درسنامه فقه الحدیث ( کتاب فضل العلم، کتاب الحجه، کتاب العشره) صفحه 104

نکته ها

1.عالم را به ماه تشبیه کرده و چون نور ماه از خودش نیست بلکه از خورشید است،پس مراد از عالم نیز عالمی است که علمش اکتسابی است نه لدنّی.علم لدنی از آن اولیاء خدا مانند انبیاء و ائمه است و اگر عابد با انبیاء مقایسه می شد باید مانند خورشید نسبت به ستاره باشد،نه ماه نسبت به ستاره.

2.عابد را به ستاره تشبیه کرده،چون نور ستاره از خودش تجاوز نمی کند ولی نور ماه هر چند اکتسابی است باز هم در حد خود زمین را در دل شب روشنایی می بخشد.

3.تشبیه عابد به ستاره به این است که در نبود ماه شاید ستاره سوسو بزند و بتواند راهنمای گم شدگان در دل تاریکی شب باشد،اما با آمدن ماه ستارگان هرگز پیدا نخواهند بود.پس با وجود عالم،عابد نمی تواند نقشی برای غیر خود داشته باشد.

علما وارثان انبیا

در این بخش از حدیث به جایگاه اجتماعی و دینی و نقش هدایت گری علما اشاره کرده و می فرماید:«ان العلماء ورثه الانبیاء؛ان الانبیاء لم یورثوا دیناراً ولا درهماً ولکن ورّثوا العلم فَمَن اخذ منه اخَذ بحظّ وافر؛قطعاً علما وارثان و جانشینان انبیاء هستند؛انبیاء دینار و درهم به ارث نمی گذارند،بلکه علم را به ارث می گذارند و هر کسی که از آن چیزی برگیرد،بهره فراوانی برده است».

این فراز در درس های گذشته توضیح داده شد.

حدیث دوم

اشاره

مُحَمَّدُ بْنُ یحْیی،عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ،عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ،عَنْ جَمِیلِ بْنِ صَالِحٍ،عَنْ