- مقدمه ناشر 1
- مقدمه نویسنده 3
- فصل اول: روایات نهی از توقیت 5
- اشاره 5
- جلسه اول 6
- مقدمه 6
- معنای لغوی و اصطلاحی توقیت 6
- روایات نهی از توقیت 7
- اشاره 7
- روایت اول: ابوحمزه ثمالی از امام باقر علیه السلام 7
- بررسی سند 8
- دلالت روایت 9
- اشاره 12
- روایت دوم: عبدالرحمن بن کثیر از امام صادق علیه السلام 12
- بررسی سند 12
- جلسه دوم 12
- دلالت روایت 13
- اشاره 16
- روایت سوم: زراره از امام باقر علیه السلام 16
- بررسی سند 21
- دلالت روایت 21
- نظریه علامه مجلسی و احتمالات روایت 22
- بررسی سند 24
- روایت چهارم: ابوبصیر از امام صادق علیه السلام 24
- اشاره 24
- جلسه سوم 24
- دلالت روایت 25
- بررسی سند 26
- اشاره 26
- روایت پنجم: احمد بن محمد بن خالد از امام صادق علیه السلام 26
- دلالت روایت 27
- اشاره 29
- جلسه چهارم 29
- روایت ششم: فضیل بن یسار از امام باقر علیه السلام 29
- بررسی سند 30
- دلالت روایت 32
- روایت هفتم: علی بن یقطین از امام کاظم علیه السلام 34
- اشاره 34
- جلسه پنجم 34
- بررسی سند 35
- دلالت روایت 36
- بررسی سند 41
- روایت هشتم: ابراهیم بن مهزم از امام صادق علیه السلام 41
- اشاره 41
- جلسه ششم 41
- دلالت روایت 42
- روایت نهم: ابوالمرهف از امام باقر علیه السلام 43
- اشاره 43
- بررسی سند 45
- دلالت روایت 45
- روایت دهم: هارون بن عنتره از امیرالمؤمنین علیه السلام 47
- اشاره 47
- جلسه هفتم 47
- بررسی سند 48
- دلالت روایت 48
- بررسی سند و بحثی پیرامون تحف العقول 49
- اشاره 49
- روایت یازدهم: محمد بن نعمان از امام صادق علیه السلام 49
- دلالت روایت 51
- روایات دیگر در موضوع عدم توقیت 52
- روایت دوازدهم: محمد بن مسلم از امام صادق علیه السلام 52
- جلسه هشتم 52
- اشاره 52
- روایت چهاردهم: ابو بصیر از امام صادق علیه السلام 53
- روایت پانزدهم: توقیع امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف 53
- روایت سیزدهم: ابی بکر حضرمی از امام صادق علیه السلام 53
- جمع بندی 54
- روایت شانزدهم: منذر جوّاز از امام صادق علیه السلام 54
- فصل دوم : علم اهل بیت علیهم السلام به زمان ظهور 56
- اشاره 56
- اقوال در این مساله 57
- مقدمه 57
- جلسه نهم 57
- قائلین به علم اهل بیت به زمان ظهور 57
- اشاره 57
- الف. سیدمرتضی علم الهدی 58
- ب. شیخ طوسی 58
- ج. سیدمحمدتقی موسوی 58
- ه. آیت الله ناصری اصفهانی 59
- د. آیت الله بهجت 59
- و. آیت الله جوادی آملی 60
- جلسه دهم 65
- اشاره 65
- ادله نفی علم اهل بیت به زمان ظهور 65
- اشاره 65
- روایت اول: دعبل خزاعی از امام رضا علیه السلام 65
- قیام به هنگام شنیدن نام قائم 68
- 1. عبدالسلام هروی 70
- اشاره 70
- بررسی سند 70
- جلسه یازدهم 70
- 2. دعبل بن علی خزاعی 72
- دلالت روایت 73
- جلسه دوازدهم 74
- اشاره 74
- روایت دوم: مفضل بن عمر از امام صادق علیه السلام 74
- بررسی سند 75
- دلالت روایت 76
- روایت سوم: محمد بن حنفیه 77
- اشاره 77
- جلسه سیزدهم 77
- بررسی سند 79
- منافات نداشتن بین علم امام و ندانستن زمان ظهور 80
- دلالت روایت 80
- جمع بندی 81
- فصل سوم: موضع علما نسبت به توقیت 82
- اشاره 82
- عالمانی که توقیت کرده اند 83
- 1. آلوسی شافعی 83
- اشاره 83
- جلسه چهاردهم 83
- 2. محمدبن محمد شعیری 84
- 3. خواجه طوسی 86
- جلسه پانزدهم 87
- عالمانی که نفی توقیت کرده اند 87
- 1. نعمانی 87
- اشاره 89
- 2. شیخ صدوق 89
- 3. شیخ طوسی 89
- پاسخ به یک اشکال 90
- 4. علامه مجلسی 91
- جلسه شانزدهم 91
- روایت ابراهیم بن عبدالله از امام صادق علیه السلام 93
- جلسه هفدهم 93
- توضیح و نقد کلام مرحوم بهجت 100
- جلسه هجدهم 100
- جمع بندی 102
- منابع 103
جلسه سوم
روایت چهارم: ابوبصیر از امام صادق علیه السلام
اشاره
عِدَّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا (1)عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی حَمْزَهَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ الله علیه السلام قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الْقَائِمِ علیه السلام فَقَالَ: کَذَبَ الْوَقَّاتُونَ إِنَّا أَهْلُ بَیْتٍ لَا نُوَقِّتُ؛ (2)
ابو بصیر گوید: از امام صادق علیه السلام راجع به قائم علیه السلام پرسیدم، فرمود: وقت گذاران دروغگویند، ما خانواده ای هستیم که تعیین وقت نمی کنیم.
بررسی سند
علامه مجلسی سند این روایت را صحیح می داند (3) و به خاطر کثرت روایات نقل شده از علی بن ابی حمزه در کتب اربعه مورد پذیرش
1- درمورد این اصطلاح علامه حلی می نویسد:کلینی گفته است که مقصود من از عده من اصحابنا عن احمدبن محمد بن خالد برقی در کتاب کافی علی بن ابراهیم و علی بن محمد بن عبدالله بن اذینه و احمدبن عبدالله بن امیه و علی بن الحسن می باشد. (خلاصه الاقوال، ص 272) .
2- اصول کافی، ج1، ص 368؛ نعمانی، الغیبه، ص 294؛ شیخ حر عاملی، اثباه الهداه، ج 5، ص 60.
3- مجلسی، مرآه العقول فی شرح أخبار آل الرسول ، ج 4، ص 174.