: 394
- امام صادق (ع) و انفاق پنهانی 395
- کثرت دعا و نیایش 396
- اشاره 396
- اشاره 397
- دعا چیست؟ 397
- فضیلت دعا و ترغیب به آن 398
- آثار و برکات دعا 400
- 1. تغییر قضای الهی: 400
- 2. دفع بلا: 402
- 3. وسعت روزی: 402
- اشاره 403
- 4. شفای مریض: 403
- شرایط و موانع استجابت دعا 403
- 1. دعا در همه حال: 404
- 2. ترک گناه: 405
- 3. دعا از صمیم قلب: 406
- 4. کسب مال حلال: 407
- 5. دعا توأم با حرکت و تلاش: 408
- 6. عدم وجود مصلحت در اجابت دعا: 409
- 8. اعطای پاداش زیادتر در آخرت: 410
- آداب دعا 411
- اشاره 412
- کیفیت نماز شب 412
- خواندن نماز شب 412
- استحباب مؤکد نماز شب 413
- اهمیت و جایگاه نماز شب در آیات و روایات 414
- موانع نماز شب 419
- اشاره 421
- زیارت امام حسین (ع) 421
- زیارت امام حسین (ع)واجب یا مستحب مؤکّد؟ 422
- فضیلت و ثواب زیارت امام حسین (ع) 424
- فلسفه زیارت 430
- اشاره 430
- الف. تقرب به خداوند 431
- ب. ارتباط با حجت خدا و امام 432
- ج. بخشش گناهان و رفع مشکلات 434
- د. خودسازی و تقوای الهی 435
- اشاره 435
- «علی بن یقطین» و «ابراهیم جمّال» 437
- اشاره 439
- به جا آوردن نوافل 439
- نوافل چیست؟ 439
- فلسفه و آثار نمازهای نافله 440
- نمازهای نافله در آیات و روایات 443
- الف. آسیب نرسیدن به واجبات 445
- آداب به جا آوردن نوافل 445
- آداب و شرایط نمازهای نافله و دیگر عبادات مستحبی 445
- ب. تحمیل نشدن بر نفس 446
- ج. رعایت اعتدال و میانه روی 448
- د. گرفتار عجب و غرور نشدن 450
- اشاره 450
- تأسف حضرت آیه اللّه بروجردی (ره) 451
- اشاره 452
- گریه بسیار 452
- فلسفه گریه 453
- فضیلت گریه در آیات و روایات 456
- فضیلت و جایگاه گریه در روایات 457
- بر چه کسانی و چرا باید گریست؟ 458
- اشاره 458
- اشاره 459
- 1. گریه بر خود و از خوف خدا 459
- تنها آگاهان و دانایان گریه می کنند 464
- 2. گریه در فراق و مرگ عزیزان 468
- 3. گریه در عزای امام حسین (ع) 470
- اشاره 472
- مدارا با همسایگان 472
- محدوده همسایه در اسلام 473
- اهتمام اسلام به همسایه 474
- 1. حفظ همسایه در غیاب: 476
- اشاره 476
- حقوق همسایه از نگاه امام زین العابدین (ع) 476
- 3. یاری همسایه در حضور و غیاب او: 477
- 4. پنهان کردن بدیها و عیبها: 477
- 2. بزرگداشت همسایه در حضورش: 477
- 6. یاری نمودن همسایه در گرفتاریها: 478
- 5. عدم استراق سمع: 478
- 7. حسادت نکردن بر دارایی همسایه: 479
- 8. نادیده گرفتن خطای همسایه: 479
- 11. آگاه نمودن همسایه از خیانت دیگران: 480
- 9. نرم خویی و پرهیز از بدگویی: 480
- 10. دفع دشنام دهندگان به همسایه: 480
- 12 . معاشرت نیکو با همسایه: 481
- غفلت از همسایه گرسنه 481
- غضب و اقسام آن 483
- مهار و فرو بردن غضب 483
- اشاره 483
- نکوهش غضب و پیامدهای آن 485
- فضیلت مهار غضب 487
- راههای مهار خشم 488
- اشاره 488
- حلم امیرالمؤمنین علی (ع) 489
- سائل بی ادب و حلم مرحوم کاشف الغطاء 490
- غضب ممدوح 491
ثَوابُکَ کَذا و کَذا و دَعوتَنی فِی کَذا و کَذا و أَخَّرتُ إجابَتَکَ و ثَوابُکَ کَذا و کَذا فَیَتَمَنّی المُؤمِنُ أَنَّهُ لَم یُستَجَب لَهُ دَعوَهٌ فِی الدُّنیا مِمّا یَری مِن حُسنِ الثَّوابِ»؛
«همانا مؤمن برای حاجتش خدا را می خواند، خداوند می فرماید: اجابت دعای او را به تأخیر اندازید؛ زیرا من دوست دارم صدای او را بشنوم. در روز قیامت خطاب می شود: بنده من، مرا خواندی، اجابت تو را به تأخیر انداختم ثواب دعای تو آن اندازه است و باز در فلان حاجت مرا خواندی اجابت تو را به تأخیر انداختم، ثواب و پاداش آن نیز این اندازه است. مؤمن وقتی پاداش دعای مستجاب نشده اش را می بیند آرزو می کند که ای کاش هیچ دعایی از او در دنیا قبول نشده بود».(1)
بر این اساس مؤمنان و پیروان اهل بیت در هیچ حالی نباید از دعا کردن مأیوس شوند؛ چه دعای آنان مستجاب گردد و چه - به دلیل موانعی که بیان شد - مستجاب نشود و یا اجابت آن برای مدتی و یا تا روز قیامت به تأخیر افتد؛ زیرا چنان که در برخی روایات آمده است، دعا نوعی عبادت است که هر چند مستجاب نشود، خداوند به نوعی اجر آن را در همین دنیا و یا در آخرت جبران خواهد کرد؛ افزون بر اینکه معصومین علیهم السلام در خصوص مداومت بر دعا - هر چند دعای شخص مستجاب نگردد -توصیه فراوان کرده اند؛
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:
«رَحِمَ اللّهُ عَبدا طَلَبَ مِنَ اللّهِ حاجَتَهُ و أَلَحَّ فِی الدُّعاءِ أُستُجیبَ لَهُ اَم لَم تُستَجَب»؛
«خدا رحمت کند بنده ای را که حاجتش را از خدا بخواهد و در دعایش پافشاری نماید چه حاجتش برآورده شود یا برآورده نشود».(2)
آداب دعا
دعا و راز و نیاز با خداوند آداب خاصی نیز دارد که رعایت این آداب موجب می شود تا دعای بنده زودتر به اجابت برسد و خداوند توجه بیشتری به او نماید که به برخی از این آداب - که در روایات معصومین آمده است - اشاره
1- . وسائل الشیعه، ج 7، ص 62؛ عده الداعی، ص 188.
2- . الکافی، ج 2، ص 475.