- سخن ناشر 1
- اشاره 2
- 1- عوامل و محورهای وحدت 2
- الف) خدای واحد، پدر و مادر واحد، دین واحد 2
- ب) اطاعت از رهبری 3
- ج) دین مقدس اسلام 4
- د) اهل بیت پیامبر علیهم السلام 6
- ه -) برابری نوعی و برادری دینی 7
- و) اخوت اسلامی 8
- 2- عوامل تفرقه 9
- الف) دامن زدن به اختلافات 9
- ب) کناره گیری از مردم 10
- ج) مفاخره و برتری جویی 11
- د) گوش به فریب کاری شیطان 11
- ه) تحقیر و تذلیل برادر مسلمان 12
- الف) کینه توزی 13
- 3- موانع وحدت 13
- ب) سوءظن و بدفهمی 14
- ج) جهل و نادانی 15
- ب) وحدت، موجب شوکت و قدرت 16
- الف) عدم وحدت، موجب گسستن از اسلام 16
- ج) دست خدا با جماعت 17
- د) لزوم شرکت در جماعت 18
- الف) حفظ پیمان پیوند 19
- 5- تلاش برای وحدت و حفظ آن 19
- ب) حفظ جماعه و پرهیز از تفرقه 20
- ج) حفظ ارتباطات و دوری از قطع رابطه 21
- د) لزوم وحدت عملی و رفتاری 22
- و) حفظ آداب و اعتقاد جماعت 23
- ه -) لزوم حفظ وحدت برای بقا 23
- ز) تلاش و دل سوزی برای تحقق وحدت 25
- 6- آثار وحدت 26
- ح) تفرقه افکنی، بدترین تلاش 26
- الف) تعاون و همکاری 26
- ب) وحدت مایه رحمت 27
- ج) امداد الهی در سایه وحدت 28
- د) قدرت و تسلط 29
- 7- نتایج تفرقه 30
- الف) دین زدایی ثمرۀ اختلاف 30
- ج) مرگ جاهلی 31
- ب) چیرگی باطل بر حق 31
- د) اختلاف، موجب هلاکت 32
- ه) تفرقه موجب عذاب 33
- اشاره 34
- مقدمه 34
- 1- چهل حدیث در موضوع اتحاد و انسجام امت اسلامی 36
- الف) اهمیت اتحاد و انسجام امت اسلامی و عدم تفرقه میان مسلمانان 36
- اشاره 36
- ب) بیان حقوق مسلمانان نسبت به یک دیگر 45
- ج) اهمیت محبت میان مسلمانان و دوری از کذب و سوءظن 48
- د) اهمیت به امور مسلمین و اصلاح میان آنها 50
- ه) معنای اسلام و ایمان و احترام نفس و مال مسلمانان 52
- اشاره 58
- 2- ده راهکار عملی برای انسجام اسلامی 82
- 3- ده راهکار عملی برای اتحاد ملی 82
- اشاره 88
- 4- ضامن و بقای اتحاد اسلامی 95
- 5- امداد الهی در سایه اتحاد اسلامی 96
- 6- اتحاد اسلامی، رحمت الهی 97
- 8- نماد اتحاد مسلمین 98
- 9- تفرقه، مرگی جاهلانه 99
- 10- هم بستگی، حیات جامعه مسلمین 100
- 11- آثار اتحاد اسلامی 101
- 12- پرهیز از دشنام و لعن 102
- 13- زمینه ها و مقدمات وحدت 103
- 15- مبانی حقوقی وحدت مسلمین 105
- 17- ایمان واقعی در سایه هم بستگی 106
- 19- هم بستگی مسلمانان نسبت به بیگانگان 107
- 18- راهکارهای اتحاد اسلامی 107
- 20- نرمی و آسان گیری دو عامل اتحاد 108
- 22- اختلاف مایه دگرگونی قلب ها 109
- 23- دایره مسلمانی 110
- 24- خیرخواهی برای اتحاد اسلامی 111
- 26- خطر تک روی 112
- 25- محور اتحاد اسلامی 112
- 27- وحدت، شرط مسلمانی 113
- 28- نهی از ترساندن مسلمان 114
- 31- پیامدهای اختلاف 115
- 30- ایمان، بنیاد اتحاد اسلامی 115
- 32- اختلاف، موجب هلاکت 116
- 33- عوامل مثبت اتحاد اسلامی 117
- 34- اختلاف، نابودگرمسلمانان 118
- 36- گستره اتحاد اسلامی 119
- 37- اختلاف افکن، ملعون درگاه الهی 120
- 38- اصول و مبانی اتحاد اسلامی 121
- 39- رهبر عامل وحدت 122
- اشاره 126
- 1- مبانی وحدت و انسجام اسلامی 129
- الف) اسلام و ایمان 129
- ب) قرآن 131
- یکم. تأکید به انسجام 131
- اشاره 131
- سوم. هدف واحد 133
- پنجم. معیار برتری 134
- ج) سنت 135
- د) مرجعیت اهل بیت 136
- اشاره 143
- الف) ضرورت وحدت و انسجام 143
- ب) ضرورت پرهیز از افتراق 148
- الف) برابری 149
- 3- عوامل وحدت و انسجام اسلامی 149
- ب) برادری 150
- ج) حسن خلق 152
- ه) مدارا 155
- د) حسن سلوک 155
- و) هم زیستی 157
- ز) محبت 160
- ح) احترام 162
- ی) حسن ظن 163
- ط) کمک 163
- ک) خیرخواهی و نصیحت 166
- ل) اصلاح 168
- م) ادای حقوق 170
- ن) احترام به مال و جان مسلمان 172
- الف) سخن چینی 175
- ب) جست وجوی اسرار مردم 178
- ج) تعصب بی جا 179
- د) دعواهای بی جا 183
- ه) دشنام و تحقیر 185
- و) فتوای کفر و شرک 186
- ز) آزار و اذیت 187
- ح) آلودگی باطنی 188
- 5- آثار وحدت و انسجام اسلامی 189
- الف) آثار وحدت و انسجام 189
- یکم. موجب رحمت و رهایی از عذاب الهی 189
- دوم. رهایی از هلاکت 190
- سوم. موجب ورود بهشت 191
- پنجم. باعث برکت 192
- یکم. فتنه و هلاکت 193
- ب) آثار افتراق و عدم انسجام 193
- دوم. مرگ جهالت 194
- چهارم. باعث ورود جهنم 195
- سوم. مرگ کفر 195
- پنجم. مهدورالدم 196
- ششم. دوری دل ها 196
- هفتم. نابودی 197
- هشتم. عدم قبولی اعمال 197
- دهم. عدم استجابت دعا 198
- یازدهم. مبغوض ترین مخلوق نزد خداوند عالم 198
هرکس از گروه «مسلمانان» جدا شود بر مرگ جاهلیت بمیرد.»
تفرقه، یعنی جهالت و گمراهی. آری؛ کسی که همراه جماعت مسلمانان نباشد نمی تواند شناخت خوبی نسبت به رفتار و سلوک فردی و اجتماعی آنان داشته باشد ازاین رو همیشه در جهالت و گمراهی خواهد ماند و هیچ گاه به حقیقت و واقعیت دست پیدا نخواهد کرد. رسیدن مرگ نیز در چنین حالتی، جز مرگ جاهلیت چیز دیگری نیست. در مقابل اگر انسان با جماعت باشد و رفتار، کردار و اعتقادات یک دیگر را بشناسد، می تواند به حقیقت برسد و مرگ او نیز عالمانه خواهد بود.
10- هم بستگی، حیات جامعه مسلمین
حدیث دهم
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
«اَلْمُسْلِمُونَ کَالرَّجُلِ الْواحِدِ اذا اشْتَکی عضْوٌ منْ اعْضائهِ تداعی لهُ سائِر جسَدِهِ؛(1) مسلمانان نسبت به هم دیگر هم چون یک مرد هستند که هرگاه عضوی از اعضای او دردمند شود، اعضای دیگر او نیز احساس درد می کنند.»
وحدت و هم بستگی جامعه مسلمانان، به وحدت و هم بستگی اعضای انسان تشبیه شده است.
شهید مطهری رحمه الله در توضیح این حدیث مبارک می فرماید: «یکی از
1- (1) کنزالعمّال، ح 759؛ با اندکی تفاوت در جامع الاحادیث، ح 23470، 23471، 23457، ص 433 و 435؛ و نهج الفصاحه، ح 1139 و ح 3106، ص 527 و 530.مضمونی مشابه این حدیث در کتب دیگر مانند: صحیح بخاری؛ ص 37، مسند احمد بن حنبل؛ ج 4, ص 27. این چنین آمده است: «مَثَل الْمُؤمنِینَ فِی توَادهِم وترَاحُمِهِم وتعَاطُفِهِم کَمَثَلِ الجَسَدِ الْواحِدِ اذا اشْتَکی منهُ عضْوٌ تداعی لهُ سائِرَ الجَسَدِ بالسَهَرِ والحِمی». به نقل از: تأملی بر مسئله وحدت از دیرباز تا دیروز؛ محمد حسین امیر اردوش، ص 19.