علم الدرایه تطبیقی: بررسی تطبیقی اصطلاحات حدیثی شیعه و اهل سنت صفحه 133

حدیث سابق از نوعی علوّ برخوردار می باشد.ابن صلاح می گوید:«و من فوائد ذلک تقریر حلاوه علوّ الإسناد فی القلوب». (1)سیوطی بیان می دارد که خطیب بغدادی کتابی نیکو برای این فن با عنوان«سابق و لاحق»فراهم آورده و سیوطی به مواردی از آن ها مانند روایت بخاری و خفاف از محمد بن اسحاق سراج،اشاره نموده است. (2)حدیث سابق و لاحق از اقسام مشترک و دارای مصادیق گوناگونی هستند.

روایه الاقران و مدبّج

اشاره

-3

محدّثان شیعه

1.شهید ثانی:ثمّ الراوی و المروی عنه،ان استویا فی السنّ أو فی اللُقی و هو الأخذ عن المشایخ فهو النوع من علم الحدیث الذی یقال له:روایه الأقران،لأنه حینئذ یکون راویاً عن قرینه...فان روی کلّ منهما[أی من القرینین]عن الاخر فهو النوع الذی یقال له المُدبّج. (4)

2.شیخ بهایی:و إن وافق المروی عنه فی السنّ أو فی الأخذ عن الشیخ،فروایه الأقران. (5)

3.سید حسن صدر:و إن وافق الرّاوی المروی عنه فی السنّ أو فی الأخذ عن الشیوخ فروایه الاقران و المدبّج و هو أن یروی کل من القرینین عن الاخر. (6)

1- (1) .علوم الحدیث،ص317.
2- (2) .تدریب الراوی،ج2،ص262 و 263.
3- (3) .مدبّج،« modabbaj »آراسته به دیباج،نگارین،منقوش.
4- (4) .الرعایه فی علم الدرایه،ص349 و 350.
5- (5) .الوجیزه فی علم الدرایه،ص9.
6- (6) .نهایه الدرایه،ص330 و 331.