درسنامه فقه الحدیث ( کتاب فضل العلم، کتاب الحجه، کتاب العشره) صفحه 197

بخیل نه تنها نمی خواهد از خود او خیری به دیگران برسد،بلکه گاهی دیگران را امر به بخل می کند.قرآن کریم این صفت را از صفات انسان متکبر خیال پرداز فخرفروش دانسته و می فرماید:

اَلَّذِینَ یَبْخَلُونَ وَ یَأْمُرُونَ النّاسَ بِالْبُخْلِ ؛ (1)(همان)کسانی که بخل می ورزند،و مردم را به بخل فرمان می دهند.

اما غافل از این که آن چه بدان بخل می ورزند،روزی عذابی خواهد شد و آن ها را گرفتار خواهد کرد؛چنان که در آیه دیگر فرمود:

سَیُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ ؛ (2)

به زودی در رستاخیز،آنچه به آن بخل ورزیده اند،طوق گردنشان خواهد شد.

امام علیه السلام در پایان حدیث نتیجه عمل به این دستورهای اخلاقی را بندگی خالصانه خدا،همراه با عمل صالح دانسته و می فرماید:«کونوا عبادالله المخلصین الصالحین؛(تا)بندگان مخلص(و)شایسته خدا باشید».

حدیث پنجم

مُحَمَّدُ بْنُ یحْیی،عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَی،عَنِ الْحَجَّالِ،عَنْ دَاوُدَ بْنِ أَبِی یزِیدَ وَ ثَعْلَبَهَ وَ عَلِی بْنِ عُقْبَهَ،عَن7 بَعْضِ مَنْ رَوَاهُ،عَنْ أَحَدِهِمَا قَالَ:الِانْقِبَاضُ مِنَ النَّاسِ مَکْسَبَهٌ لِلْعَدَاوَهِ. (3)

بحث ادبی و لغوی:«الانقباض»مصدر باب انفعال از ماده«قبض»،به معنای گرفتن است در مقابل«بسط»به معنای باز و گشادگی.«الانقباض»یعنی«انقباض الوجه»(«ال»آن عوض است)به معنای جمع کردن صورت،یا همان عبوسی و ترش رویی است.

1- (1) .حدید،آیه24.
2- (2) .آل عمران،آیه180.
3- (3) .کافی،ج2،ص638،ح3.