- سخن ناشر 1
- تعریف علم الحدیث 8
- اشاره 8
- تعریف علم الدرایه یا مصطلح الحدیث 10
- پیشینه تاریخی 12
- موضوع علم الدرایه 16
- حدیث 17
- سنّت 19
- خبر 20
- اثر 21
- سند حدیث-(طریق و وجه) 22
- متن حدیث 23
- محدّثان شیعه 24
- محدّثان اهل سنّت 24
- تفاوت حدیث قدسی با قرآن 25
- تفاوت حدیث قدسی و حدیث نبوی 25
- تعداد احادیث قدسی 26
- الف)منابع شیعه 28
- ب)منابع اهل سنّت 28
- اشاره 28
- اقسام خبر و حدیث 30
- اشاره 30
- اشاره 30
- 2-خبر واحد از نظر فریقین 37
- تقسیم خبر واحد از نظر تعداد راویان 39
- اشاره 39
- 1-خبر مستفیض 39
- 2-خبر عزیز 40
- 3-خبر غریب 41
- ب)منابع اهل سنت 43
- الف)منابع شیعه 43
- اشاره 45
- حدیث صحیح 47
- اشاره 47
- 1-«صحیح»نزد قدمای امامیه 47
- 2-«صحیح»نزد متأخّران امامیه 49
- 3-«صحیح»نزد محدّثان اهل سنّت 52
- اشاره 55
- 1-حدیث حسن 57
- 2-حدیث موثّق 61
- 3-حدیث ضعیف 64
- عمل به روایت ضعیف و چگونگی جبران ضعف سند 68
- اشاره 68
- حجّیت خبر واحد 70
- خلاصه و نتیجه 72
- ب)منابع اهل سنّت 73
- منابع برای مطالعه و تحقیق 73
- الف)منابع شیعه 73
- پرسش و تمرین 74
- اصطلاحات مربوط به تقسیم خبر واحد از نظر اوصاف(اصطلاحات مشترک و مختص) 76
- گستره اصطلاحات حدیثی 76
- تقسیم خبر واحد از نظر اوصاف نزد فریقین 77
- اصطلاحات مشترک 78
- اشاره 79
- اشاره 79
- محدّثان شیعه 79
- مُسنَد 79
- محدّثان اهل سنّت 80
- اشاره 81
- متصل 81
- محدّثان شیعه 81
- محدّثان اهل سنّت 82
- اشاره 83
- محدّثان شیعه 83
- مرفوع 83
- محدّثان اهل سنّت 84
- محدّثان شیعه 86
- معنعن 86
- اشاره 86
- محدّثان اهل سنّت 87
- الف)منابع شیعه 91
- ب)منابع اهل سنّت 91
- اشاره 93
- معلّق 93
- محدّثان شیعه 93
- اشاره 93
- محدّثان اهل سنّت 94
- بررسی تعلیق در جوامع حدیثی 96
- محدّثان شیعه 97
- اشاره 97
- محدّثان اهل سنّت 98
- مسلسل 100
- محدّثان شیعه 100
- اشاره 100
- محدّثان اهل سنّت 101
- الف)منابع شیعه 105
- ب)منابع اهل سنّت 105
- اشاره 107
- اشاره 107
- محدّثان شیعه 107
- معتبر 107
- محکم و متشابه (متّفق و مفترق) 108
- محدّثان شیعه 108
- اشاره 108
- محدّثان اهل سنّت 111
- مؤتلف و مختلف 112
- محدّثان شیعه 112
- اشاره 112
- محدّثان اهل سنّت 113
- مشتبه مقلوب 114
- محدّثان شیعه 116
- اشاره 116
- محدّثان اهل سنّت 117
- الف)منابع شیعه 125
- ب)منابع اهل سنّت 125
- اشاره 127
- مشترک 127
- محدّثان شیعه 127
- اشاره 127
- روایت اکابر از اصاغر 129
- محدّثان شیعه 129
- محدّثان اهل سنّت 130
- محدّثان شیعه 131
- سابق و لاحق 131
- محدّثان اهل سنّت 132
- اشاره 133
- روایه الاقران و مدبّج 133
- محدّثان شیعه 133
- محدّثان اهل سنّت 135
- ب)منابع اهل سنّت 138
- الف)منابع شیعه 138
- اشاره 140
- محدّثان شیعه 140
- مقبول 140
- اشاره 140
- محدّثان اهل سنّت 141
- محدّثان شیعه 142
- اشاره 142
- مختلف و موافق 142
- محدّثان اهل سنّت 143
- ناسخ و منسوخ 145
- محدّثان شیعه 145
- اشاره 145
- محدّثان اهل سنّت 146
- محدّثان شیعه 149
- مطروح 149
- اشاره 149
- محدّثان اهل سنّت 150
- ب)منابع اهل سنّت 152
- الف)منابع شیعه 152
- محدّثان شیعه 155
- اشاره 155
- اشاره 155
- مکاتب 155
- نصّ ،ظاهر،مؤوّل 156
- مجمل و مبین 158
- خلاصه و نتیجه 161
- منابع شیعه 162
- پرسش و تمرین 162
- اشاره 163
- مُصحّف 163
- محدّثان شیعه 163
- اشاره 163
- محدّثان اهل سنّت 164
- حکم مزید 166
- محدّثان شیعه 166
- اشاره 166
- اشاره 166
- محدّثان اهل سنّت 167
- محدّثان شیعه 168
- اشاره 168
- مُدرَج 168
- محدّثان اهل سنّت 170
- اشاره 173
- محدّثان شیعه 173
- غریب 173
- محدّثان اهل سنّت 176
- محّدثان شیعه 177
- اشاره 177
- مشهور 177
- محدّثان اهل سنّت 179
- شاذّ و نادر 180
- محدّثان شیعه 180
- اشاره 180
- محدّثان اهل سنّت 181
- الف)منابع شیعه 185
- ب)منابع اهل سنّت 185
- اشاره 188
- اصطلاحات مختص 188
- اصطلاحات مختص به ضعیف 188
- اشاره 188
- محدّثان شیعه 189
- محدّثان اهل سنّت 190
- مقطوع 191
- اشاره 191
- اشاره 191
- محدّثان شیعه 191
- محدّثان اهل سنّت 192
- اشاره 193
- منقطع 193
- محدّثان شیعه 193
- محدّثان اهل سنّت 195
- اشاره 197
- محدّثان شیعه 197
- محدّثان اهل سنّت 198
- اشاره 199
- مُرسل 199
- محدّثان شیعه 199
- محدّثان اهل سنّت 201
- الف)منابع شیعه 205
- ب)منابع اهل سنّت 205
- اشاره 207
- محدّثان شیعه 207
- اشاره 207
- موقوف 207
- محدّثان اهل سنّت 209
- مضمر 212
- محدّثان شیعه 212
- اشاره 212
- محدّثان شیعه 215
- اشاره 215
- متروک 215
- محدّثان اهل سنّت 216
- محدّثان شیعه 217
- اشاره 217
- منکر 217
- محدّثان اهل سنّت 218
- ب)منابع اهل سنّت 221
- الف)منابع شیعه 221
- مدلّس 223
- محدّثان شیعه 223
- اشاره 223
- اشاره 223
- محدّثان اهل سنّت 224
- اشاره 227
- محدّثان شیعه 227
- مهمل 227
- مجهول 228
- اشاره 228
- محدّثان شیعه 228
- محدّثان اهل سنّت 230
- ب)منابع اهل سنّت 233
- الف)منابع شیعه 233
- اشاره 235
- معلّل 235
- محدّثان شیعه 235
- اشاره 235
- محدّثان اهل سنّت 236
- مضطرب 240
- محدّثان شیعه 240
- اشاره 240
- محدّثان اهل سنّت 242
- اشاره 243
- محدّثان شیعه 243
- مقلوب 243
- محدّثان اهل سنّت 247
- موضوع 249
- اشاره 249
- محدّثان شیعه 249
- محدّثان اهل سنّت 251
- نشانه های وضع حدیث 251
- انگیزه های وضع حدیث 254
- الف)منابع شیعه 260
- ب)منابع اهل سنّت 260
- اشاره 263
- طبقه 263
- صحابه 264
- مُسنِد و مُسنَد 265
- تابعین 265
- مُحدِّث 266
- شیخ و مشیخه 267
- مستخرج،مُخرج 268
- مستدرکات 268
- مُملی و امالی 269
- عدّه 270
- کتاب و اصل 270
- الفاظ ذمّ و جرح راوی 273
- الف)منابع شیعه 277
- منابع برای مطالعه و تحقیق 277
- ب)منابع اهل سنّت 277
- پرسش و تمرین 278
- اشاره 279
- تحمّل حدیث 279
- طرق تحمّل حدیث 280
- سماع 281
- قرائت 283
- اجازه 285
- مناوله 286
- کتابت 287
- اعلام 288
- وصیت 289
- وجاده 289
- الف)منابع شیعه 292
- ب)منابع اهل سنّت 292
- منابع برای مطالعه و تحقیق 292
- پرسش و تمرین 293
- اشاره 294
- 1-اسلام 294
- اوصاف و شرایط راوی 294
- اشاره 294
- 2-عقل 296
- 3-بلوغ 297
- 4-عدالت راوی 298
- 5-ایمان 299
- 6-ضبط 300
- نقل به معنی در حدیث 304
- الف)منابع شیعه 307
- ب)منابع اهل سنّت 307
المتن أی سلسله الرواه الذین نقلوا المتن عن مصدره الأوّل». (1)
از سند تعبیر به طریق نیز شده است،عاملی می گوید:«فسُمّی الطریق سنداً لاعتماد المحدّثین و الفقهاء فی صحه الحدیث وضعفه علی ذلک» (2)؛گاهی نیز از سند به وجه تعبیر می شود،مانند:«نقل الشیخ هذا الحدیث بهذه الطریقه و هذا حدیث لایعرف إلاّ من هذا الوجه».گاهی از سند تعبیر به اسناد نیز شده (3)ولی،ظاهراً،اسناد،ذکر طریقه حدیث است تا به نهایتش برسد و به تعبیر سیوطی:«فهو رفع الحدیث إلی قائله». (4)
متن حدیث
متن هر چیزی،آن بخشی است که قوام آن چیز بر آن است (5)و در اصطلاح محدّثان،کلامی است که به معصوم علیه السّلام نسبت داده می شود.شهید ثانی:«المتن:لفظ الحدیث الذی یتقوّم به المعنی» (6)متن حدیث،کلامی است که معنی بر آن استوار است،خواه قول یا فعل یا تقریر باشد.ابن جماعه می گوید:«المتن هو ما ینتهی إلیه غایه السند فی الکلام من المماتنه وهی المباعده فی الغایه». (7)
1- (1) .اصول الحدیث،علومه و مصطلحه،ص32.
2- (2) .وصول الاخیار،ص90.
3- (3) .همان.
4- (4) .تدریب الراوی،ج1،ص42.
5- (5) .معجم مقاییس اللغه،ج5،ص294.
6- (6) .الرعایه فی علم الدرایه،ص52.
7- (7) .تدریب الراوی،ج1،ص42.