- سخن ناشر 1
- مفهوم فقه الحدیث 10
- ضرورت فقه الحدیث 11
- مبانی فقه الحدیث 12
- 1-توجه به نقش علم صرف و نحو 12
- اشاره 12
- پرسش ها 15
- پیشینه فقه الحدیث 16
- اشاره 20
- 1-آشنایی با منابع علم لغت 20
- لغت شناسی 20
- 2-توجه به اصل و ریشه لغت 22
- 3-توجه به حقیقت معنای لغت 23
- 5-توجه به اصطلاحات خاص روایت 26
- توجه به اسباب صدور حدیث 27
- توجه به سیاق در روایات 29
- توجه به احادیث معارض 30
- اشاره 30
- پرسش ها 32
- محمد بن یعقوب کلینی 33
- جهت مطالعه 33
- کلینی در نگاه عالمان 35
- مشایخ و شاگردان کلینی 36
- اشاره 38
- شیوه های گزارش اسناد در کافی 39
- دیدگاه ها در صحت روایات کافی 43
- تفاوت اصطلاح صحیح قدما با صحیح متأخران 44
- اشاره 48
- اشاره 48
- حدیث اول 48
- علت وجوب علم بر مسلمان 49
- حدیث دوم 50
- اشاره 50
- اهمیت علم 50
- آداب سؤال 51
- ارزش پرسش 51
- وظیفه مسئول 52
- اشاره 53
- حدیث سوم 53
- نکته ها 54
- نکته ها 57
- پرسش ها 58
- حدیث چهارم 59
- فعالیت کلاسی 59
- اشاره 59
- بصیرت دینی 60
- نکته ها 61
- اشاره 62
- نکته ها 62
- حدیث ششم 63
- اشاره 63
- اشاره 64
- نکته ها 64
- حدیث هفتم 64
- حدیث معارض 65
- حدیث اول 67
- حدیث دوم 70
- اشاره 70
- علم،بهره فراوان 72
- خزانه داران علوم الهی 73
- مراد از«اهل بیت» 73
- نقش اهل بیت علیهم السلام 75
- دلالت های حدیث 76
- فعالیت کلاسی 77
- حدیث سوم 79
- حدیث چهارم 81
- حدیث پنجم 84
- اشاره 87
- حدیث هفتم 87
- نکته ها 87
- حدیث هشتم 88
- اشاره 88
- نکته ها 89
- حدیث اول 93
- اشاره 93
- نکته ها 95
- حدیث سوم 97
- حدیث چهارم 98
- فعالیت کلاسی 100
- اشاره 101
- حدیث اول 101
- پاداش دانشجویان 102
- فرق عالم و عابد 103
- حدیث دوم 104
- نکته ها 104
- علما وارثان انبیا 104
- اشاره 104
- نکته ها 105
- حدیث سوم 107
- اشاره 108
- حدیث چهارم 108
- پاداش معلم هدایت گر 109
- گناه معلم ضلالت 110
- پرسش ها 113
- فعالیت کلاسی 114
- فضیلت طلب علم 115
- اشاره 115
- اشاره 115
- نکته ها 116
- اشاره 116
- مبغوض ترین بندگان 116
- نکته ها 117
- محبوب ترین بندگان 117
- اشاره 117
- حدیث ششم 118
- اشاره 118
- نکته ها 118
- پاداش تعلیم و تعلّم 119
- حدیث اول 120
- اشاره 120
- ویژگی های اهل علم 121
- حدیث دوم 122
- اشاره 122
- نکته ها 123
- علمای واقعی 123
- اشاره 124
- اشاره 125
- نکته ها 125
- فقیه واقعی 125
- ویژگی های فقیه واقعی 125
- 2-امان ندادن مردم از عذاب خدا 126
- 3-اجازه معصیت ندادن 127
- 4-رها نکردن قرآن 127
- نکته ها 128
- علم همراه با تفهّم 128
- قرائت همراه با تدبر 129
- عبادت همراه با تفکّر 130
- عبادت همراه با ورع 132
- پرسش ها 133
- فعالیت کلاسی 134
- حدیث چهارم 134
- حدیث پنجم 136
- اشاره 138
- حدیث اول 138
- صفات خدا 139
- ضرورت حجت خدا 140
- خالی نبودن زمین از حجت 143
- نشانه حجت خدا 144
- فعالیت کلاسی 145
- حدیث دوم 147
- فعالیت کلاسی 154
- حدیث سوم 155
- فعالیت کلاسی 162
- حدیث اول 163
- اشاره 163
- فلسفه آداب 166
- حدیث دوم 167
- اشاره 167
- نکته 168
- حدیث سوم 169
- حدیث چهارم 173
- اشاره 173
- فعالیت کلاسی 176
- پرسش ها 176
- اشاره 177
- حدیث پنجم 177
- نکته 185
- حدیث اول 187
- حدیث دوم 188
- حدیث سوم 190
- حدیث چهارم 192
- حدیث پنجم 197
- فعالیت کلاسی 199
- حدیث اول 201
- حدیث سوم 204
- حدیث چهارم 207
- حدیث پنجم 209
- حدیث ششم 210
- اشاره 210
- شرایط دوستی 211
- حدیث اول 215
- حدیث دوم 221
- حدیث چهارم 222
- حدیث پنجم 224
- حدیث ششم 225
شرح:در حدیث گذشته اصناف و اقسام مردم نسبت به علم بیان شد که سه دسته بودند:عالم؛متعلم؛غُثا(افرادی که ثبات لازم در علم و عمل ندارند و هر روز به سویی می روند).
در این حدیث امام صادق علیه السلام علاوه بر بیان سه دسته گذشته به مصادیق آنان هم اشاره کرده و می فرماید:مراد از علما ما هستیم،و مراد از متعلمین شیعیان ما و سایر مردم غُثاء هستند.
همان گونه که در معنای لغوی گذشت،شیعه به معنای پیرو و تابع است.به پیروان و تابعین اهل بیت علیهم السلام شیعه گفته می شود،چون که همه شیعیان و بسیاری از علمای اهل سنت به این امر اذعان دارند.فیروز آبادی می گوید:«این اسم(شیعه)بر هر کسی که ولایت علی و اهل بیت علیهم السلام را قبول نموده،غلبه پیدا کرده است،تا جایی که به عنوان اسم خاص آن ها قرار گرفته است». (1)شجره طیبه شیعه در زمان حضور نبی گرامی اسلام به ثمر نشسته و افرادی مانند سلمان فارسی،ابوذر غفاری،مقداد بن اسود و عمار یاسر به این نام مشهور بوده اند.اولین بار پیامبر صلی الله علیه و آله این نام را بر پیروان علی علیه السلام اطلاق نمود؛چنان که امام باقر علیه السلام از ام سلمه نقل می کند که گفت:
«سمعت رسول الله صلی الله علیه و آله یقول:علی و شیعته هم الفائزون یوم القیامه؛ (2)
از رسول خدا صلی الله علیه و آله شنیدم که می فرمود:همانا علی و شیعیانش در روز قیامت رستگارانند».
حدیث چهارم
مُحَمَّدُ بْنُ یحْیی،عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ مُحَمَّدٍ،عَنْ عَلِی بْنِ الْحَکَمِ،عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ رَزِینٍ،
1- (1) .قاموس المحیط،ماده«شیع».
2- (2) .شرح الاخبار،ج3،ص454.