آشنایی با علم رجال صفحه 108

الفاظ جرح و ذمّ

الفاظ جرح و ذم نیز عبارت اند از: ساقط؛ کذاب؛ متروک؛ لیس بشیء؛ لا یعتدّ به؛ وضّاع؛ لیّن الحدیث (سهل انگار)؛ غال یا مرتفع القول؛ ضعیف و لیس بثبت.(1)

توثیق خاص و عام

توثیق و تضعیفی که در مورد راویان آمده بر دو گونه است: توثیق خاص؛ توثیق عام.

مقصود از توثیق خاص آن است که از راوی به صورت خاص یا در جمع محدودی اسم برده شده باشد؛ مثلا بگویند: علی بن ابراهیم ثقه است یا وهب بن وهب ضعیف است.

مقصود از توثیق عام آن است که عده زیادی را با یک عنوان توثیق کنند؛ مثل مشایخ ابن ابی عمیر یا نجاشی.

طرق توثیقات خاصه

1. قرآن مجید

این از بالاترین مراتب توثیق است. خداوند متعال در مورد خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله) می فرماید: إِنَّما یُرِیدُ اللّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً .(2)

روایات فراوانی از شیعه و اهل سنت و نیز قراین متعددی از جمله ضمایر آیه دلالت می کند که مقصود آیه، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)، حضرت علی (علیه السلام)، و حضرت