درسنامه فقه الحدیث ( کتاب فضل العلم، کتاب الحجه، کتاب العشره) صفحه 121

«الحلم»:نگهداری نفس و طبع از هیجان غضب (1)و به معنای بردباری است

«الوقار»از ماده«وقر»به معنای سنگینی است.«الوَقْر:سنگینی در گوش» (2)و«وَقار»بر وزن«سَحَاب»به معنای بردباری و آرامش است. (3)

«تواضعوا»از ماده«وضع»ضد«رفع»می باشد. (4)«تواضع»به معنای تذلل است. (5)

«جبّارین»از ماده«جبر»به معنای اصلاح کردن با زور و قهر است و تسلط و قدرت و سلطان را هم جبر و زور گفته اند. (6)ازاین رو«جبار»یعنی بسیار زورگو.

شرح:معاویه بن وهب می گوید:از امام صادق علیه السلام شنیدم که می فرمود:

اطلبوا العلم و تزینوا معه بالحلم و الوقار و تواضعوا لمن تعلّمونه العلم،و تواضعوا لمن طلبتم منه العلم ولا تکونوا علماء جبّارین فیذهب باطِلُکم بحقّکم؛جویای علم و دانش باشید و همراه با علم،خود را با بردباری و وزانت آراسته سازید،در مقابل کسی که علم می آموزید تواضع کنید،و به کسی که از او علم می جویید تواضع کنید و از عالمان گردنکش مباشید که مبادا باطلِ شما حقِ شما را از بین ببرد.

ویژگی های اهل علم

در این حدیث شریف،امام علیه السلام بعد از سفارش به فراگیری علم و دانش صفات و ویژگی هایی را برای اهل علم لازم دانسته و به آنها سفارش کرده است:

1.به زینت حلم و بردباری آراسته شوند.

1- (1) .مفردات راغب،ماده«حلم».
2- (2) .همان،ماده«وَقَرَ».
3- (3) .مجمع البحرین،ماده«وَقَرَ».
4- (4) .مفردات راغب،ماده«وَضَعَ».
5- (5) .مجمع البحرین،ماده«وضع».
6- (6) .مفردات راغب،ماده«جبر».