- سخن ناشر 1
- اشاره 2
- 1- عوامل و محورهای وحدت 2
- الف) خدای واحد، پدر و مادر واحد، دین واحد 2
- ب) اطاعت از رهبری 3
- ج) دین مقدس اسلام 4
- د) اهل بیت پیامبر علیهم السلام 6
- ه -) برابری نوعی و برادری دینی 7
- و) اخوت اسلامی 8
- 2- عوامل تفرقه 9
- الف) دامن زدن به اختلافات 9
- ب) کناره گیری از مردم 10
- ج) مفاخره و برتری جویی 11
- د) گوش به فریب کاری شیطان 11
- ه) تحقیر و تذلیل برادر مسلمان 12
- الف) کینه توزی 13
- 3- موانع وحدت 13
- ب) سوءظن و بدفهمی 14
- ج) جهل و نادانی 15
- ب) وحدت، موجب شوکت و قدرت 16
- الف) عدم وحدت، موجب گسستن از اسلام 16
- ج) دست خدا با جماعت 17
- د) لزوم شرکت در جماعت 18
- الف) حفظ پیمان پیوند 19
- 5- تلاش برای وحدت و حفظ آن 19
- ب) حفظ جماعه و پرهیز از تفرقه 20
- ج) حفظ ارتباطات و دوری از قطع رابطه 21
- د) لزوم وحدت عملی و رفتاری 22
- و) حفظ آداب و اعتقاد جماعت 23
- ه -) لزوم حفظ وحدت برای بقا 23
- ز) تلاش و دل سوزی برای تحقق وحدت 25
- 6- آثار وحدت 26
- ح) تفرقه افکنی، بدترین تلاش 26
- الف) تعاون و همکاری 26
- ب) وحدت مایه رحمت 27
- ج) امداد الهی در سایه وحدت 28
- د) قدرت و تسلط 29
- 7- نتایج تفرقه 30
- الف) دین زدایی ثمرۀ اختلاف 30
- ج) مرگ جاهلی 31
- ب) چیرگی باطل بر حق 31
- د) اختلاف، موجب هلاکت 32
- ه) تفرقه موجب عذاب 33
- اشاره 34
- مقدمه 34
- 1- چهل حدیث در موضوع اتحاد و انسجام امت اسلامی 36
- الف) اهمیت اتحاد و انسجام امت اسلامی و عدم تفرقه میان مسلمانان 36
- اشاره 36
- ب) بیان حقوق مسلمانان نسبت به یک دیگر 45
- ج) اهمیت محبت میان مسلمانان و دوری از کذب و سوءظن 48
- د) اهمیت به امور مسلمین و اصلاح میان آنها 50
- ه) معنای اسلام و ایمان و احترام نفس و مال مسلمانان 52
- اشاره 58
- 2- ده راهکار عملی برای انسجام اسلامی 82
- 3- ده راهکار عملی برای اتحاد ملی 82
- اشاره 88
- 4- ضامن و بقای اتحاد اسلامی 95
- 5- امداد الهی در سایه اتحاد اسلامی 96
- 6- اتحاد اسلامی، رحمت الهی 97
- 8- نماد اتحاد مسلمین 98
- 9- تفرقه، مرگی جاهلانه 99
- 10- هم بستگی، حیات جامعه مسلمین 100
- 11- آثار اتحاد اسلامی 101
- 12- پرهیز از دشنام و لعن 102
- 13- زمینه ها و مقدمات وحدت 103
- 15- مبانی حقوقی وحدت مسلمین 105
- 17- ایمان واقعی در سایه هم بستگی 106
- 19- هم بستگی مسلمانان نسبت به بیگانگان 107
- 18- راهکارهای اتحاد اسلامی 107
- 20- نرمی و آسان گیری دو عامل اتحاد 108
- 22- اختلاف مایه دگرگونی قلب ها 109
- 23- دایره مسلمانی 110
- 24- خیرخواهی برای اتحاد اسلامی 111
- 26- خطر تک روی 112
- 25- محور اتحاد اسلامی 112
- 27- وحدت، شرط مسلمانی 113
- 28- نهی از ترساندن مسلمان 114
- 31- پیامدهای اختلاف 115
- 30- ایمان، بنیاد اتحاد اسلامی 115
- 32- اختلاف، موجب هلاکت 116
- 33- عوامل مثبت اتحاد اسلامی 117
- 34- اختلاف، نابودگرمسلمانان 118
- 36- گستره اتحاد اسلامی 119
- 37- اختلاف افکن، ملعون درگاه الهی 120
- 38- اصول و مبانی اتحاد اسلامی 121
- 39- رهبر عامل وحدت 122
- اشاره 126
- 1- مبانی وحدت و انسجام اسلامی 129
- الف) اسلام و ایمان 129
- ب) قرآن 131
- یکم. تأکید به انسجام 131
- اشاره 131
- سوم. هدف واحد 133
- پنجم. معیار برتری 134
- ج) سنت 135
- د) مرجعیت اهل بیت 136
- اشاره 143
- الف) ضرورت وحدت و انسجام 143
- ب) ضرورت پرهیز از افتراق 148
- الف) برابری 149
- 3- عوامل وحدت و انسجام اسلامی 149
- ب) برادری 150
- ج) حسن خلق 152
- ه) مدارا 155
- د) حسن سلوک 155
- و) هم زیستی 157
- ز) محبت 160
- ح) احترام 162
- ی) حسن ظن 163
- ط) کمک 163
- ک) خیرخواهی و نصیحت 166
- ل) اصلاح 168
- م) ادای حقوق 170
- ن) احترام به مال و جان مسلمان 172
- الف) سخن چینی 175
- ب) جست وجوی اسرار مردم 178
- ج) تعصب بی جا 179
- د) دعواهای بی جا 183
- ه) دشنام و تحقیر 185
- و) فتوای کفر و شرک 186
- ز) آزار و اذیت 187
- ح) آلودگی باطنی 188
- 5- آثار وحدت و انسجام اسلامی 189
- الف) آثار وحدت و انسجام 189
- یکم. موجب رحمت و رهایی از عذاب الهی 189
- دوم. رهایی از هلاکت 190
- سوم. موجب ورود بهشت 191
- پنجم. باعث برکت 192
- یکم. فتنه و هلاکت 193
- ب) آثار افتراق و عدم انسجام 193
- دوم. مرگ جهالت 194
- چهارم. باعث ورود جهنم 195
- سوم. مرگ کفر 195
- پنجم. مهدورالدم 196
- ششم. دوری دل ها 196
- هفتم. نابودی 197
- هشتم. عدم قبولی اعمال 197
- دهم. عدم استجابت دعا 198
- یازدهم. مبغوض ترین مخلوق نزد خداوند عالم 198
از این روایات به وضوح روشن می شود که در افتراق بین مردم، بدترین نقش را سخن چینی دارد.
ب) جست وجوی اسرار مردم
حدیث هجدهم
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید:
«یا معشر من أسلم بلسانه ولم یسلم بقلبه لاتتبعوا عثرات(1) المسلمین فإنه من تتبع عثرات المسلمین تتبع الله عثرته ومن تتبع الله عثرته یفضحه؛(2) ای گروه که از زبان ایمان آورده ولی از قلب ایمان را نپذیرفته اید! به جست وجوی اسرار مردم نپردازید، زیرا هرکس به اسرار مسلمانان پردازد، خداوند از رازهای او پرده برمی دارد و هرکس خداوند از اسرارش پرده بردارد، رسوا خواهد شد.»
از امام صادق علیه السلام نقل شده است که فرمود:
«أدنی ما یخرج به الرجل من الإیمان ان یؤاخی الرجل الرجل علی دینه فیحصی علیه عثراته وزلاته لیعیره بها یوما ما؛(3) کمترین کاری که شخصی را از ایمان خارج می کند این است که با کسی برای دینش دوستی کند و سپس عیوب و لغزش های او را جمع کند تا روزی علیه او استفاده کند.»
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
«یا معشر من اسلم بلسانه ولم یدخل الایمان قلبه لا تؤذوا المؤمنین ولا تتبّعوا عوراتهم فانّه من یتبع عوره اخیه یتّبع الله عورته ومن یتبع الله عورته یفضحه ولو فی جوف بیته؛(4) ای کسانی که به زبان ایمان آورده اید و ایمان (حقیقی) در دلتان داخل نشده است! به
1- (1) «عثرات» به معنای اسرار است.
2- (2) شرح أصول الکافی، ج 10، ص 4.
3- (3) همان، ج 11، ص 246.
4- (4) المعجم الکبیر، ج 11، ص 149، ح 11444؛ کلینی، الکافی، ج 2، ص 354.