تفسیر متقین در قرآن و حدیث صفحه 232

1- نحل: 78. شیئاً نکره در سیاق نفی و افاده عموم می کند. آدمی به هنگام تولد هیچ شیء را نمی دانست و همه چیز را از راه چشم، گوش و عقل فرا گرفت.

متقین و عبادت خالصانه

امام علی علیه السّلام می فرماید: لاخَیرَ فی صَلاهٍ لا خُشوُعَ فِیها، وَ لا خَیرَ فی صَوْمٍ لا اِمْتِناعَ فِیهِ مِنَ اللَّغْوِ، وَ لا خَیرَ فی قَرأهٍ لا تَدَبُّرَ فِیها وَ لا خَیرَ فی عِلْمٍ لا وَرَعَ فِیهِ، وَلا خَیرَ فی مالٍ لا سَخاءُ فِیهِ، وَ لا خَیرَ فی نِعْمَهٍ لا بَقاءَ فِیها وَ لا خَیرَ فی دُعاءٍ لا اِخْلاصَ فِیهِ؛ نمازی بدون خشوع و حضور قلب و روزه ای بدون امتناع و دوری از لغو و غیبت و قرائت قرآنی بدون تدّبر و تفکّر و علمی بدون ورع و تقوا و مالی غیر حلال و بدون سخاوت در راه خدا، و نعمتی بدون استفاده برای خیر و آخرت و دعایی بدون اخلاص، خیر و فائده ای ماندگار نخواهدداشت.

کمال عبادت در اخلاص است این کلام امام عبادت واقعی راشفاّف بیان فرموده است و با بیان نورانی حضرت، فرق عبادت متقین بادیگران کاملاً مشخص خواهدبود؛(1) درظاهر نمازگزار و روزه دار معلوم است، ولی اعمال خیر بااخلاص فقط از متقین مقبول خواهد بود.

این مواعظ و نصایح گهربار امام علیه السّلام برای متقین و مؤمنین جنبه حیاتی دارد. از نظر دیگر کلام امام جامع افراد است و تمام افعال انسان را پوشش می دهد، ولی در عرصه عمل تنها متقین و مؤمنین هستند که به این کلمات نورانی و دیگر نصایح هادیان) جامۀ عمل می پوشاند و به گفتار امام علیه السّلام عمل می نمایند.

کلام امام علیه السّلام مانع اغیار هم است؛ به این بیان که تمام اعمال غیرخالصانه را از درجه قبول خارج می نماید. چنین کلام نورانی مایه حیات روحانی و سعادت