تفسیر متقین در قرآن و حدیث صفحه 49

1- تفسیر البرهان، ج 1، ص 47، چاپ قدیم.

2- تفسیر قرآن کریم، برگرفته از آثار امام خمینی(ره)، ج 2، ص 169.

تکوینی، آسمانها، شب و روز و کرات دیگر عالم به حیات و فعّالیت منظم ادامه داده و از حدود معین تجاوز نمی کنند. بر فرض محال اگر هدایت تکوینی ذرّه ای از حدود مشخص انحراف پیدا نماید، تمام جهان زیرو رو می گردد و آسمان ها فرو می ریزد. دیگر حیات و زندگانی در کره ی زمین و دیگر کرات عالم ادامه نخواهد بود. بر اساس هدایت تکوینی مهر و محبت، نوع دوستی، حسّ راحتی و خواسته های نفسانی در وجود همه ی حیوانات و مخلوقات زمینی جود دارد. اگر انسان در حسّ خستگی،

تشنگی، درد و راحتی و محبت به حیوانات دقّت کند، متوجه می شود همان طور که انسان فرزند، جان و مال را دوست دارد، حیوانات نیز جان و بچه و انواع خوراکی ها را دوست دارند. امتیاز انسان در بُعد روحانی اوست به همین خاطر انسان کامل و به تبع او انسان مؤمن عنوان خلیفه الله را به خود اختصاص داده است.

اگر این انسان فرمانبر خدا نباشد و به وظیفه انسانی خود عمل نکند، چه فرقی با دیگر حیوانات خواهد داشت؟

درجنبه حیوانی وشهوات امتیازی وجود ندارد، مگر برای چاقی وشهوترانی.

رُبُوبیت خاصّه

ربوبیت خاصّه برای بشر اختصاص دارد و از طریق شریعت اِرسال رُسُل و اِنزال کُتُب) دستورات خداوند به افراد بشر ابلاغ گردیده است؛ این را هدایت تشریعی نیز گویند. براساس این هدایت تکالیف و وظایفی به عهده ی انسان قرار گرفته و حجّت خداوند بربشر تمام گردیده است. بر این اساس قاطبه ی جامعه ی بشری بدون استثناء مُخاطَب قرآن است.