- سخن ناشر 1
- اشاره 8
- تعریف علم الحدیث 8
- تعریف علم الدرایه یا مصطلح الحدیث 10
- پیشینه تاریخی 12
- موضوع علم الدرایه 16
- حدیث 17
- سنّت 19
- خبر 20
- اثر 21
- سند حدیث-(طریق و وجه) 22
- متن حدیث 23
- محدّثان شیعه 24
- محدّثان اهل سنّت 24
- تفاوت حدیث قدسی و حدیث نبوی 25
- تفاوت حدیث قدسی با قرآن 25
- تعداد احادیث قدسی 26
- اشاره 28
- الف)منابع شیعه 28
- ب)منابع اهل سنّت 28
- اشاره 30
- اقسام خبر و حدیث 30
- اشاره 30
- 2-خبر واحد از نظر فریقین 37
- تقسیم خبر واحد از نظر تعداد راویان 39
- 1-خبر مستفیض 39
- اشاره 39
- 2-خبر عزیز 40
- 3-خبر غریب 41
- ب)منابع اهل سنت 43
- الف)منابع شیعه 43
- اشاره 45
- اشاره 47
- 1-«صحیح»نزد قدمای امامیه 47
- حدیث صحیح 47
- 2-«صحیح»نزد متأخّران امامیه 49
- 3-«صحیح»نزد محدّثان اهل سنّت 52
- اشاره 55
- 1-حدیث حسن 57
- 2-حدیث موثّق 61
- 3-حدیث ضعیف 64
- اشاره 68
- عمل به روایت ضعیف و چگونگی جبران ضعف سند 68
- حجّیت خبر واحد 70
- خلاصه و نتیجه 72
- منابع برای مطالعه و تحقیق 73
- الف)منابع شیعه 73
- ب)منابع اهل سنّت 73
- پرسش و تمرین 74
- اصطلاحات مربوط به تقسیم خبر واحد از نظر اوصاف(اصطلاحات مشترک و مختص) 76
- گستره اصطلاحات حدیثی 76
- تقسیم خبر واحد از نظر اوصاف نزد فریقین 77
- اصطلاحات مشترک 78
- مُسنَد 79
- محدّثان شیعه 79
- اشاره 79
- اشاره 79
- محدّثان اهل سنّت 80
- محدّثان شیعه 81
- اشاره 81
- متصل 81
- محدّثان اهل سنّت 82
- مرفوع 83
- محدّثان شیعه 83
- اشاره 83
- محدّثان اهل سنّت 84
- اشاره 86
- معنعن 86
- محدّثان شیعه 86
- محدّثان اهل سنّت 87
- الف)منابع شیعه 91
- ب)منابع اهل سنّت 91
- معلّق 93
- اشاره 93
- اشاره 93
- محدّثان شیعه 93
- محدّثان اهل سنّت 94
- بررسی تعلیق در جوامع حدیثی 96
- محدّثان شیعه 97
- اشاره 97
- محدّثان اهل سنّت 98
- محدّثان شیعه 100
- اشاره 100
- مسلسل 100
- محدّثان اهل سنّت 101
- الف)منابع شیعه 105
- ب)منابع اهل سنّت 105
- معتبر 107
- اشاره 107
- محدّثان شیعه 107
- اشاره 107
- محکم و متشابه (متّفق و مفترق) 108
- محدّثان شیعه 108
- اشاره 108
- محدّثان اهل سنّت 111
- محدّثان شیعه 112
- مؤتلف و مختلف 112
- اشاره 112
- محدّثان اهل سنّت 113
- مشتبه مقلوب 114
- محدّثان شیعه 116
- اشاره 116
- محدّثان اهل سنّت 117
- ب)منابع اهل سنّت 125
- الف)منابع شیعه 125
- اشاره 127
- محدّثان شیعه 127
- اشاره 127
- مشترک 127
- روایت اکابر از اصاغر 129
- محدّثان شیعه 129
- محدّثان اهل سنّت 130
- سابق و لاحق 131
- محدّثان شیعه 131
- محدّثان اهل سنّت 132
- اشاره 133
- روایه الاقران و مدبّج 133
- محدّثان شیعه 133
- محدّثان اهل سنّت 135
- الف)منابع شیعه 138
- ب)منابع اهل سنّت 138
- اشاره 140
- محدّثان شیعه 140
- مقبول 140
- اشاره 140
- محدّثان اهل سنّت 141
- محدّثان شیعه 142
- اشاره 142
- مختلف و موافق 142
- محدّثان اهل سنّت 143
- ناسخ و منسوخ 145
- اشاره 145
- محدّثان شیعه 145
- محدّثان اهل سنّت 146
- مطروح 149
- اشاره 149
- محدّثان شیعه 149
- محدّثان اهل سنّت 150
- ب)منابع اهل سنّت 152
- الف)منابع شیعه 152
- اشاره 155
- اشاره 155
- محدّثان شیعه 155
- مکاتب 155
- نصّ ،ظاهر،مؤوّل 156
- مجمل و مبین 158
- خلاصه و نتیجه 161
- پرسش و تمرین 162
- منابع شیعه 162
- محدّثان شیعه 163
- مُصحّف 163
- اشاره 163
- اشاره 163
- محدّثان اهل سنّت 164
- حکم مزید 166
- محدّثان شیعه 166
- اشاره 166
- اشاره 166
- محدّثان اهل سنّت 167
- اشاره 168
- مُدرَج 168
- محدّثان شیعه 168
- محدّثان اهل سنّت 170
- غریب 173
- اشاره 173
- محدّثان شیعه 173
- محدّثان اهل سنّت 176
- اشاره 177
- مشهور 177
- محّدثان شیعه 177
- محدّثان اهل سنّت 179
- اشاره 180
- شاذّ و نادر 180
- محدّثان شیعه 180
- محدّثان اهل سنّت 181
- ب)منابع اهل سنّت 185
- الف)منابع شیعه 185
- اشاره 188
- اصطلاحات مختص به ضعیف 188
- اشاره 188
- اصطلاحات مختص 188
- محدّثان شیعه 189
- محدّثان اهل سنّت 190
- مقطوع 191
- اشاره 191
- محدّثان شیعه 191
- اشاره 191
- محدّثان اهل سنّت 192
- منقطع 193
- محدّثان شیعه 193
- اشاره 193
- محدّثان اهل سنّت 195
- محدّثان شیعه 197
- اشاره 197
- محدّثان اهل سنّت 198
- محدّثان شیعه 199
- مُرسل 199
- اشاره 199
- محدّثان اهل سنّت 201
- ب)منابع اهل سنّت 205
- الف)منابع شیعه 205
- موقوف 207
- محدّثان شیعه 207
- اشاره 207
- اشاره 207
- محدّثان اهل سنّت 209
- اشاره 212
- محدّثان شیعه 212
- مضمر 212
- اشاره 215
- متروک 215
- محدّثان شیعه 215
- محدّثان اهل سنّت 216
- اشاره 217
- منکر 217
- محدّثان شیعه 217
- محدّثان اهل سنّت 218
- ب)منابع اهل سنّت 221
- الف)منابع شیعه 221
- اشاره 223
- مدلّس 223
- محدّثان شیعه 223
- اشاره 223
- محدّثان اهل سنّت 224
- مهمل 227
- محدّثان شیعه 227
- اشاره 227
- محدّثان شیعه 228
- اشاره 228
- مجهول 228
- محدّثان اهل سنّت 230
- ب)منابع اهل سنّت 233
- الف)منابع شیعه 233
- اشاره 235
- محدّثان شیعه 235
- معلّل 235
- اشاره 235
- محدّثان اهل سنّت 236
- اشاره 240
- محدّثان شیعه 240
- مضطرب 240
- محدّثان اهل سنّت 242
- اشاره 243
- مقلوب 243
- محدّثان شیعه 243
- محدّثان اهل سنّت 247
- موضوع 249
- اشاره 249
- محدّثان شیعه 249
- نشانه های وضع حدیث 251
- محدّثان اهل سنّت 251
- انگیزه های وضع حدیث 254
- الف)منابع شیعه 260
- ب)منابع اهل سنّت 260
- طبقه 263
- اشاره 263
- صحابه 264
- تابعین 265
- مُسنِد و مُسنَد 265
- مُحدِّث 266
- شیخ و مشیخه 267
- مستخرج،مُخرج 268
- مستدرکات 268
- مُملی و امالی 269
- عدّه 270
- کتاب و اصل 270
- الفاظ ذمّ و جرح راوی 273
- الف)منابع شیعه 277
- منابع برای مطالعه و تحقیق 277
- ب)منابع اهل سنّت 277
- پرسش و تمرین 278
- تحمّل حدیث 279
- اشاره 279
- طرق تحمّل حدیث 280
- سماع 281
- قرائت 283
- اجازه 285
- مناوله 286
- کتابت 287
- اعلام 288
- وصیت 289
- وجاده 289
- ب)منابع اهل سنّت 292
- منابع برای مطالعه و تحقیق 292
- الف)منابع شیعه 292
- پرسش و تمرین 293
- اشاره 294
- 1-اسلام 294
- اشاره 294
- اوصاف و شرایط راوی 294
- 2-عقل 296
- 3-بلوغ 297
- 4-عدالت راوی 298
- 5-ایمان 299
- 6-ضبط 300
- نقل به معنی در حدیث 304
- الف)منابع شیعه 307
- ب)منابع اهل سنّت 307
مترادف اند و هر دو،هر آن چیزی اند که منسوب بر پیامبر است.البته دکتر عجاج و...معتقد است که حدیث اختصاص بر پیامبر صلّی الله علیه و آله نداشته و قول صحابه و تابعی را نیز شامل می شود.همو می گوید:«إذا أطلق لفظ الحدیث أرید به ما أضیف اللی النبی صلّی الله علیه و آله و قدیراد به ما أضیف إلی صحابی وتابعی». (1)
صبحی صالح هم معتقد است:سنّت همواره مترادف حدیث نیست،زیرا حدیث عام و شامل قول و فعل پیامبر صلّی الله علیه و آله است ولی سنّت مخصوص بر اعمال پیامبر صلّی الله علیه و آله است و لذا این گفته صحیح است که می گویند:«هذا الحدیث مخالف للقیاس و السنّه والاجماع»؛بنابراین اصطلاح اهل سنّت،اهل حدیث نزد آنها متفاوت خواهد بود و اهل سنّت کسانی هستند که سنّت پیامبر صلّی الله علیه و آله را بعد از قرآن،یکی از مدارک شرعی می دانند ولی اهل حدیث در برابر اهل رأی کسانی اند که فقط به حدیث استناد می کنند. (2)
در تعاریف اهل سنّت،هم چنین از حدیث،تعبیر به کلامی که قول معصوم را حکایت می کند،نشده است،آن چنان که در تعاریف شیعه آمده بود؛نزد شیعه،اطلاق حدیث بر کلام غیر معصومین،مَجاز می باشد ولی در نزد اهل سنّت،کلام صحابه و تابعی نیز حدیث شمرده شده است. (3)
سنّت
سنّت در لغت به معنی سیره (4)و در اصطلاح محدّثان شیعه به قول و فعل و تقریر
1- (1) .همان،ص28.
2- (2) .علوم الحدیث و مصطلحه،ص116.
3- (3) .تدریب الراوی،ج1،ص42.
4- (4) .معجم مقاییس اللغه،ج1،ص60.