- مقدمه استاد انصاری بویراحمدی 1
- ضرورت شیعه شناسی 3
- جمعیت شناسی شیعیان 5
- مظلومیت شیعه 6
- اشاره 19
- پیدایش شیعه 21
- علل پیدایش شیعه 27
- اشاره 27
- الف. شخصیت بی همتای اهل بیت ^ 28
- ب. فرمان و تکلیف الهی 40
- اشاره 40
- 1. حدیث «یوم الدّار» 41
- 2. آیه «مودّت» 43
- 3. آیه «ولایت» 45
- 4. آیه «اولی الامر» 50
- 5. حدیث «منزلت» 55
- 7. حدیث «ثقلین» 56
- 8. احادیث «خلفای دوازده گانه» 58
- 9. آیه «تبلیغ»، و «اکمال دین» و حدیث «غدیر» 60
- خلاصه واقعه غدیر 60
- اشاره 60
- اشاره 71
- اشاره 72
- اشاره 73
- 1. شیعیان، بهترین مخلوقات خدایند: 73
- الف. فضایل شیعه در قرآن 73
- 3. اصحاب یمین شیعیان اند: 75
- 4. ملائکه الهی برای شیعیان استغفار می کنند: 76
- ب. فضایل شیعه در روایات 77
- اشاره 77
- 1. شیعیان علی (ع) رستگارانند: 77
- 2. پیامبر (ص) شفیع شیعیان علی در قیامت است: 78
- 4. شیعیان در بهشت، در جایگاه و درجه اهل بیت (ع) قرار دارند: 79
- 3. شیعیان، وارد جهنم نمی شوند: 79
- اشاره 82
- اشاره 84
- الفبای سعادت؛ ولایت و محبت یا عمل؟ کدام یک؟ 84
- روایات دسته اول 85
- روایات دسته دوم 86
- اشاره 87
- ولایت و محبت، همراه با عمل 87
- الف) قرآن کریم: 88
- ب) روایات: 89
- ج) سیره معصومین ^: 90
- محو گناهان شیعه در دنیا، برزخ و قیامت 94
- ولایت و محبت اهل بیت (ع)، شرط پذیرش اعمال 99
- شیعه و شفاعت اهل بیت (ع) 103
- تفاوت شیعه و محب اهل بیت (ع) 109
- اشاره 114
- فلسفه اقامه نماز 114
- الف) نماز؛ اولین و آخرین فریضه الهی: 118
- اشاره 118
- جایگاه و اهمیّت نماز 118
- ب) نماز؛ برترین عبادت، بعد از توحید: 119
- ج) نماز؛ ستون دین و اوّلین پرسش در قیامت: 119
- د) نماز؛ نور چشم پیامبر(ع): 120
- پیامدهای ترک نماز 121
- اشاره 121
- الف) زندگی سخت و مشقت بار: 121
- ب) انهدام دین و ایمان: 122
- ج) ورود به حیطه کفر: 122
- اشاره 123
- ترک نماز، ندادن زکات، استهزای دین و تکذیب معاد. 123
- اشاره 124
- 2. آداب خاص هر یک از اذکار و اعمال نماز: 129
- 3. طمأنینه و وقار: 131
- 4. حضور قلب: 132
- 5. اخلاص در نماز: 134
- پرداخت زکات 136
- عبادت برای حیوان 136
- زکات چیست؟ 137
- اشاره 138
- علت تشریع زکات 138
- 1. فقرزدایی از جامعه: 139
- اشاره 140
- 2. حفظ اموال و جانها: 140
- صورت اول: 140
- صورت دوم: 141
- 4. آزمایش مؤمنان: 143
- اهمیت زکات در اسلام و دیگر ادیان آسمانی 144
- منع پرداخت زکات و پیامدهای آن 147
- «قارون» و امتناع از پرداخت زکات 150
- داستان «ثعلبه بن حاطب» 152
- حکم حج 154
- به جا آوردن حج 154
- اسرار و منافع حج 155
- اشاره 155
- الف. منافع اخلاقی و عبادی حج 156
- ب. منافع سیاسی، اجتماعی حج 161
- اشاره 163
- ج. منافع اقتصادی حج 163
- اهمیت و فضیلت حج 165
- ترک کردن یا به تأخیر انداختن حج 168
- اشاره 169
- شرایط و آداب حج 169
- 1. اخلاص: 170
- 2. پرداخت حقوق مردم: 171
- 3. پرداخت حقوق الهی: 172
- 4. مال حلال: 173
- 5. حُسن معاشرت و کمک به دیگران: 174
- امام زین العابدین (ع) و کمک به زائران 175
- همسفر حج 175
- روزه بسیار 176
- اشاره 176
- روزه واجب و مستحب 177
- 1. سلامتی بدن: 178
- اشاره 178
- 2. تقویت اراده و حل مشکلات: 180
- 3. یاد فقرا و کمک به آنان: 181
- 4. یاد تشنگی و گرسنگی قیامت: 181
- 5. کسب تقوای الهی: 182
- اهمیّت و فضیلت روزه 183
- فضیلت ماه مبارک رمضان 184
- اشاره 184
- مراتب و شرایط روزه 186
- اشاره 188
- امر به معروف و نهی از منکر 188
- امر به معروف و نهی از منکر چیست؟ 189
- فلسفه و نقش امر به معروف و نهی از منکر 190
- اهمیّت امر به معروف و نهی از منکر 192
- ترک امر به معروف و نهی از منکر 195
- 1. خیانت به برادر دینی: 195
- اشاره 195
- 2. بی دینی: 196
- 3. تشبیه به مردگان: 197
- 4. مورد لعنت خدا و پیامبران: 197
- اشاره 199
- 1. شناخت معروف و منکر: 199
- شرایط و آداب امر به معروف و نهی از منکر 199
- 2. احتمال تأثیر: 199
- 3. عدم وجود ضرر جانی و مالی : 200
- 4. عامل بودن آمر و ناهی: 201
- 5. داشتن اخلاق نیک و صبر فراوان: 202
- 6. حفظ آبروی مؤمنان: 204
- 1. امر و نهی قلبی: 205
- مراتب و مراحل امر به معروف و نهی از منکر 205
- اشاره 205
- 2. امر و نهی زبانی: 207
- 3. امر و نهی عملی: 207
- اشاره 207
- وظیفه مؤمنان در صورت عدم تأثیر 209
- تولّی و تبرّی و جایگاه آن در آیات و روایات 211
- اشاره 211
- تولّی و تبرّی 211
- اهل بیت ^ کامل ترین مصادیق اولیای الهی 214
- اشاره 218
- چرا دوستی و دشمنی؟ 218
- دسته اول: 220
- دسته دوم: 221
- دسته سوم: 221
- اشاره 222
- امانت داری 222
- اشاره 222
- امانت و اقسام آن 222
- امانت غیر مادی: 227
- اشاره 227
- اهمیّت و آثار امانتداری 228
- خیانت در امانت 231
- اشاره 232
- صله رحم 232
- معنای صله رحم وحیطه آن 233
- اهمیت صله رحم از نظر اسلام 234
- 1. افزایش عمر: 238
- آثار و برکات صله رحم 238
- 2. محبت را زیاد می کند: 239
- 4. دفع بلا و پاکی عمل: 240
- 3. افزایش روزی و از بین رفتن فقر: 240
- 6. درجات بالای بهشت: 241
- پیامدهای قطع رحم 242
- اشاره 242
- 1. کاهش عمر و روزی: 242
- 3. بی اثر شدن اعمال خیر: 243
- 2. مورد لعن خدا قرار گرفتن: 243
- داستانی در قطع رحم 244
- 4. محرومیت از بهشت: 244
- اشاره 246
- دروغ و اقسام آن 246
- اشاره 246
- پرهیز از دروغ 246
- قسم اول : 246
- قسم دوم: 248
- قبح دروغ و پیامدهای آن 249
- 1. دروغ با ایمان سازگاری ندارد: 249
- اشاره 249
- 3. دروغ؛ بدتر از رباخواری است: 250
- 4. دروغ؛ بدترین و بالاترین گناه است: 250
- 5. دروغ، موجب نقصان روزی است: 252
- 6. دروغ، مایه روسیاهی است: 253
- کلیّات جامی 253
- دروغ با شوخی 255
- شوخی های پیامبر اکرم (ص) 256
- دروغ مصلحت آمیز 257
- توریه، راه فرار از دروغ 258
- «حزقیل» و به کار بردن توریه 260
- مال حرام و انواع آن 261
- پرهیز از مال حرام 261
- اشاره 261
- تقدیر رزق حلال برای تمامی انسانها 262
- فردی که از روزی حلال محروم شد 265
- مذموم بودن مال حرام و آثار آن 266
- اشاره 266
- 1. هزینه کردن مال در راه باطل: 267
- 2. عدم قبولی عبادات: 268
- 3. عدم رستگاری: 269
- اشاره 269
- داستان شریک بن عبدالله 270
- 4. لعن ملائکه الهی: 271
- اشاره 272
- 5. محرومیت از شفاعت پیامبر |و بهشت: 272
- ضمانت بهشت از سوی امام صادق (ع) 273
- پرهیز از مسکرات 274
- اشاره 274
- نوشیدن مسکرات در آیات و روایات 275
- مسکرات و حکم آن 275
- زیانها و مفاسد مسکرات 280
- اشاره 280
- الف. زیانهای جسمی 280
- ب. زیانهای اقتصادی 281
- سقوط اسپانیا 282
- ج. زیانهای اجتماعی مشروبات الکلی 282
- اشاره 282
- د. زیانهای معنوی 284
- نمونه ای از عاقبت میگساری 286
- رعایت حقوق دیگران (حق الناس) 287
- اشاره 287
- 2. حقوق مردم (حق الناس): 288
- اشاره 288
- 1. حقوق خداوند: 288
- حق و اقسام آن 288
- 3. حقوق مشترک خدا و مردم: 289
- اهمیّت حقّ النّاس و عواقب تجاوز به آن 290
- کوچک نشمردن حقوق دیگران 293
- راه توبه از تضییع حقّ النّاس 296
- اشاره 298
- وظیفه صاحبان حق 298
- سکوت و حفظ زبان 301
- سکوت و اهمیت آن 302
- 1. دوری از گناه: 304
- اشاره 304
- فواید و برکات سکوت 304
- 2. تفکر و نورانیت قلب: 306
- 3. سلامتی و نجات انسان: 308
- 4. پوشیده ماندن عیوب: 308
- فضل سخن بر سکوت 309
- 5. جلوگیری از لغزش فراوان: 309
- 1. ذکر لفظی و زبانی: 312
- اشاره 312
- مفهوم ذکر و حقیقت آن 312
- 2. ذکر قلبی و درونی: 312
- اشاره 312
- اهمیّت ذکر، در آیات و روایات 314
- داستانی از حضرت سلیمان بن داود (ع) 316
- 1. آرامش و اطمینان قلب: 317
- آثار و برکات ذکر خدا 317
- اشاره 317
- 4. بصیرت درونی: 320
- 5. یاد کردن خداوند از آنان: 321
- 6. آمرزش و پاداش بزرگ خداوند: 322
- برخی از اذکار خاص و زبانی 323
- اشاره 323
- 1. «تسبیحات حضرت زهرا» (ع) 324
- 2. «لا حول و لا قوه الاّ باللّه العلی العظیم» 325
- 3. «استغفر اللّه ربّی و اتوب الیه» 326
- 4. ذکر صلوات «اللّهم صلّ علی محمّد و آل محمّد» 327
- خوف و رجا 329
- اشاره 329
- فلسفه خوف و رجا 330
- خوف و رجا و مراتب آن 330
- اهمیّت و فضیلت خوف از خداوند 333
- تنها آگاهان و عالمان از خدا خوف دارند 336
- اشاره 336
- خوف امام علی (ع) از خداوند متعال 337
- اهمیّت و فضیلت رجا و امید به خداوند 338
- ماجرای جوان گناهکار 340
- آیا امید و رجا اختصاص به گناهکار دارد؟ 343
- حقیقت خوف و رجا 344
- اشاره 346
- تلاوت بسیار قرآن 346
- تعادل خوف و رجا 346
- جایگاه قرآن در زندگی بشر 347
- فضیلت تلاوت قرآن 351
- مقدار تلاوت قرآن در شبانه روز 352
- 1. ترتیل در تلاوت: 354
- اشاره 354
- آداب تلاوت قرآن 354
- 2. تدبّر و تأمل در قرآن: 355
- 3. اخلاص در تلاوت: 356
- 4. استعاذه به خداوند از شرّ شیطان: 358
- احسان به والدین 359
- اشاره 359
- احسان به والدین از نظر اسلام 359
- دعای امام زین العابدین (ع) برای والدین 363
- احسان به والدین کافر و ظالم 366
- احسان به والدین، پس از مرگ 367
- برتر بودن منزلت مادر 368
- حدود احسان و اطاعت از والدین 369
- داستان گاو بنی اسرائیل 370
- پیامد بی احترامی به والدین 372
- آثار احسان به والدین 374
- اشاره 374
- انفاق و کمک به نیازمندان 374
- اشاره 375
- گستره انفاق 375
- 1. انفاق واجب: 376
- اهمیت انفاق در نظر اسلام 377
- اشاره 377
- الف. فرمان ها و سفارش های مؤکد 378
- ب. انفاق، معامله با خداوند 379
- ج. انفاق؛ نعمت بزرگ الهی به بنده 381
- د. انفاق؛ سرآغاز برکات و پاداش فراوان 382
- امام زین العابدین (ع) و انفاق در راه خدا 385
- نامه امام رضا (ع) به امام جواد (ع) 386
- شرایط و آداب انفاق در راه خدا 387
- اشاره 387
- 1. اسلام و ایمان: 387
- 2. اخلاص و دوری از ریا: 388
- 3. منت نگذاشتن: 389
- اشاره 390
- 4. انفاق از مال حلال: 390
- 5. انفاق در حدّ اعتدال: 392
- 6. مقدم داشتن نزدیکان: 392
- 7. انفاق از اموال و سرمایه های محبوب: 393
- اشاره 394
- 8. صدقه دادن پنهانی: 394
- امام صادق (ع) و انفاق پنهانی 395
- کثرت دعا و نیایش 396
- اشاره 396
- دعا چیست؟ 397
- اشاره 397
- فضیلت دعا و ترغیب به آن 398
- آثار و برکات دعا 400
- 1. تغییر قضای الهی: 400
- 2. دفع بلا: 402
- 3. وسعت روزی: 402
- اشاره 403
- 4. شفای مریض: 403
- شرایط و موانع استجابت دعا 403
- 1. دعا در همه حال: 404
- 2. ترک گناه: 405
- 3. دعا از صمیم قلب: 406
- 4. کسب مال حلال: 407
- 5. دعا توأم با حرکت و تلاش: 408
- 6. عدم وجود مصلحت در اجابت دعا: 409
- 8. اعطای پاداش زیادتر در آخرت: 410
- آداب دعا 411
- اشاره 412
- کیفیت نماز شب 412
- خواندن نماز شب 412
- استحباب مؤکد نماز شب 413
- اهمیت و جایگاه نماز شب در آیات و روایات 414
- موانع نماز شب 419
- اشاره 421
- زیارت امام حسین (ع) 421
- زیارت امام حسین (ع)واجب یا مستحب مؤکّد؟ 422
- فضیلت و ثواب زیارت امام حسین (ع) 424
- فلسفه زیارت 430
- اشاره 430
- الف. تقرب به خداوند 431
- ب. ارتباط با حجت خدا و امام 432
- ج. بخشش گناهان و رفع مشکلات 434
- د. خودسازی و تقوای الهی 435
- اشاره 435
- «علی بن یقطین» و «ابراهیم جمّال» 437
- نوافل چیست؟ 439
- اشاره 439
- به جا آوردن نوافل 439
- فلسفه و آثار نمازهای نافله 440
- نمازهای نافله در آیات و روایات 443
- الف. آسیب نرسیدن به واجبات 445
- آداب و شرایط نمازهای نافله و دیگر عبادات مستحبی 445
- آداب به جا آوردن نوافل 445
- ب. تحمیل نشدن بر نفس 446
- ج. رعایت اعتدال و میانه روی 448
- د. گرفتار عجب و غرور نشدن 450
- اشاره 450
- تأسف حضرت آیه اللّه بروجردی (ره) 451
- اشاره 452
- گریه بسیار 452
- فلسفه گریه 453
- فضیلت گریه در آیات و روایات 456
- فضیلت و جایگاه گریه در روایات 457
- اشاره 458
- بر چه کسانی و چرا باید گریست؟ 458
- اشاره 459
- 1. گریه بر خود و از خوف خدا 459
- تنها آگاهان و دانایان گریه می کنند 464
- 2. گریه در فراق و مرگ عزیزان 468
- 3. گریه در عزای امام حسین (ع) 470
- اشاره 472
- مدارا با همسایگان 472
- محدوده همسایه در اسلام 473
- اهتمام اسلام به همسایه 474
- اشاره 476
- 1. حفظ همسایه در غیاب: 476
- حقوق همسایه از نگاه امام زین العابدین (ع) 476
- 4. پنهان کردن بدیها و عیبها: 477
- 3. یاری همسایه در حضور و غیاب او: 477
- 2. بزرگداشت همسایه در حضورش: 477
- 5. عدم استراق سمع: 478
- 6. یاری نمودن همسایه در گرفتاریها: 478
- 8. نادیده گرفتن خطای همسایه: 479
- 7. حسادت نکردن بر دارایی همسایه: 479
- 11. آگاه نمودن همسایه از خیانت دیگران: 480
- 9. نرم خویی و پرهیز از بدگویی: 480
- 10. دفع دشنام دهندگان به همسایه: 480
- 12 . معاشرت نیکو با همسایه: 481
- غفلت از همسایه گرسنه 481
- غضب و اقسام آن 483
- اشاره 483
- مهار و فرو بردن غضب 483
- نکوهش غضب و پیامدهای آن 485
- فضیلت مهار غضب 487
- اشاره 488
- راههای مهار خشم 488
- حلم امیرالمؤمنین علی (ع) 489
- سائل بی ادب و حلم مرحوم کاشف الغطاء 490
- غضب ممدوح 491
دیگری است که همه مسلمانان را به انتخاب این عقیده و تمسک به قرآن و عترت پیامبر علیهم السلام دعوت کرده اند.
8. احادیث «خلفای دوازده گانه»
روایات متعددی از طریق اهل سنت و شیعه نقل شده و در آنها به صراحت بیان شده که جانشینان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم دوازده نفرند.
برخی از احادیثی را که اهل سنت در این مورد نقل کرده اند، به شرح ذیل است:
«عَن جابِرِبنِ سَمُرَه، قالَ: سَمِعتُ رَسُولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله وسلم یَقُولُ: لا یَزالُ الدِّینُ قائِما حَتّی تَقُومَ السّاعَهُ اَو یَکونَ عَلَیکُم إِثنا عَشَرَ خَلیفَهً کُلُّهم مِن قُرَیش»؛
«جابربن سمره می گوید: از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم شنیدم که می گفت: اسلام پابرجا خواهد بود تا اینکه قیامت برپا شود یا تا اینکه دوازده جانشین [من] بر شما حکومت کنند که تمام آنها از قریش اند».(1)
در روایتی دیگر آمده است:
«قالَ رَسولُ اللّهِ: یَکُونُ بَعدِی إِثنا عَشَرَ أَمیرا، ثُمَّ تَکَلَّمَ بِشَی ءٍ لَم أَفهَمهُ فَسَأَلتُ الَّذِی یَلِیَنیِ، فَقالَ: قالَ: کُلُّهُم مِن قُرَیش»:
«پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: بعد از من دوازده امیر و خلیفه خواهد آمد. سپس چیزی گفت که من نفهمیدم. از فردی که در کنار من بود پرسیدم، گفت: پیامبر فرمود: تمام این دوازده نفر از قریش اند».(2)
همین حدیث را شیعه نیز به طرق مختلف نقل کرده که صراحت بیشتری در تعیین این دوازده خلیفه دارد؛ از جمله پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم در روایتی می فرماید:
«إِنَّ خُلَفائی وَ اَوصِیائی و حُجَجَ اللّهِ عَلَی الخَلقِ بَعدی اِثنا عَشَرَ: اَوَّلُهُم أَخِی و آخِرُهُم وَلَدِی، قِیلَ: یا رَسولَ اللّهِ و مَن اَخُوکَ؟ قالَ: عَلِیُّ بنُ اَبِی طالِبٍ. قیِلَ: فَمَن وَلَدُکَ؟ قالَ: المَهدیُّ الَّذی یَملَأُها قِسطا و عَدلاً کَما مُلِئَت ظُلما و جَورا»؛
«همانا جانشینان و اوصیای من و حجت های خدا بر خلق او پس از من دوازده نفرند؛ اوّلین آنان
1- . مسند احمد، ج 5، ص 89؛ صحیح مسلم، ج 6، ص 3 - 4.
2- . سنن الترمذی، ج 2، ص 45؛ مسند احمد، ج 5، ص 87.