- مقدمه ناشر 1
- مقدمه نویسنده 3
- فصل اول: روایات نهی از توقیت 5
- اشاره 5
- جلسه اول 6
- معنای لغوی و اصطلاحی توقیت 6
- مقدمه 6
- روایات نهی از توقیت 7
- اشاره 7
- روایت اول: ابوحمزه ثمالی از امام باقر علیه السلام 7
- بررسی سند 8
- دلالت روایت 9
- جلسه دوم 12
- اشاره 12
- روایت دوم: عبدالرحمن بن کثیر از امام صادق علیه السلام 12
- بررسی سند 12
- دلالت روایت 13
- اشاره 16
- روایت سوم: زراره از امام باقر علیه السلام 16
- بررسی سند 21
- دلالت روایت 21
- نظریه علامه مجلسی و احتمالات روایت 22
- روایت چهارم: ابوبصیر از امام صادق علیه السلام 24
- اشاره 24
- بررسی سند 24
- جلسه سوم 24
- دلالت روایت 25
- روایت پنجم: احمد بن محمد بن خالد از امام صادق علیه السلام 26
- اشاره 26
- بررسی سند 26
- دلالت روایت 27
- روایت ششم: فضیل بن یسار از امام باقر علیه السلام 29
- جلسه چهارم 29
- اشاره 29
- بررسی سند 30
- دلالت روایت 32
- اشاره 34
- روایت هفتم: علی بن یقطین از امام کاظم علیه السلام 34
- جلسه پنجم 34
- بررسی سند 35
- دلالت روایت 36
- روایت هشتم: ابراهیم بن مهزم از امام صادق علیه السلام 41
- بررسی سند 41
- اشاره 41
- جلسه ششم 41
- دلالت روایت 42
- روایت نهم: ابوالمرهف از امام باقر علیه السلام 43
- اشاره 43
- بررسی سند 45
- دلالت روایت 45
- جلسه هفتم 47
- روایت دهم: هارون بن عنتره از امیرالمؤمنین علیه السلام 47
- اشاره 47
- دلالت روایت 48
- بررسی سند 48
- روایت یازدهم: محمد بن نعمان از امام صادق علیه السلام 49
- بررسی سند و بحثی پیرامون تحف العقول 49
- اشاره 49
- دلالت روایت 51
- روایت دوازدهم: محمد بن مسلم از امام صادق علیه السلام 52
- جلسه هشتم 52
- اشاره 52
- روایات دیگر در موضوع عدم توقیت 52
- روایت سیزدهم: ابی بکر حضرمی از امام صادق علیه السلام 53
- روایت چهاردهم: ابو بصیر از امام صادق علیه السلام 53
- روایت پانزدهم: توقیع امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف 53
- روایت شانزدهم: منذر جوّاز از امام صادق علیه السلام 54
- جمع بندی 54
- اشاره 56
- فصل دوم : علم اهل بیت علیهم السلام به زمان ظهور 56
- جلسه نهم 57
- اشاره 57
- مقدمه 57
- قائلین به علم اهل بیت به زمان ظهور 57
- اقوال در این مساله 57
- الف. سیدمرتضی علم الهدی 58
- ج. سیدمحمدتقی موسوی 58
- ب. شیخ طوسی 58
- ه. آیت الله ناصری اصفهانی 59
- د. آیت الله بهجت 59
- و. آیت الله جوادی آملی 60
- جلسه دهم 65
- اشاره 65
- ادله نفی علم اهل بیت به زمان ظهور 65
- اشاره 65
- روایت اول: دعبل خزاعی از امام رضا علیه السلام 65
- قیام به هنگام شنیدن نام قائم 68
- بررسی سند 70
- اشاره 70
- جلسه یازدهم 70
- 1. عبدالسلام هروی 70
- 2. دعبل بن علی خزاعی 72
- دلالت روایت 73
- روایت دوم: مفضل بن عمر از امام صادق علیه السلام 74
- جلسه دوازدهم 74
- اشاره 74
- بررسی سند 75
- دلالت روایت 76
- جلسه سیزدهم 77
- اشاره 77
- روایت سوم: محمد بن حنفیه 77
- بررسی سند 79
- دلالت روایت 80
- منافات نداشتن بین علم امام و ندانستن زمان ظهور 80
- جمع بندی 81
- اشاره 82
- فصل سوم: موضع علما نسبت به توقیت 82
- اشاره 83
- جلسه چهاردهم 83
- عالمانی که توقیت کرده اند 83
- 1. آلوسی شافعی 83
- 2. محمدبن محمد شعیری 84
- 3. خواجه طوسی 86
- جلسه پانزدهم 87
- عالمانی که نفی توقیت کرده اند 87
- 1. نعمانی 87
- 3. شیخ طوسی 89
- اشاره 89
- 2. شیخ صدوق 89
- پاسخ به یک اشکال 90
- جلسه شانزدهم 91
- 4. علامه مجلسی 91
- جلسه هفدهم 93
- روایت ابراهیم بن عبدالله از امام صادق علیه السلام 93
- جلسه هجدهم 100
- توضیح و نقد کلام مرحوم بهجت 100
- جمع بندی 102
- منابع 103
نه نگهبان و رهبری که جمعشان کند به جای ماند و نه فراخواننده ای که آواز خود را به گوش ایشان رساند و نه جماعتی که بر آن محور گرد آیند و خداوند در کتاب خود مثلی برای ایشان زده است که: حَتَّی إِذا أَخَذَتِ الْأَرْضُ زُخْرُفَها وَ ازَّیَّنَتْ... (1)؛ تا زمانی که روی زمین زیبائی خود را گرفته و آرایش می یابد [و اهل زمین گمان می کنند که آنان مسلّط بر زمین شده اند به ناگاه امر ما شبانه یا به روز بر آن رسد]- سپس محمّد بن حنفیّه به خدا سوگند یاد کرد که این آیه درباره آنان نازل شده است. من گفتم: فدایت گردم تو امر بزرگی از اینان برای من حدیث کردی، پس کِی ایشان نابود می شوند؟ گفت: ای وای بر تو ای محمّد! علم خداوند خلاف زمانی است که تعیین کنندگان وقت معلوم می کنند، همانا موسی علیه السلام قوم خود را سی روز وعده داد، ولی در علم خداوند عزّ و جلّ ده روز افزون بود و موسی را از آن آگاه نفرمود، پس قوم موسی کافر شدند و پس از رفتن او به هنگام سر رسیدن و گذشتن وقت، گوساله را به پرستش گرفتند. و نیز یونس قوم خود را وعده عذاب داد در حالی که در علم خداوند گذشت از ایشان بود، و کار او چنان شد که می دانی، امّا هنگامی که دیدی نیازمندی آشکار شده و مرد می گوید: شب را بدون شام سر به بالین نهادم و تا آنگاه که مردی (امروز) با چهره ای با تو روبرو می شود، سپس (فردا) با روئی دیگر با تو ملاقات می کند- من گفتم این نیازمندی که گفتی فهمیدم، ولی آن دیگری چه چیزی است؟ گفت: منظور این است که با تو با روی گشاده برخورد می کند، ولی وقتی نزد او می روی که وام و قرضی از او بگیری با روی دیگری با تو مواجه می شود- پس بدان هنگام به زودی آن صیحه واقع خواهد شد».
بررسی سند
در این روایت دو نفر از قبیل علی بن حزور و ابراهیم ابن ابی هراسه (ابراهیم بن هراسه) توثیق ندارند.
1- سوره یونس، آیه24.