درسنامه فقه الحدیث ( کتاب فضل العلم، کتاب الحجه، کتاب العشره) صفحه 119

دُعِی فِی مَلَکُوتِ السَّمَاوَاتِ عَظِیماً فَقِیلَ تَعَلَّمَ لِلَّهِ وَ عَمِلَ لِلهِ وَ عَلَّمَ لِلهِ. (1)

بحث لغوی:«دُعی»؛نامیده شد. (2)دعو تُه زیداً اذا سمّیته (3)(اگر ماده دعا دو مفعولی باشد به معنای نامیدن است).«ملکوت»بر وزن فَعَلُوت از ماده«ملک»و برای مبالغه است.«ملکوت السماوات»یعنی ملک آسمان و اگر ملکوت می گویند به این دلیل است که بر عظمت ملک آسمان دلالت دارد. (4)

پاداش تعلیم و تعلّم

امام صادق علیه السلام در مورد پاداش تعلیم و تعلم و عمل به علم می فرماید:«من تعلم العلم وعمل به وعلّم لله دعی فی ملکوت السماوات عظیماً،فقیل:تعلم لله و عَمِلَ لله و علّم لله؛کسی که علم را برای خدا بیاموزد و عمل کند و آموزش دهد،در ملکوت آسمان ها(با نام)بزرگ نامیده شود و گفته شود:برای خدا آموخت،برای خدا عمل کرد و برای خدا آموزش داد».

به قرینه آخر حدیث«لام»لله در اول حدیث جار و مجرور متعلق به سه فعل«تعلّم،عَمِلَ و علّم»است.

نکته:مجد و عظمت و بزرگی تنها متعلق به آن عملی است که برای خدا باشد و عمل برای غیر خدا ارزش ندارد و هر عملی که برای خدا باشد به چنان جایگاهی می رسد که در میان اهل آسمان و ملکوتیان آن را بزرگ می دانند.

1- (1) .کافی،ج1،ص35،ح6.
2- (2) .وافی،ج1،ص160.
3- (3) .نهایه ابن اثیر،ماده«دعو».
4- (4) .شرح اصول کافی(ملا صالح مازندرانی)،ج2،ص62.