- سخن ناشر 1
- 1- عوامل و محورهای وحدت 2
- الف) خدای واحد، پدر و مادر واحد، دین واحد 2
- اشاره 2
- ب) اطاعت از رهبری 3
- ج) دین مقدس اسلام 4
- د) اهل بیت پیامبر علیهم السلام 6
- ه -) برابری نوعی و برادری دینی 7
- و) اخوت اسلامی 8
- 2- عوامل تفرقه 9
- الف) دامن زدن به اختلافات 9
- ب) کناره گیری از مردم 10
- ج) مفاخره و برتری جویی 11
- د) گوش به فریب کاری شیطان 11
- ه) تحقیر و تذلیل برادر مسلمان 12
- الف) کینه توزی 13
- 3- موانع وحدت 13
- ب) سوءظن و بدفهمی 14
- ج) جهل و نادانی 15
- الف) عدم وحدت، موجب گسستن از اسلام 16
- ب) وحدت، موجب شوکت و قدرت 16
- ج) دست خدا با جماعت 17
- د) لزوم شرکت در جماعت 18
- 5- تلاش برای وحدت و حفظ آن 19
- الف) حفظ پیمان پیوند 19
- ب) حفظ جماعه و پرهیز از تفرقه 20
- ج) حفظ ارتباطات و دوری از قطع رابطه 21
- د) لزوم وحدت عملی و رفتاری 22
- و) حفظ آداب و اعتقاد جماعت 23
- ه -) لزوم حفظ وحدت برای بقا 23
- ز) تلاش و دل سوزی برای تحقق وحدت 25
- ح) تفرقه افکنی، بدترین تلاش 26
- 6- آثار وحدت 26
- الف) تعاون و همکاری 26
- ب) وحدت مایه رحمت 27
- ج) امداد الهی در سایه وحدت 28
- د) قدرت و تسلط 29
- 7- نتایج تفرقه 30
- الف) دین زدایی ثمرۀ اختلاف 30
- ج) مرگ جاهلی 31
- ب) چیرگی باطل بر حق 31
- د) اختلاف، موجب هلاکت 32
- ه) تفرقه موجب عذاب 33
- اشاره 34
- مقدمه 34
- 1- چهل حدیث در موضوع اتحاد و انسجام امت اسلامی 36
- اشاره 36
- الف) اهمیت اتحاد و انسجام امت اسلامی و عدم تفرقه میان مسلمانان 36
- ب) بیان حقوق مسلمانان نسبت به یک دیگر 45
- ج) اهمیت محبت میان مسلمانان و دوری از کذب و سوءظن 48
- د) اهمیت به امور مسلمین و اصلاح میان آنها 50
- ه) معنای اسلام و ایمان و احترام نفس و مال مسلمانان 52
- اشاره 58
- 3- ده راهکار عملی برای اتحاد ملی 82
- 2- ده راهکار عملی برای انسجام اسلامی 82
- اشاره 88
- 4- ضامن و بقای اتحاد اسلامی 95
- 5- امداد الهی در سایه اتحاد اسلامی 96
- 6- اتحاد اسلامی، رحمت الهی 97
- 8- نماد اتحاد مسلمین 98
- 9- تفرقه، مرگی جاهلانه 99
- 10- هم بستگی، حیات جامعه مسلمین 100
- 11- آثار اتحاد اسلامی 101
- 12- پرهیز از دشنام و لعن 102
- 13- زمینه ها و مقدمات وحدت 103
- 15- مبانی حقوقی وحدت مسلمین 105
- 17- ایمان واقعی در سایه هم بستگی 106
- 19- هم بستگی مسلمانان نسبت به بیگانگان 107
- 18- راهکارهای اتحاد اسلامی 107
- 20- نرمی و آسان گیری دو عامل اتحاد 108
- 22- اختلاف مایه دگرگونی قلب ها 109
- 23- دایره مسلمانی 110
- 24- خیرخواهی برای اتحاد اسلامی 111
- 25- محور اتحاد اسلامی 112
- 26- خطر تک روی 112
- 27- وحدت، شرط مسلمانی 113
- 28- نهی از ترساندن مسلمان 114
- 31- پیامدهای اختلاف 115
- 30- ایمان، بنیاد اتحاد اسلامی 115
- 32- اختلاف، موجب هلاکت 116
- 33- عوامل مثبت اتحاد اسلامی 117
- 34- اختلاف، نابودگرمسلمانان 118
- 36- گستره اتحاد اسلامی 119
- 37- اختلاف افکن، ملعون درگاه الهی 120
- 38- اصول و مبانی اتحاد اسلامی 121
- 39- رهبر عامل وحدت 122
- اشاره 126
- 1- مبانی وحدت و انسجام اسلامی 129
- الف) اسلام و ایمان 129
- اشاره 131
- یکم. تأکید به انسجام 131
- ب) قرآن 131
- سوم. هدف واحد 133
- پنجم. معیار برتری 134
- ج) سنت 135
- د) مرجعیت اهل بیت 136
- اشاره 143
- الف) ضرورت وحدت و انسجام 143
- ب) ضرورت پرهیز از افتراق 148
- الف) برابری 149
- 3- عوامل وحدت و انسجام اسلامی 149
- ب) برادری 150
- ج) حسن خلق 152
- د) حسن سلوک 155
- ه) مدارا 155
- و) هم زیستی 157
- ز) محبت 160
- ح) احترام 162
- ط) کمک 163
- ی) حسن ظن 163
- ک) خیرخواهی و نصیحت 166
- ل) اصلاح 168
- م) ادای حقوق 170
- ن) احترام به مال و جان مسلمان 172
- الف) سخن چینی 175
- ب) جست وجوی اسرار مردم 178
- ج) تعصب بی جا 179
- د) دعواهای بی جا 183
- ه) دشنام و تحقیر 185
- و) فتوای کفر و شرک 186
- ز) آزار و اذیت 187
- ح) آلودگی باطنی 188
- 5- آثار وحدت و انسجام اسلامی 189
- الف) آثار وحدت و انسجام 189
- یکم. موجب رحمت و رهایی از عذاب الهی 189
- دوم. رهایی از هلاکت 190
- سوم. موجب ورود بهشت 191
- پنجم. باعث برکت 192
- یکم. فتنه و هلاکت 193
- ب) آثار افتراق و عدم انسجام 193
- دوم. مرگ جهالت 194
- چهارم. باعث ورود جهنم 195
- سوم. مرگ کفر 195
- پنجم. مهدورالدم 196
- ششم. دوری دل ها 196
- هفتم. نابودی 197
- هشتم. عدم قبولی اعمال 197
- یازدهم. مبغوض ترین مخلوق نزد خداوند عالم 198
- دهم. عدم استجابت دعا 198
ج) مفاخره و برتری جویی
از علل دیگر تفرقه مفاخره و برتری جویی است، که در لسان آیات و بسیاری از روایات به شدت از آن نهی گردیده است.
حدیث دوازدهم
امام علی علیه السلام در این زمینه می فرمایند:
«اَیهَا النّاسُ،... عرِّجُوا عنْ طَرِیقِ الْمُنافَرَهِ، وضَعُوا تیْجَانَ الْمُفَاخَرَه؛(1) ای مردم... از اختلاف و پراکندگی به درآیید و تاج تفاخر و برتری جویی را از سر بنهید.»
نکته ها
1. در اسلام اساساً مفاخره و برتری جویی از هر لحاظ و با هر ملاکی، مردود و غیر قابل ارزش گذاری است. ملاک ارزشمندی در اسلام فقط تقوای الهی می باشد.
2. برتری جویی علاوه بر این که از لحاظ اخلاقی یکی از رذایل محسوب می گردد، از لحاظ اجتماعی موجب اختلاف و تفرقه می گردد.
د) گوش به فریب کاری شیطان
یکی از عوامل تأثیرگذار تفرقه، گوش دادن به وسوسه ها، زمزمه ها و فریب کاری های شیطان است.
حدیث سیزدهم
امام علی علیه السلام دراین باره می فرمایند:
«إِنَّ الشَّیطَانَ یسَنِّی لکُمْ طُرُقَهُ، ویرِیدُ أن یحُلَّ دینَکُمْ عقْدَهً عقْدَهً،
1- (1) نهج البلاغه، خطبه 5.