- سخن ناشر 1
- الف) خدای واحد، پدر و مادر واحد، دین واحد 2
- 1- عوامل و محورهای وحدت 2
- اشاره 2
- ب) اطاعت از رهبری 3
- ج) دین مقدس اسلام 4
- د) اهل بیت پیامبر علیهم السلام 6
- ه -) برابری نوعی و برادری دینی 7
- و) اخوت اسلامی 8
- 2- عوامل تفرقه 9
- الف) دامن زدن به اختلافات 9
- ب) کناره گیری از مردم 10
- د) گوش به فریب کاری شیطان 11
- ج) مفاخره و برتری جویی 11
- ه) تحقیر و تذلیل برادر مسلمان 12
- 3- موانع وحدت 13
- الف) کینه توزی 13
- ب) سوءظن و بدفهمی 14
- ج) جهل و نادانی 15
- ب) وحدت، موجب شوکت و قدرت 16
- الف) عدم وحدت، موجب گسستن از اسلام 16
- ج) دست خدا با جماعت 17
- د) لزوم شرکت در جماعت 18
- الف) حفظ پیمان پیوند 19
- 5- تلاش برای وحدت و حفظ آن 19
- ب) حفظ جماعه و پرهیز از تفرقه 20
- ج) حفظ ارتباطات و دوری از قطع رابطه 21
- د) لزوم وحدت عملی و رفتاری 22
- ه -) لزوم حفظ وحدت برای بقا 23
- و) حفظ آداب و اعتقاد جماعت 23
- ز) تلاش و دل سوزی برای تحقق وحدت 25
- ح) تفرقه افکنی، بدترین تلاش 26
- الف) تعاون و همکاری 26
- 6- آثار وحدت 26
- ب) وحدت مایه رحمت 27
- ج) امداد الهی در سایه وحدت 28
- د) قدرت و تسلط 29
- الف) دین زدایی ثمرۀ اختلاف 30
- 7- نتایج تفرقه 30
- ب) چیرگی باطل بر حق 31
- ج) مرگ جاهلی 31
- د) اختلاف، موجب هلاکت 32
- ه) تفرقه موجب عذاب 33
- مقدمه 34
- اشاره 34
- الف) اهمیت اتحاد و انسجام امت اسلامی و عدم تفرقه میان مسلمانان 36
- اشاره 36
- 1- چهل حدیث در موضوع اتحاد و انسجام امت اسلامی 36
- ب) بیان حقوق مسلمانان نسبت به یک دیگر 45
- ج) اهمیت محبت میان مسلمانان و دوری از کذب و سوءظن 48
- د) اهمیت به امور مسلمین و اصلاح میان آنها 50
- ه) معنای اسلام و ایمان و احترام نفس و مال مسلمانان 52
- اشاره 58
- 3- ده راهکار عملی برای اتحاد ملی 82
- 2- ده راهکار عملی برای انسجام اسلامی 82
- اشاره 88
- 4- ضامن و بقای اتحاد اسلامی 95
- 5- امداد الهی در سایه اتحاد اسلامی 96
- 6- اتحاد اسلامی، رحمت الهی 97
- 8- نماد اتحاد مسلمین 98
- 9- تفرقه، مرگی جاهلانه 99
- 10- هم بستگی، حیات جامعه مسلمین 100
- 11- آثار اتحاد اسلامی 101
- 12- پرهیز از دشنام و لعن 102
- 13- زمینه ها و مقدمات وحدت 103
- 15- مبانی حقوقی وحدت مسلمین 105
- 17- ایمان واقعی در سایه هم بستگی 106
- 19- هم بستگی مسلمانان نسبت به بیگانگان 107
- 18- راهکارهای اتحاد اسلامی 107
- 20- نرمی و آسان گیری دو عامل اتحاد 108
- 22- اختلاف مایه دگرگونی قلب ها 109
- 23- دایره مسلمانی 110
- 24- خیرخواهی برای اتحاد اسلامی 111
- 25- محور اتحاد اسلامی 112
- 26- خطر تک روی 112
- 27- وحدت، شرط مسلمانی 113
- 28- نهی از ترساندن مسلمان 114
- 31- پیامدهای اختلاف 115
- 30- ایمان، بنیاد اتحاد اسلامی 115
- 32- اختلاف، موجب هلاکت 116
- 33- عوامل مثبت اتحاد اسلامی 117
- 34- اختلاف، نابودگرمسلمانان 118
- 36- گستره اتحاد اسلامی 119
- 37- اختلاف افکن، ملعون درگاه الهی 120
- 38- اصول و مبانی اتحاد اسلامی 121
- 39- رهبر عامل وحدت 122
- اشاره 126
- الف) اسلام و ایمان 129
- 1- مبانی وحدت و انسجام اسلامی 129
- اشاره 131
- ب) قرآن 131
- یکم. تأکید به انسجام 131
- سوم. هدف واحد 133
- پنجم. معیار برتری 134
- ج) سنت 135
- د) مرجعیت اهل بیت 136
- الف) ضرورت وحدت و انسجام 143
- اشاره 143
- ب) ضرورت پرهیز از افتراق 148
- الف) برابری 149
- 3- عوامل وحدت و انسجام اسلامی 149
- ب) برادری 150
- ج) حسن خلق 152
- د) حسن سلوک 155
- ه) مدارا 155
- و) هم زیستی 157
- ز) محبت 160
- ح) احترام 162
- ی) حسن ظن 163
- ط) کمک 163
- ک) خیرخواهی و نصیحت 166
- ل) اصلاح 168
- م) ادای حقوق 170
- ن) احترام به مال و جان مسلمان 172
- الف) سخن چینی 175
- ب) جست وجوی اسرار مردم 178
- ج) تعصب بی جا 179
- د) دعواهای بی جا 183
- ه) دشنام و تحقیر 185
- و) فتوای کفر و شرک 186
- ز) آزار و اذیت 187
- ح) آلودگی باطنی 188
- الف) آثار وحدت و انسجام 189
- یکم. موجب رحمت و رهایی از عذاب الهی 189
- 5- آثار وحدت و انسجام اسلامی 189
- دوم. رهایی از هلاکت 190
- سوم. موجب ورود بهشت 191
- پنجم. باعث برکت 192
- ب) آثار افتراق و عدم انسجام 193
- یکم. فتنه و هلاکت 193
- دوم. مرگ جهالت 194
- سوم. مرگ کفر 195
- چهارم. باعث ورود جهنم 195
- ششم. دوری دل ها 196
- پنجم. مهدورالدم 196
- هفتم. نابودی 197
- هشتم. عدم قبولی اعمال 197
- دهم. عدم استجابت دعا 198
- یازدهم. مبغوض ترین مخلوق نزد خداوند عالم 198
ک) خیرخواهی و نصیحت
حدیث سیزدهم
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله فرمود:
«انّما الدین النصیحه» قالوا:
«لمن یا رسول الله صلی الله علیه و آله؟ لله ولکتابه والائمه المسلمین وعامتهم؛(1) دین، خیرخواهی است. گفتند: ای رسول خدا صلی الله علیه و آله! برای چه کسی خیرخواهی کنیم؟ فرمود: برای خدا، رسول، کتاب خدا، ائمه مسلمین و عموم مردم.»
در روایت دیگری
(والائمه المؤمنین ولجماعتهم)(2) آمده است. در روایتی دیگر، امام خیرخواهی را علامت کمال دین دانسته است:
«وأدی النصیحه لأهل بیت نبیه فقد استکمل حقیقه الایمان.»(3)
واژۀ «نصیحت» در لغت به معنای «خلوص» و مقصود آن خواستن خیر برای کسی است که مورد توصیه قرار گرفته است. البته کارکرد آن در موارد مختلف فرق می کند. اگر این واژه در مورد خدا استعمال شود به معنای صحت اعتقاد و اخلاص نیت در عبادت است. مثلاً: «نصیحه الله؛ یعنی اعتقاد به وحدانیت خدا و اخلاص در عمل. و نصیحه رسوله، یعنی تصدیق به نبوت و انقیاد به آن چه که او امر ونهی کرده است. هم چنین، نصیحه عامه المسلمین، یعنی ارشاد و هدایت و خیرخواهی برای آنها در دنیا و آخرت.(4)
ضرورت و اهمیت خیرخواهی و نصیحت مسلمانان، روایات زیادی در فریقین آمده است که به برخی از آنها اشاره می کنیم:
1- (1) مسنداحمد، ج 2، ص 297؛ السنن الکبری، ج 4، ص 432، 7820؛ دعائم الاسلام، 1383، ج 1، ص 134.
2- (2) دعائم الاسلام، ج 1، ص 134.
3- (3) وسائل الشیعه، ج 1، ص 342.
4- (4) الخصال، ص 294؛ شرح اصول کافی، ج 4، ص 210.