آشنایی با علم رجال صفحه 211

بودن اصول، دلیل بر اعتبار تمامی احادیث نمی باشد زیرا شرایط اعتبار نزد علما مختلف است.(1)

نتیجه بحث اعتبار کتب اربعه

تا این جا مشخص شد که مشهور میان امامیه آن است که کتاب های حدیثی از عصر غیبت تاکنون، اعم از کتب اربعه و دیگر کتاب ها، نیاز به بررسی سندی و متنی دارند و هیچ کدام قطعی به طور مطلق تلقی نمی شود.

بله، عده ای از علما که به اخباریون معروف گشته اند، معتقد به صحت تمامی احادیث کتب اربعه اند و بلکه شیخ حُر عاملی معتقد به صحت تمامی احادیث کتاب وسائل الشیعه می باشد که مشتمل بر 35843 حدیث است.(2)

گویا از متأخرین اصولیین، محقق نائینی (قدس سره) همین نظر را در مورد روایات کافی داشته است که شاگرد ایشان آیه الله خوئی (قدس سره) از ایشان نقل می کند که فرمود: مناقشه در اسناد روایات کافی حرفه عاجز است.(3)

به هر حال علمای بزرگوار و محدثین گرامی شیعه زحمت های فراوانی جهت گردآوری احادیث کشیده اند و چه بسا برای گرفتن حدیث، متحمل مسافرت های طولانی در شهرهای مختلف شده اند، و تلاش آنها همواره نزد خداوند متعال و پیروان اهل بیت (علیهم السلام) مخصوصاً دانشمندان شیعه، مشکور است، اما مسائل دینی همواره نیاز به دقت و بررسی دارد و آرای گذشتگان هر چند از بزرگان باشند، نمی تواند آخرین نظر باشد و طراوت و پیشرفت

1- (1) . ر. ک: معجم رجال الحدیث، ج 1، ص 97.
2- (2) . وسائل الشیعه، ج 19، ص 310.
3- (3) . معجم رجال الحدیث، ج 1، ص 87.